Heimilistíminn - 05.08.1976, Blaðsíða 7

vitni sögöu, aö hann heföi grátiö, þegar
hann las siöustu orö Katrinar.
Aðeins nokkrum vikum siöar þann 30.
april, var söngkennari drottningar, al-
þýöumaöur aö nafni Mark Smeaton,
handtekinn meö leynd og ásakaöur um
hstarsamband viö önnu. Ungi maöurinn
neitaöi staöfastlega, en þegar fariö var aö
Pynda hann játaöi hann aö hafa veriö
elskhugi drottningar. Skömmu siðar voru
þrir aöalsmenn viö hiröina handteknir og
hornir sömu sökum: Harry Norris,
F"rancis Weston og William Brereton. Þá
kom röðin aö George, bróöur önnu, greifa
nf Rochford, sem ákærður var fyrir aö
hafa veriö i vitoröi meö systurinni og auk
þess átti hann aö hafa gert grln af konungi
i einkasamræðum. Allir fjórir voru þeir
hæmdirtil dauöa. Orklefa sinum i Tower,
Þar sem konungur haföi lokað hana inni,
varð Anna vitni aö þvi að þeir voru háls-
höggnir.
Viö réttarhöldin neitaöi Anna Boleyn
öllum ásökunum. Hún bar sig afar viröu-
}ega og kvaöst vera saklaus. Nú, mörgum
öldum slðar, vaknar enn sú spurning,
hvort hún hafi i rauninni vriö sek, eöa
fórnarlamb samsæris. En eitt er ljóst: viö
réttarhöldin tók faöir hennar afstööu gegn
henni, hann var hræddur um aö missa
lávaröstitilinn, sem Hinrik haföi sæmt
hann. Þegar dómurinn var kveöinn upp,
leiö yfir fyrsta unnusta önnu, Henry
Percy, greifa af Northumberland. Hin
dauöadæmda baö um aö veröa háls-
höggvin meö sveröi en ekki öxi. — Hálsinn
á mér er svo grannur, sagöi hún siöar viö
þernur slnar. Hinrik vildi uppfylla hinztu
ösk hennar og sendi eftir bööli frá Frakk-
landi sem var sérfræöingur I aö háls-
höggva fólk með sveröi.
Daginn, sem aftakan átti aö fara fram,
föstudaginn 19. mai, 1536, kom Anna á
staöinn klædd skikkju úr blóörauöu
damaski. Langur og grannur háls hennar
nijög áberandi upp úr viöu hálsmálinu og
svart háriö var uppsett og perluskreytt.
Þegar sveröiö féll á grannan hálsinn
greip tryggasta þerna önnu, Mary Wyatt
höfuöiö, en hún var systir skáldsins, sem
gefiö haföi önnu viöurnefniö „rádýriö.”
Þennan dag var Hinrik VIII á veiöum.
Drunur fallbyssanna frá Tower gerðu
honum kunnugt aö aftakan heföi fariö
fram. Hann sýndi engin merki um sorg.
Jane Seymour haföi þá þegar unniö hjarta
hans.
Þriöja brúökaup háns var haldiö
skömmu seinna. Konungur var klæddur
hvitu satini. Eftir þessa drottningu finnst
litiö i sögu Englands: málverk eftir Hans
Holbein og drengur, hinn langþráöi prins
af Wales, siöar Játvaröur VI, en fæðing
hans kostaöi móöurina lifiö.
Fjóröa kona Hinriks VIII varö Anna af
Kleve „flæmska merin” eins og hún var
nefnd viö hiröina. Þetta var stjórnmála-
hjónaband, sem ráðgjefar konungs ráö
lögðu honum til aö ná itökum i Flandern,
en þaö stóö ekki lengi. Henrik sem dáöi
litlar og grannvaxnar konur — hann
leitaði ósjálfrátt önnu Boylen i öllum kon-
um — gat ekki lifað lifinu meö slikum bol-
dangskvenmanni. Hjónabandið var ógilt
og Anna af Kleve settist aö I Richmond.
Þá kom rööin aö rauöhæröri sautján ára
stúlku Katrinu Howard, af fátækri grein
hertogaættarinnar af Norfolk og hirö-
dömuhjá fyrrverandi drottningu, önnu af
Kleve. Þá var Hinrik fjörutiu og niu ára,
andlitsdrættir hans voru orönir grófir,
hann gat ekki lengur setiö hest og
heillandi brosiö var oröið illúðleg gretta.
Samt imyndaöi hann sér, að hann gæti
meö Katrinu upplifaö þá villtu og ólgandi
ást, sem ást hans til önnu haföi veriö. En
þetta hjónaband stóð skemur en tvö ár og
endaði á sama veg: Katrin var staöin aö
verki og endaði ævi sina undir bööulsöxi.
Sjötta kona Hinriks, ári sföar, varö
Katrin Parr, þriöja og slöasta meö þvi
nafni i lífi hans. Hún var eldri en hinar og
þegar ekkja tvisvar sinnum. Hún liföi
Hinrik. Enn liföi hann nokkur ár, þjáöur
af sjúkdómum, þar til hann lézt þann 28.
janúar 1547 fimmtíu og sex ára. Skömmu
siðar giftist ekkja hans i fjórða slnnl
Hinrik VIII afhenti rikiö syni sinum o'g
JaneSeymour, sem þá var tiu ára gamall.
Hann var krýndur sem Játvaröur VI, en
lézt 16 ára áriö 1533 og eftirlét stjúpsystur
sinni, Mariu hinni kaþólsku dóttur
Katrinu af Aragon fyrstu konu Hinriks
VIII.
Fimm árum siöar lézt Maria einnig og
þar sem hún átti engin börn i hjónabandi
sinu meö Filip af Spáni féll rfkiö I hlut
eina eftirlifandi afkomanda Hinriks VIII,
Éíisabeíu, dóttur önnu Boleyn. Loks náöi
metnaöur önnu einhverju takmarki.
Dóttir hennar varö drottning Englands
1588, tuttugu og fimm ára gömul og
n£fndist Elisabet I. Saga hennar er mikil
bg merk og i mannkynssögunni ber hún
,nafniö Elisabet_ mikla.
H$IÐ
— Eigum viö ekki að nota tækifærið og
borða nestiö núna?
— Þeir neita að fara — konurnar
þeirra urðu svo ánægöar þegar þeir
kvöddu.
7