Heimilistíminn - 03.03.1977, Blaðsíða 6

Krishnamurti:
Þorsteinn Valdemarsson
Aðalbjörg Sigurðardóttir
Bókin sem kynnt er i
dag Meistarinn og léitin
eftir J. Krishnamurti/ er
stutt rit/ aðeins 42 bls. í
flokknum Menntarit
Þjóðsög / eins og bók
hei mspekingsins E.
Swede n borgs, sem birtur
var úr kafli fyrir
skömmu. Að gefnu tilefni
skal það tekið fram að
Bókaútgáfan Þjóðsaga í
Reykjavík gefur bækurn-
ar út.
Þorsteinn Valdemars-
son skáld hefur þýtt bók
Krishnamurtis. Hér birt-
ist stuttur formáli og
upphaf ritsins sjálfs.
-
ó
Swami Venkatesananda:
Krishnaji/ ég tala við þig eins og
auðmjúkur lærisveinn við
meistara sinn eða guru/ og þá i
bókstaf legri merkingu þess orðS/
án þess að það beri keim af of-
dýrkun. Guru er sá sem stökkvir
myrkri eða vanþekkingu á brott
g^merkir þá myrkur vanvizkunn-
ar, en ru þann sem hrekur á
brott. Guru er þá eins og Ijósið
sem dreifir myrkrinu og þú er
slikt Ijós á ieið minni. Þegar við
sitjum nú hérna í tjaldinu í Saan-
en og hlýðum á þig, koma mér ó-
sjálfrátt i hug svipuð atvik, til að
mynda þegar Buddha ávarpaði
lærisveinana eða Vasishta var að
fræða Rama i konungshöllinni i
Dasaratha. Upanishöturnar,
geyma nokkur dæmi um slíka
fræðara, og er Varuna fyrstan að
telja. Hann ýtir aðeins við nem-
endum sinum með orðunum
„tapasa brahma.... tapo brahm-
eti" — „Hvað er Brahman? —
Spurðu mig ekki". Tapo brahm-
an, tapas, siðvendni eða agi —
eða eins og þú segir oft, „komstu
að raun um" — er brahman og
nemandinn verður sjálfur að
komast að raun um sannleikann i
áföngum þó. Yajinyavalkya og
Uddhalaka gengu veinna til
verks. Þegar hinn fyrrnefndi var
að fræða konu sina Maitreyi
beitti hann neitunar — eða neti-
neti-aðferðinni. Brahman verður
ekki fyllilega útskýrt en kemur í
Ijós, þegar allt annað hefur verið
útilokað. Eina og þú sagðir um
daginn, verður kærleikanum ekki
lýst — „þetta er hann" — með
öðru en því að útiloka það sem
ekki er kærleikur. Uddhalaka
notaði ýmsar hliðstæður til að
benda nemendum sínum á sann-
leikann og festi svo augu þeirra á
honum með hinum frægu orðum
tat-twan-asi. Dakshinamurti
leiðbeindi nemendum sínum með
þögn og sérstakri æfingu
(mudra) sem kallast hökulás.
Frá því er sagt, að Sanatkumar-
as hafi sótt hann heim til að læra
af honum. Dakshinamurti þagði
einungis og sýndi honum höku-
lásinn, en lærisveinninn horfði á
hann og höndlaði skilning. Þvi er
trúað að til þess að höndla sann-
leikann verði menn að njóta við
einhvers fræðara. Bersýnilega
hafa jafnvel þeir sem koma
reglulega hingaðtil Saanen, mik-
ið gagn af því í leit sinni. Hvaða
hlutverk hefur nú hinn svokallaði
guru, fræðari eða vekjari að þín-
um dómi?
Krishnaji: Herra minn, ef þú
notar orðið guru i hinni raun-
verulegu merkinu þess orðs og
það táknar þann sem hrekur
myrkur eða fáfræði á brott — er
það þá í rauninni svo að einhver
annar geti hjálpað manni til að
hrekja myrkrið úr hugskoti sínu,
hvort heldur hann nú er heimsk-
ingi eða uppljómaður spekingur?
Segjum að „A" sé fávís og þú
áért guru hans — guru í venju-
legri merkinu, sá sem hrekur
myrkur á brott, sá sem tekur
byrði annars manns á herðar sér,
sá sem leiðbeinir — getur slíkur
guru hjálpað öðrum? ekki
hugsanlega heldur í raun og
veru? Getur þú ef þú ert gutu
Péturseða Páls, stökkt myrkrinu
úr hugskoti hans, borið fyrir
hann byrði hans? Ef þú veizt að
hann er vansæll, ringlaður, hef-
urvitsmuni af skornum skammti
skortir kærleika er sorgbitinn —
geturðu stökkt þessu á brott?
Eða verður hann sjálfur að
leggja sig allan fram til þess? Þú
getur leiðbeint honum, þú getur
sagt: „Sjáðu til, gakktu um dyrn-
ar þarna" en hann verður sjálfur
að framkvæma allt frá upphafi
til enda. Þú ert því ekki gutu í
viðtekinni merkingu þess orðs, ef
viðurkennt er, að undan því verði
enginn leystur.
Swamiji: Einmitt „ef" og
„en". Þarna eru dyrnar. Um þær
verð ég að ganga. Ég villist og
rata ekki á þær. Bending frá þér