Morgunblaðið - 01.03.2005, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 1. MARS 2005 9
FRÉTTIR Matseðill
www.graennkostur.is
Þri. 1/3: Chilli og litlar pönnsur
m. fersku salati og
hýðishrísgrjónum.
Mið. 2/3:Orkuhleifur m. rótar-
grænmetismús
m. fersku salati og
hýðishrísgrjónum.
Fim. 3/3: Röstí og basilpottur
m. fersku salati og
hýðishrísgrjónum.
Fös. 4/3: Grænmetislasagna
m. fersku salati og
hýðishrísgrjónum.
Helgin 5.-6/3: Kartöflukarrý og
koftaslinsubollur.
Laugavegi 4, sími 551 4473
• www.lifstykkjabudin.is
Póstsendum
Glæsileg
undirföt
frá
Eddufelli 2 Bæjarlind 6
sími 557 1730 sími 554 7030
Glæsilegur
fatnaður frá
Opið mán.-fös. 10-18
laugardag 10-16
Stærðir 36-56
Réttu stærðirnar
Hlíðasmára 11 • Kópavogi
sími 517 6460
www.belladonna.is
Ný sending frá
Opið virka daga 11 - 18, laugard. 12-16
Ásnum, Hraunbæ 119, sími 567 7776
Opið virka daga 11-18, opið á laugard.
Útsölunni
lýkur laugar-
daginn 5. mars
iðunn
tískuverslun
Aðeins á
Seltjarnarnesi
Lagersala
Lagersala
Lágmark
50%
afsláttur
Gardeur, Mac,
Momori, Jögro,
Eterna, Baronia,
Marcona,
Polo teens
Polo,Ralph Lauren
„FYRIR nokkru átti félagsráðgjafi
sem ég þekki fund með foreldrum,
námsráðgjafa og skólastjórnendum
um málefni drengs sem átti í erfið-
leikum. Þar kom að félagsráðgjafinn
spurði hvort nokkur hefði íhugað
kynhneigð drengsins, hvort erfiðleik-
arnir tengdust mögulega þeirri stað-
reynd að hann væri hommi. Það kom
fát á viðmælendurna. Fólk leit undan,
varð vandræðalegt og reyndi að
sveigja umræðuna í aðra átt. Rétt
eins og ráðgjafinn hefði spurt þeirrar
viðkvæmu spurningar hvort dreng-
urinn kynni að vera með lús.“
Í þessu dæmi, sem Þorvaldur
Kristinsson, formaður Samtakanna
’78, hóf erindi sitt á ráðstefnu um
drengjamenningu í skólum á, felst
kjarni málsins að hans mati. Margir
telja að skref sem stigin hafa verið
varðandi málefni homma og lesbía
hafi gert alla umræðu um samkyn-
hneigð óþarfa. „Versti óvinur sam-
kynhneigðra er að mínu viti tepru-
skapurinn gagnvart ímyndum
karlmennskunnar,“ sagði Þorvaldur.
„Helsta birtingarform þessa tepru-
skapar er þögnin. Við látum eitt og
annað liggja í þagnargildi því það
þykir blygðunarefni. Í þögninni felast
margvísleg skilaboð. Það sem ekki er
talað um er ekki til.“
Þorvaldur sagði að flestir samkyn-
hneigðir karlar hefðu áttað sig á kyn-
hneigð sinni á fyrstu kynþroskaárum
og jafnvel fyrr. „Það liggur í augum
uppi að fyrir tólf ára dreng sem er að
átta sig á því að hann er trúlega
hommi er það hart hlutskipti, jafnvel
óbærilegt, að alast upp við þögnina
sem tepruskapurinn leiðir af sér.
Drengurinn er fljótur að nema að það
sem þagað er um á ekki að vera til.
Um leið hefur reynslan sýnt að hann
nemur ekki þau jákvæðu skilaboð
sem líka er að finna í kringum hann.
Hann lokast af í ótta sínum. Senni-
lega á hann svona erfitt með að nema
það jákvæða því að jákvæða umræð-
an kemur ekki frá þeim sem næst
honum standa, það er að segja for-
eldrum og skóla.“
Þorvaldur benti á að orðið samkyn-
hneigð væri hvergi að finna í íslensk-
um námskrám fyrr en kæmi á há-
skólastig. „Og þegar grunnskólinn
þegir, þessi mikli áhrifavaldur í lífi
barna, er þá furða að hin jákvæðu
skilaboð eigi erfiðan aðgang að börn-
um og unglingum?“ spyr Þorvaldur.
Þorvaldur rifjaði í erindi sínu upp
rannsókn sem hann gerði fyrir
nokkrum árum og frásögn homma
sem var í grunnskóla fyrir tveimur
áratugum. Honum leið lengst af eins
og hann væri einn í heiminum þar til í
menntaskóla er umræðufundur var
haldinn með Samtökunum ’78. „Sá
fundur opnaði mér glugga út í lífið,“
hafði Þorvaldur eftir manninum.
„En þetta var fyrir tuttugu árum
og skyldi nú ekki flest hafa breyst?“
spyr Þorvaldur og vitnar í yngri
homma sem nýlega gekk í grunn-
skóla í leit að svari. Segir hann að sér
hafi liðið mjög illa andlega í
grunnskólanum. „Mér fannst ég
hvergi eiga heima og að eitthvað væri
að mér,“ hafði Þorvaldur eftir mann-
inum og hélt áfram að vitna í hann:
„Sálin var löngu búin að gefast upp
og sjálfsvígshugsanir komu upp
reglulega … ég vildi óska að einhvern
tímann á skólagöngu minni hefði
kennarinn minnst á orðin hommi og
lesbía. Spjallað um margbreytileika
lífsins og þann hluta mannlífsins sem
ég tilheyri, þá hópa sem eiga á hættu
að verða undir í samfélaginu.“
Þorvaldur benti á að skilningur
samfélagsins á veruleika samkyn-
hneigðra hefði aukist til muna á und-
anförnum árum. Smám saman fjölg-
aði þeim skólastjórnendum og
kennurum sem vildu rjúfa þögnina.
„En sé á heildina litið er málið ekki til
umræðu. Og á meðan skólinn þegir er
samfélagsumræðan engu að síður á
fleygiferð, ekki síst úti á skólalóð, úti í
sjoppu og úti í hornum,“ sagði Þor-
valdur.
Hvergi minnst á samkynhneigð í aðalnámskrá grunnskóla
„Það sem ekki er
talað um er ekki til“
ÞEIR vilja verða bjargvættir,
karatemenn, atvinnumenn í íþrótt-
um, bifvélavirkjar, verkfræðingar,
veiðimenn, smiðir og hestamenn.
Sumir vilja verða söngvarar, hanna
bíla eða selja þá eða jafnvel starfa
sem öryggisverðir á Keflavíkur-
flugvelli. Það eru ýmis störf sem
heilla drengi eins og fram kemur í
niðurstöðum könnunar sem kynnt
var á ráðstefnu um drengjamenn-
ingu fyrir helgi. Ásþór Ragnarsson
sálfræðingur og Lilja Ólafsdóttir
kennsluráðgjafi og grunnskóla-
kennari gerðu könnun meðal 26
6–16 ára drengja í grunnskóla í
þéttbýli úti á landi, kom fram að at-
vinnulíf í byggðarlaginu og störf
feðra þeirra höfðu mikið að segja
um hvað þeir stefndu sjálfir á að
verða þegar þeir yrðu stórir. Nið-
urstaðan er því sú að mati Lilju og
Ásþórs að fyrirmyndir skipti máli. Í
ljós kom að þeirra mati að strák-
arnir höfðu litla þekkingu á at-
vinnulífinu. Margir þeirra vildu
verða atvinnumenn í íþróttum, sér-
staklega í fótbolta. Gerðu þeir sér
þó flestir grein fyrir því að til að ná
því markmiði þyrfti að æfa sig vel.
„Ég ætla að verða
bjargvættur“
Morgunblaðið/Árni Torfason
Hvað viltu verða? Fyrirmyndir hafa áhrif á draumastarf drengja. Margir
ætla að feta í fótspor pabba, verða smiðir eða verkfræðingar.
Í ERINDI Söru Daggar Jónsdóttur,
fræðslufulltrúa Samtakanna ’78 og
grunnskólakennara, á ráðstefnu um
drengjamenningu spurði hún hvað
grunnskólinn gæti gert til að mæta
þeirri staðreynd sem fram hefði
komið í erindi Þorvaldar Krist-
inssonar, formanns samtakanna, og
hver væri ábyrgð skólanna gagnvart
samkynhneigðum nemendum.
Sagði hún að þar sem ekki væri
minnst á samkynhneigð í aðal-
námskrá væri umræða um samkyn-
hneigð í lausu lofti. Málið snerist um
tvennt; kennslu um samkynhneigð
og líðan og velferð nemendanna.
Benti Sara Dögg á að í grunn-
skólalögum væri kveðið á um jöfn
skilyrði einstaklinga til náms. Þó að
lesbíur og hommar væru þar hvergi
nefnd hefði nefnd á vegum forsæt-
isráðuneytisins m.a. fjallað um úr-
bætur þar á fyrir tíu árum. Komst
nefndin að því að það væri mikil-
vægt að fjalla um samkynhneigð í
menntun kennara, að samkyn-
hneigðir kennarar væru fyrir-
myndir og að samkynhneigðar væri
getið í aðalnámskrá. Sagði hún það
alvarlegast að ekki væri talað um þá
homma og lesbíur sem væru í skól-
unum. „Það er í lagi að tala um sam-
kynhneigð og að samkynhneigðir
séu til … en innan grunnskólanna er
enginn svona, þeir eru ekki þarna …
Hvorki kennarar, skólastjórar né
námsráðgjafar eru í stakk búnir til
að takast á við það.“
Umræðan í lausu lofti
mbl.is
smáauglýsingar