Morgunblaðið - 12.03.2005, Side 32

Morgunblaðið - 12.03.2005, Side 32
32 LAUGARDAGUR 12. MARS 2005 MORGUNBLAÐIÐ Hallgrímur B. Geirsson. Styrmir Gunnarsson. Framkvæmdastjóri: Ritstjóri: STOFNAÐ 1913 Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík. Aðstoðarritstjórar: Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen. Fréttaritstjóri: Björn Vignir Sigurpálsson. KIRKJA FYRIR ALLA Tillaga, sem samþykkt var ámálþingi Prestafélags Íslandsog Félags aðstandenda sam- kynhneigðra í fyrradag, er mikil- vægt skref í átt til sátta um málefni samkynhneigðra innan þjóðkirkj- unnar. Tillagan kveður á um að stjórnir félaganna skipi starfshóp til að semja hjónavígsluritúal sem henti jafnt gagnkynhneigðum sem sam- kynhneigðum hjónum. Starfshópur- inn á að skila af sér innan þriggja mánaða. Gera verður ráð fyrir að í framhaldinu muni stofnanir þjóð- kirkjunnar fjalla um tillögu hópsins að nýju ritúali, sem tekið yrði upp í helgisiðabók kirkjunnar. Skortur á opinberu hjónavígslu- ritúali þjóðkirkjunnar fyrir samkyn- hneigð hjón hefur verið ein helzta ástæða þess að samkynhneigðum finnst þeir ekki velkomnir í kirkj- unni. Þeir spyrja eðlilega að því hvers vegna kirkjan viðurkenni ekki og blessi samband þeirra með sama hætti og samband gagnkynhneigðra. Af hverju kirkjan skrifi ennþá upp á það á 21. öldinni að samlíf þeirra og tilfinningar séu syndsamlegar. Margir samkynhneigðir spyrja: Er ég í augum kirkjunnar sjálfkrafa syndari vegna þess hvernig ég er af Guði gerður? Og það eru auðvitað miklu fleiri en samkynhneigðir, sem spyrja. Það eru foreldrar þeirra, systkini, önnur skyldmenni og vinir, sem hljóta að spyrja af hverju þeir geti ekki sam- fagnað ástvinum sínum, sem ganga í hjónaband, í kirkju. Með óbreyttri afstöðu í þessu máli á kirkjan því miður á hættu að gera stóran hóp – miklu fleiri en samkynhneigða, kristna menn – sér fráhverfan. Ingibjörg S. Guðmundsdóttir, varaformaður Félags aðstandenda samkynhneigðra, spurði í ræðu sinni á málþinginu: „Hefur hin íslenska, lúterska kirkja sem um leið er þjóð- kirkja landsins efni á að missa frá sér stóra hópa kristins fólks vegna einstrengingslegrar afstöðu staðn- aðra viðhorfa? … Óskar kirkjan sér þess hlutskiptis að almenningur velji þá leið að segja sig úr þjóðkirkjunni vegna stefnuleysis hennar í málefn- um samkynhneigðra? … Er það eðli- legt að um leið og einstaklingur við- urkennir samkynhneigð sína sé hann að velja að vera ekki virkur og við- urkenndur einstaklingur í þjóðkirkj- unni og kristnu samfélagi þjóðarinn- ar?“ Þetta eru knýjandi spurningar, sem mikilvægt er að þjóðkirkjan svari. Hvað sem núverandi afstöðu kirkjunnar líður, er ljóst að þeim fjölgar hratt innan hennar, sem vilja koma til móts við samkynhneigð trú- systkin sín. Einn þeirra er sr. Sig- finnur Þorleifsson, sem á málþingi FAS og PÍ varaði við því að kirkjan „burðaðist með klafa fortíðarinnar og væri kengbeygð inni í mannskiln- ingi þess liðna,“ eins og það var orð- að í frétt Morgunblaðsins í gær. Á málþinginu var spurt: „Getur ís- lenzka þjóðkirkjan haft forystu í málefnum samkynhneigðra?“ Svarið er að auðvitað hefur hún allar for- sendur til þess. Þjóðkirkjan hefur í mörgum öðrum málum verið fljót að laga sig að samfélagsbreytingum, nema ný lönd, færa boðun fagnaðar- erindisins út á meðal fólksins og berjast gegn gömlum fordómum. Það er ein helzta ástæða þess að staða kirkjunnar og kristinnar trúar er jafnsterk á Íslandi og raun ber vitni. Sú ákvörðun að samþykkja hjónavígsluritúal fyrir öll hjón, bæði samkynhneigð og gagnkynhneigð, væri liður í að viðhalda þeirri stöðu kirkjunnar á Íslandi. UMFJÖLLUN UM SAKAMÁL Umfjöllun fjölmiðla um sakamálvar til umræðu á málþingi, sem Biskupsstofa, Blaðamannafélag Ís- lands og Lögmannafélag Íslands héldu fyrr í vikunni. Björn Bjarna- son dómsmálaráðherra, sem hefur mikla og langa reynslu af blaða- mennsku, var meðal frummælenda á málþinginu og sagði hann eins og greint var frá í Morgunblaðinu í gær að mannlegur harmleikur hefði ávallt verið fréttaefni, en ljóst væri að fjölmiðlar nálguðust efnið með ólíkum hætti og á ólíkum forsendum. Mikilvægt væri að fjölmiðlar temdu sér vandaðan málflutning um saka- mál þar sem allar hliðar mála væru kannaðar og ekki gengið of nærri fólki. Björn vísaði til orða Elínar Sigrúnar Jónsdóttur, framkvæmda- stjóra Dómstólaráðs, sem sagði í við- tali við Morgunblaðið á miðvikudag að sú staða gæti komið upp að „um- fjöllun fjölmiðla [kynni] oft á tíðum að reynast þeim sem í hlut eiga þungbærari en dómsniðurstaðan sjálf“. Það er ljóst að fjölmiðlar eru um þessar mundir ágengari en áður í umfjöllun um mannlega harmleiki á borð við sakamál. Þetta á reyndar ekki við um alla fjölmiðla og beindist gagnrýni á þinginu einkum að einum fjölmiðli, DV, eins og fram kemur í umfjöllun Morgunblaðsins bæði í gær og í dag. Í siðareglum Blaðamannafélags Íslands segir að blaðamaður „forðist allt sem valdið [geti] saklausu fólki, eða fólki sem á um sárt að binda, óþarfa sársauka eða vanvirðu“. Það er ekki aðeins vandamál hvers fjöl- miðils hversu langt skal ganga í að afla upplýsinga og hvað skuli birta, heldur hvers blaðamanns, sem verð- ur að gæta þess að með störfum sín- um varpi hann ekki rýrð á stéttina alla. Þess verður að gæta að umfjöll- un um viðkvæm mál vegi ekki að einkalífi fólks nema augljóst sé að hún varði almannahagsmuni. Jafnvel í markaðsþjóðfélagi, þar sem fólk teygir sig æ lengra til að selja vöru sína, á það við. Fjölmiðlar gegna mikilvægu hlut- verki við að upplýsa almenning og veita yfirvöldum aðhald, en þeir bera líka allir mikla ábyrgð og um þá – alla – á við það sem fyrsti dagblaðs- útgefandi á Íslandi, Einar Bene- diktsson, kvað; að „aðgát skal höfð í nærveru sálar“. Þ að gleður okkur Önu Mariu og hljómsveitarstjóra okkar Eugene Kohn, sem er nú þegar farinn á æf- ingu með Sinfóníuhljómsveit Ís- lands, að vera komin til Íslands í fyrsta sinn. Það fylgja því alltaf miklar tilfinn- ingar og tilhlökkun að syngja á nýjum stað, jafnvel eftir fjörutíu ára feril. Ég reikna með því að Íslendingar hafi heyrt mig syngja í sjónvarpi eða á plötum, en þeir eiga eftir að uppgötva hvernig ég syng augliti til auglitis, því það er hreint ekki það sama. Sambandið við hlustendur skiptir svo miklu máli á svona tónleikum; – að heyra viðbrögðin eftir hverja aríu eða dúett. Þetta er líka allt öðru vísi en í óperunni, þar sem maður fær engin viðbrögð fyrr en allt er búið. Á tónleikum þarf maður að ná öllum með sér strax. Á tónleikum er það gagnkvæm tjáning ástar milli söngvarans og hlustenda sem gerir slíka kvöldstund vel heppnaða. Þess vegna er svo mikið í húfi fyrir mig að kynnast nú íslenskum áheyrendum í fyrsta sinn. Fyrir mann eins og mig eru ekki margir nýir staðir eftir, og því er ég bæði hrærður og glaður að fá þetta tækifæri.“ Svo mæltist Placido Domingo, við upphaf blaðamannafundar hans og Önu Mariu Mart- inez á Hótel Nordica í gær, en tónleikar þeirra með Óperukórnum og Sinfóníuhljómsveit Ís- lands verða í Egilshöll annað kvöld kl. 20. Ana Maria Martinez tók í sama streng og Domingo. „Íslandsferðin er búin að vera okkur mikið tilhlökkunarefni. Við komum hingað í gær- kvöldi [fyrrakvöld], og að vakna upp við þetta fallega útsýni hér er ákaflega heillandi, og fólk hér er hlýtt og yndislegt.“ Komið hefur fram að Domingo muni syngja eitt íslenskt lag á tónleikunum, og hann var því að vonum spurður hvernig honum sæktist íslenskunámið. „Ég segi ekkert – veit ekki einu sinni hvort þetta verður hægt! Íslenskan er svo ólík spænskunni. Þú ert að spyrja um eftirréttinn áður en við ræðum um forrétt og aðalrétt.“ Domingo hefur ekki heyrt í Sinfón- íuhljómsveit Íslands, en kveðst vita nokkuð vel við hverju búast má, hann hafi hlýtt á upp- tökur hennar af verkum Sibeliusar. „Ég hlakka ævinlega til að kynnast nýrri hljómsveit.“ Aðspurður um efnisskrá tónleikanna hér, sagði Domingo, að nauðsynlegt væri að hafa hana blandaða. „Við erum óperusöngvarar, en getum auðvitað sungið fleira. Óperan er það erfiðasta sem við syngjum. Þegar við syngjum óperutónlist, gleðjast áheyrendur okkar. En þegar við syngjum annað, eins og spænsku zarzuela-tónlistina, verður fólk jafnvel enn hrifnara, þótt það þekki það síður. Þetta er það sem ég elska við blandaða efnisskrá, og þetta hentar betur á stórtónleikum sem þess- um; – allir fá eitthvað fyrir sig; – en líka fleira. Ef fólki líkar efnisskráin, njótum við þess vel að syngja.“ Þegar tónlistin kveður stærðfræðina Sem kunnugt er, er Placido Domingo einnig menntaður hljómsveitarstjóri, og hefur hin síð- ar ár æ meir fært sig yfir á það svið tón- leikanna. Hann segir það alls ekki erfitt þrátt fyrir þá kunnáttu, að syngja undir stjórn ann- arra hljómsveitarstjóra, en mikilvægt sé fyrir sig að vinna með hljómsveitarstjórum sem hann þekki vel, og Eugene Kohn er einn af þeim. „Ég hef verið svo heppinn að vinna mest allt mitt líf með frábærum hljómsveit- arstjórum. Mér fannst þetta erfiðara í upphafi ferils míns, þegar ekki var alltaf völ á bestu hljómsveitarstjórunum þar sem ég söng. En samskipti milli söngvara og hljómsveitarstjóra eru alltaf ákveðin samræða. Tónlistinni má líkja við stærðfræði og í teóríunni er hún jafn fullkomin. En þegar kemur að túlkun og til- finningum kveður tónlistin stærðfræðina. Ef listamennirnir rata inn á kenndir hvers annars í listinni, verður þessi samræða góð. Ég reyni ævinlega að stilla mig, en auðvitað hef ég lent á hljómsveitarstjórum sem hafa verið með ein- ræðistilburði. Þá hef ég tekið þá afstöðu að segja: „Ég veit að þú vilt hafa þetta svona, en þannig get ég ekki gert það. Geturðu hjálpað mér að finna lausn á því?“ Þannig er auðveld- ara að nálgast slíkan stjórnanda. Það er ekki hægt að sýna stífni, fólk verður að vera í raun- veruleikanum. Söngröddin er líka viðkvæmast hljóðfæra. Sá sem leikur á annað hljóðfæri hef- ur meiri sveigjanleika hvað þetta varðar en söngvarinn. Okkur verður að líða vel með hljóðfærið okkar, annars líður okkur sjálfum illa. Stjórnandinn verður að vinna með okkur, Placido Domingo og Ana Maria Martinez eru komin í fyr stjarna; goðsögn í lifanda lífi, hún er ein af yngstu stjörn mannafund þeirra í gær, þar sem Domingo sagði, að eng Placido Domingo og Ana Maria Martinez, sem átti afmæli í gær. Í fundarlok söng kór íslensks fjölmiðla Mín forréttindi e miðla tónlistinni

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.