Morgunblaðið - 08.04.2005, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. APRÍL 2005 23
MENNING
Annað efni blaðsins
Vinasamband sem spannar 9 áratugi
Stálheppinn fiðlari
Ferðalag um París í Citroën Bragga
Konur eru engar kvennafælur
Grimaldi fjölskyldan
Matur og vín
- spegill á íslenskt samfélag
Í Tímariti Morgunblaðsins
um helgina skipta
háskólakonur um ham
ARNOLD Schwarzenegger dans-
aði tangó í myndinni True Lies og
tókst það vel. Hann steig samt svo
oft á tærnar á mótleikkonu sinni á
meðan atriðið var æft að hún
þurfti á læknisaðstoð að halda.
Ekki gat ég séð að fiðlusnilling-
urinn Maxim Vengerov stigi neitt
á tærnar á hinni unaðsfögru
Christiane Palha á tónleikum Sin-
fóníuhljómsveitar Íslands í Há-
skólabíói í gærkvöldi; dansgólfið
sem búið hafði verið til á sviðinu
var að vísu ekki stórt en Vengerov
náði samt að sýna sannfærandi til-
þrif, þótt Palha sé greinilega mun
færari dansari.
Í tangóinum er jafnrétti
kynjanna ekki í hávegum haft,
karlmaðurinn ræður alltaf ferð-
inni; hlutverk konunnar er að
fylgja og á tónleikunum í gær-
kvöldi var Palha fullkomin í hlut-
verki sínu, í senn auðsveip en líka
lokkandi. Vengerov var talsvert
stirðari og maður fékk á tilfinn-
inguna að Palha stjórnaði honum
en ekki öfugt.
Tangóinn var óvanalegur loka-
hnykkur á viðamiklum konsert
eftir Benjamín Júsúpov, en tón-
skáldið sjálft stjórnaði hljómsveit-
inni. Í verkinu mátti greina alls
konar stíla, frá rokki yfir í krefj-
andi framúrstefnu, og er tónlistin
dæmigerð fyrir þá tilraunastarf-
semi og samruna ólíkra menning-
arstrauma sem er sífellt meira
áberandi í listheiminum. Vengerov
spilaði hér á víólu og þótt hann
hafi verið stífur á dansgólfinu var
enginn viðvaningsbragur á leik
hans. Túlkun hans var svo fá-
dæma glæsileg að sjaldan hefur
annað eins heyrst á tónleikum
hérlendis. Vald hans yfir hljóðfær-
inu var algert, bogatæknin full-
komin, háskaleg hlaup upp og nið-
ur strengina voru leikin af
yfirgengilegu öryggi, auk þess
sem innhverfari augnablik tónlist-
arinnar voru einstaklega seiðandi
og blæbrigðarík.
Rafmagnsfiðlan lék líka í hönd-
um hans og kostulegt var að sjá
hann spila á svokallaða „luftfiðlu“,
þ.e.a.s. ósýnilega fiðlu, en það var
hæfilega tilgerðarlegur forleikur
að tangóinum í lokin.
Konsertinn eftir Júsúpov var
magnaður; mikið var um langa,
seiðandi tóna sem voru rammaðir
inn af furðu einföldum takti hljóm-
sveitarmeðlima. Lá við að suður-
amerísk stemningin snemma í
verkinu væri yfirborðsleg, en þeg-
ar næturklúbbstónlistin byrjaði
með ljósasýningu og rafmagns-
fiðluleik fyrirgafst það auðveld-
lega; andrúmsloftið var myrkt, allt
að því djöfullegt, og tónlistin
missti aldrei flugið eftir það.
Vissulega voru sumir kaflar í
langdregnari kantinum en í það
heila var þetta heillandi tónsmíð
og alls ekki óskiljanleg!
Ég hafði efasemdir um að
„Pathetique“-sinfónía Tsjajkovskís
passaði á eftir frumlegum konsert
Júsúpovs, og því kom flutning-
urinn skemmtilega á óvart. Fyrir
þá sem ekki vita þýðir „pathetiq-
ue“ sorglegur, ekki glataður, og
túlkun stjórnandans var allt annað
en glötuð. Þrátt fyrir örlitla óná-
kvæmni í leik hljómsveitarinnar
var spilamennskan skemmtilega
hömlulaus án þess að vera væmin
og var heildarútkoman áhrifamik-
il. Svipaða sögu er að segja um
forleik Mússorgskís að óperunni
Khovantschina; þótt strengjaleik-
inn hafi skort nauðsynlegan tær-
leika í upphafi var rétta tilfinn-
ingin til staðar í músíkinni. Og
það er alltaf best.
Sjaldan hefur annað
eins heyrst hérlendis
TÓNLIST
Háskólabíó
Verk eftir Júsúpov, Mússorgskí og
Tsjajkovskí. Einleikari: Maxim Vengerov;
stjórnandi: Benjamín Júsúpov.
Fimmtudagur 7. apríl.
Sinfóníutónleikar
Morgunblaðið/Golli
„Vald hans yfir hljóðfærinu var algert, bogatæknin var fullkomin, háskaleg hlaup upp og niður strengina voru
leikin af yfirgengilegu öryggi, auk þess sem innhverfari augnablik tónlistarinnar voru einstaklega seiðandi og
blæbrigðarík,“ segir Jónas Sen meðal annars um leik Maxims Vengerovs á sinfóníutónleikunum í gærkvöldi.
Jónas Sen
Maxim Vengerov ásamt dansfélaga sínum, Christiane Palha.
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn