Morgunblaðið - 16.07.2005, Blaðsíða 32

32 LAUGARDAGUR 16. JÚLÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
FRÁ ÞVÍ samgönguráðuneytið
tók við umferðaröryggismálum 1.
janúar á síðasta ári hefur verið
unnið hörðum höndum að því að
styrkja alla þætti í starfi ráðu-
neytisins sem lúta að
umferðarörygg-
ismálum. Er það gert
í góðu samstarfi við
Umferðarstofu,
Rannsóknarnefnd
umferðarslysa, Vega-
gerðina og lögregl-
una, sem sinna þess-
um mikilvæga
málaflokki.
Hér fara á eftir
mikilvægir þættir í
þessu starfi sem
ráðuneytið vill minna
á um leið og næstu
aðgerðir eru kynntar:
 Eftir að sam-
gönguráðuneytið tók
við umferðarmálum
var sett fram skýr
stefnuyfirlýsing í tíu
liðum af hálfu ráðu-
neytisins sem unnið hefur verið
eftir.
 Umferðaröryggisáætlun hefur
verið felld inn í Samgönguáætlun
og forgangsröðun framkvæmda
miðast við að auka umferðarör-
yggi.
 Ákveðnar voru fjárveitingar til
sérstakra verkefna samkvæmt
umferðaröryggisáætlun til við-
bótar við það sem áður hefur verið
varið til þessara verkefna í vega-
áætlun, til Umferðarstofu og af
hálfu lögregluyfirvalda vegna lög-
gæslu og umferðareftirlits.
 Gefin hefur verið út ný reglu-
gerð um skilti fyrir leiðbeinandi
hraðamerkingar á þjóðvegum
landsins til að auka öryggi og auð-
velda ökumönnum að varast
hættulega kafla á þjóðvegunum.
 Sett hafa verið ný lög um rann-
sóknir umferðarslysa sem taka
gildi 1. september nk. Jafnframt
er unnið að því að efla og styrkja
frekari rannsóknir á sviði umferð-
aröryggismála.
 Næsta verkefni er að auka eft-
irlit á vegunum í samræmi við
samning Umferðarstofu og Rík-
islögreglustjóra.
Á undanförnum árum hefur
náðst verulegur árangur við að
fækka alvarlegum umferðarslysum
í þéttbýli. Það er mat þeirra, sem
vinna að umferðaröryggismálum
að óhjákvæmilegt sé að gera sér-
stakt átak á þjóðvegum í dreifbýli.
Þar verða flest alvarlegustu slys-
in.
Slysin í umferðinni eru full-
komlega óásættanleg. Því hefur
ráðuneytið unnið sitt starf undir
yfirskriftinni ,,Breyt-
um þessu!“ og við vilj-
um kalla þjóðina alla
til samstarfs.
Slagorðinu ,,Breyt-
um þessu!“ er ætlað
að vera hvatning til
allra þeirra sem vinna
að umferðarörygg-
ismálum – hjá Um-
ferðarstofu – hjá
Vegagerðinni – í ráðu-
neytinu og úti í þjóð-
félaginu. ,,Breytum
þessu!“ er áminning
um það að við, öku-
menn og vegfarendur,
berum öll ábyrgð á
þessum málum.
,,Breytum þessu!“
er líka áminning til
fólksins í landinu
vegna þess að lang-
flest alvarleg slys verða þegar
verið er að brjóta umferðarlögin.
Almenningur í landinu ber
ábyrgð. Í hvert einasta sinn sem
við setjumst undir stýri þá erum
við að axla ábyrgð á lífi fólksins í
kringum okkur.
Síðustu daga hefur verið unnið
að því að kynna mikilvægt verk-
efni sem virðist vera óhjá-
kvæmilegt og er liður í umferð-
aröryggisáætlun Samgönguáætl-
unar. Þetta verkefni er samningur
milli Umferðarstofu og Ríkislög-
reglustjóraembættisins. Samning-
urinn varðar aukna löggæslu og
umferðareftirlit á þjóðvegum
landsins til þess að koma í veg
fyrir lögbrot í umferðinni. Með
þessum samningi er stefnt að
bættri umferðarmenningu í land-
inu.
Það er von okkar í samgöngu-
ráðuneytinu að okkur megi
auðnast að ná árangri með
samstarfi þessara mikilvægu
stofnana. Ég fagna því og þakka
fyrir hversu vel hefur verið unnið
að undirbúningi þessa máls af
hálfu Ríkislögreglustjóraembætt-
isins, Umferðarstofu, Vegagerð-
arinnar og embættismanna ráðu-
neytisins.
Aukum öryggi í
umferðinni á þjóð-
vegum landsins
Sturla Böðvarsson fjallar
um öryggi í umferðinni
Sturla Böðvarsson
’Slysin í um-ferðinni eru
fullkomlega
óásættanleg.‘
Höfundur er samgönguráðherra.
ÞESSA dagana fara fram umræð-
ur á milli þeirra stjórnmálaflokka sem
mynda kosningabandalag um R-
listann í Reykjavík. Samkvæmt frétt-
um er þrefað fram og aftur um vægi
einstakra flokka og sæti tiltekinna
frambjóðenda á framboðslistum og
alls konar viðmið í því samhengi.
Þetta er sjálfsagt
allt saman hið besta
mál. En samt hljóta
kjósendur þessara
flokka að staldra við og
velta vöngum yfir fyr-
irbærinu. R-listinn hef-
ur nefnilega mest lítið
sýnilegt með kjós-
endur að gera. Á sínum
tíma lukkaðist sam-
starfið vegna þess að
það var tímabært að
losa Sjálfstæðisflokk-
inn undan þeirri áþján
að stjórna borginni,
þeir voru þreyttir og
við vorum þreytt. Síðan hélt R-listinn
lífi vegna þess að í gegnum glópalán
fundu þeir borgarstjóra sem átti er-
indi og svínvirkaði. Blessað fólkið sem
hélt sig hins vegar þekkja sinn vitj-
unartíma rak borgarstjórann vegna
hagsmuna flokkanna en ekki kjós-
enda. Í uppsiglingu virðist enn eitt
vinstrahallærið í Reykjavík vegna
þess að jafnvel framsóknarmenn
verða vinstrimenn þegar það er það
sem til þarf til að komast í öruggt
sæti.
Slíkt er í rauninni R-listinn í hnot-
skurn, hann er ekki kosninga-
bandalag fólks og jafnvel ekki stjórn-
málaflokka heldur frambjóðenda.
Landbúnaðarstefna Lýðveldisins hef-
ur löngum liðið fyrir þá trú oddvita
greinarinnar að þeir vissu betur en
neytendur hvað ætti að
vera í matinn. Mér
finnst komið fyrir R-
listanum eins og land-
búnaðarstefnunni, hann
er að sanna sig sem
tímaskekkja. Ef VG og
Framsókn eiga að fá
helminginn af hverju at-
kvæði sem SF er greitt í
Reykjavík hlýtur tilefnið
til að kjósa á þann veg
að hafa rýrnað a.m.k.
um helming.
Ég vil ekki fallast á að
það geti verið markmið í
lýðræðissamfélagi að
bindast samtökum við hvern sem er
einungis til að koma í veg fyrir að
fulltrúar stórs hluta kjósenda og um
leið borgarbúa, í þessu tilfelli Sjálf-
stæðisflokkurinn, fái tækifæri til að
spreyta sig við stjórn borgarinnar.
Ég er sjálfsagt ólæknandi jafn-
aðarmaður en verð samt að við-
urkenna að ég á ekki og hef aldrei átt
í vandræðum með að kjósa Sjálfstæð-
isflokkinn þegar hann sýnir á sér
betri hliðarnar en hann er að vísu
týndur í andlitslausri þverhyggju
kapítalískrar síbernsku um þessar
mundir. Nú er samt svo komið að ég
nenni ekki að hlusta eða horfa á það
sjálfumglaða fólk sem er að varpa
hlutkesti um mögulegt atkvæði mitt
til þess að geta verið áfram við völd.
Fyrst á að spyrja kjósendur, síðan
frambjóðendur.
Samfylkingin stærir sig af því að
vera stór flokkur, þegar hins vegar
litið er á hverjir gegna trún-
aðarstörfum fyrir þennan flokk hlýt-
ur maður að álykta að hann sé lítill. Í
rauninni verður niðurstaða slíkrar
könnunar á hátterni allra flokka á Ís-
landi sú sama. Þeim sem ráða ferðinni
í þessum jafnaðarmannaflokki nú-
tímans væri hollt að rifja upp tímabil
úr sögu Alþýðuflokksins. Flokks-
klíkur og eftirlætisbörn eiga ekki
heima í nútímastjórnmálum vegna
þess að stjórnmál af því tagi eru ekki
nútímastjórnmál. Ef Samfylkingin
getur ekki treyst á fleira fólk en raun
ber vitni þá er þessi verðandi stóri
flokkur í vondum málum.
Ég vil árétta að ég sækist ekki eftir
trúnaðarstörfum hvorki á vegum
borgar né ríkis og hyggst ekki gera
það, mér hrýs hins vegar hugur við
því hversu takmarkaða aðfangamögu-
leika SF virðist hafa þegar fólk er
annars vegar. Mér finnast stjórnmál
snúast um val kjósenda og fólk, er
þess vegna á móti öllu sem snýst um
að takmarka það val. Mér fannst til
dæmis við hæfi að fulltrúar á land-
fundi SF nýlega fengju tækifæri til að
kjósa eða hafna mér og öðrum sem
þeir gerðu samviskusamlega a.m.k. í
þrígang, þ.e. að hafna mér. Það
ánægjulega gerðist hins vegar á þess-
um fundi að ekki var sjálfkjörið í eitt
einasta embætti, það er góðs viti. Ég
vil vera í stórum flokki þar sem tekist
er á um fólk og málefni og nið-
urstöður fengnar í kosningum en ekki
með samningum. Ég held að sama
skapi að stjórnmálaflokkar í nútíman-
um eigi ekki að geta boðið upp á fríar
ferðir eitt eða neitt. Ég hafna flokkum
sem úthluta embættum til útbrunn-
inna alþingismanna, þar gildir einu
hvaðan sendiherraembættin eru upp-
runnin, ég hef að sama skapi skömm á
fólki sem telur sig jafnara en annað
fólk og ég lýsi frati á þingmenn sem
telja sig eiga rétt á lífeyrisréttindum
utan ramma alls siðferðis. Stjórn-
málaumhverfið á að hafa breyst á síð-
ustu árum til hins betra, fyrst og
fremst vegna aukins alþjóðlegs að-
halds, og nú ættu flokkarnir að breyt-
ast með.
Hvað er bogið
við R-listann?
Kristófer Már Kristinsson
fjallar um R-listann ’Stjórnmálaumhverfiðá að hafa breyst á síð-
ustu árum til hins betra,
fyrst og fremst vegna
aukins alþjóðlegs að-
halds, og nú ættu flokk-
arnir að breytast með.‘
Kristófer Már
Kristinsson
Höfundur er stjórnarmaður í
hverfafélagi SF í Reykjavík 101.
„HVAÐ ætla menn svo að gera
þegar hvalirnir verða langt komnir
með þá fiskistofna,
sem stór hluti íslend-
inga lifir af. Verður
þorskurinn þá friðaður
líka, síðan loðnan, síld-
in, ýsan, karfinn og
aðrar fiskitegundir?
Hvað verður þá um ís-
lenska sjómenn?
Verða þeir hafðir til
sýnis fyrir ferðamenn
með áletruninni: ekki
skjóta, bara skoða?“
Guðmundur nokkur
Gestsson ritar grein í
Morgunblaðið sunnu-
daginn 10. júlí undir yfirskriftinni:
„Að verja vonlausan málstað“.
Það er laukrétt hjá Guðmundi;
það er vonlaust að verja þann von-
lausa málstað, að ekki megi skjóta
hvali. Það sjá það allir hugsandi
menn, að slíkt gengur ekki upp þeg-
ar til lengri tíma er litið.
Það eru áratugir síðan hval-
veiðum var hætt við Ís-
land. Þá höfðu þær
veiðar verið stundaðar
um aldir, síðast frá
Hvalfirði. Þar stendur
nú mannlaust þorp,
verksmiðja, tól og tæki,
engum að gagni. Í
Reykjavíkurhöfn liggja
mannlausir hval-
veiðibátar og hrefnu-
bátum hér og þar um
landið hefur verð snúið
að öðrum verkefnum. Á
sama tíma stækka
hvalastofnar við landið.
Það sjá íslenskir sjómenn, ekki síst
þeir sem veiða uppsjávarfiska.
Hvalir, stórir sem smáir, valda þeim
sífellt meiri erfiðleikum við veið-
arnar og skapa tjón á veiðarfærum
upp á tugi milljóna króna á hverri
vertíð. Þetta finnst mönnum allt í
lagi.
Guðmundur Gestsson gumar af
því, að hvalaskoðun sé vaxandi at-
vinnuvegur, sem tekið hafi út
þroska án ríkisstyrkja, gagnstætt
því sem eigi sér stað með hrefnu-
veiðar og Félag hrefnuveiðimanna.
Guðmundi ætti nú að vera kunn-
ugt um, að hvalaskoðunarfyrirtækin
hafa notið margvíslegrar fyrir-
greiðslu úr opinberum sjóðum, hag-
stæðra lána og styrkja til markaðs-
setningar. Það væri hægt að selja
dágóðan slatta af hrefnukjöti með
sambærilegu fjármagni. Allt hjal
um að ekki sé markaður fyrir hvala-
afurðir er eins og glymur úr tómri
tunnu. Hann getur verið hávaða-
samur, en er innantómur. Þessar af-
urðir hafa ekki verið til staðar í ára-
tugi, þannig að það tekur sinn tíma
að koma þeim inn á markaðinn.
Þetta eru ódýrar, hollar og góðar
afurðir. En ef þær þjóðir, sem búa
við velmegun og allsnægtir, telja
ekki sæmandi að leggja sér hvalkjöt
til munns, þá yrði það vel þegið í
hinum hungraða heimi. Þar deyr
fólk úr hungri í stórum stíl á meðan
þeir ríku vilja einungis horfa á kjöt-
ið synda í sjónum. Ég veit það vel,
að þetta fólk getur ekki borgað fyrir
björgina, en það skiptir ekki megin-
máli. Við fáum það margsinnis end-
urgreitt í þeim fiski, sem veiddir
hvalir éta ekki.
Lífskeðjan er flókið fyrirbæri,
enda gerð af meistarahöndum. Þar
er gert ráð fyrir ákveðinni hringrás,
sem má ekki rofna. Hún þarf að
vera í jafnvægi. Því jafnvægi er
raskað með því að banna hvalveiðar.
Hvalirnir verða fleiri og fleiri, þeir
éta meira og meira af okkar nytja-
stofnum, mun meira en við Íslend-
ingar gerum. Ef til vill er þarna
skýringin á því hvers vegna þorsk-
stofninn kemur ekki upp þrátt fyrir
takmörkun á veiðum. Hvað ætla
menn svo að gera þegar hvalirnir
verða langt komnir með þá fiski-
stofna, sem stór hluti Íslendinga lif-
ir af. Verður þorskurinn þá friðaður
líka, síðan loðnan, síldin, ýsan, karf-
inn og aðrar fiskitegundir? Hvað
verður þá um íslenska sjómenn?
Verða þeir hafðir til sýnis fyrir
ferðamenn með áletruninni „ekki
skjóta, bara skoða“?
Það er vissulega fagnaðarefni, að
hér geti vaxið ný atvinnugrein við
hvalaskoðun. Hún er ekki enn sú
mjólkurkýr, sem talsmenn hennar
vilja vera láta. Þeir héldu því líka
fram, að hrun yrði í ferða-
mannaþjónustu ef hrefnuveiðar
yrðu leyfðar. Ekkert slíkt hefur
gerst, nema síður sé. Þetta rennir
stoðum undir þá vissu mína, að
hvalaskoðun og veiðar geta farið
saman. Í það minnsta verða veið-
arnar að hefjast fyrr en síðar, áður
en hvalirnir ná að éta okkur Íslend-
inga út á gaddinn.
Á að leyfa hvölum að
éta frá okkur björgina?
Sverrir Leósson svarar
Guðmundi Gestssyni
framkvæmdastjóra ’Hvað verður þá um ís-lenska sjómenn? Verða
þeir hafðir til sýnis fyrir
ferðamenn með áletr-
uninni „ekki skjóta,
bara skoða“?‘
Sverrir Leósson
Höfundur er útgerðarmaður.
mbl.is
smáauglýsingar