Fréttablaðið - 20.01.2005, Síða 62
„Nothings new forever, only suckers undercover...
its like only Stevie Wonder sees the same things.“
- Hot Chip vottar blinda tónlistarmanninum Stevie Wonder virðingu sína í laginu
Keep Fallin með því að gefa honum sjötta tónlistarskilningarvitið.
30 20. janúar 2005 FIMMTUDAGUR
Í spilaranum hjá ritstjórninni
Mars Volta: Frances the Mute, Can: Ege Bamyasi, Curver: Sær 1993–1994,
Diana Ross and the Supremes: Sequins and Smiles og Þeyr: Mjötvíður Mær.
Margt hefur breyst í íslensku tón-
listarlandslagi síðustu 15 ár. Eftir
að Björk og Sykurmolarnir komu
Íslandi á heimskortið hefur tónlist-
arlífið hér aukist til muna. Óhætt
er að fullyrða að hér á landi séu
fleiri ungar hljómsveitir starfandi
en voru í byrjun síðasta áratugar
auk þess sem mun auðveldara er að
gefa út tónlist. En ef þetta er stað-
reynd, hvernig stendur þá á því að
svona fáar sveitir úr íslensku
rokksenunni hafa náð að koma sér
upp á yfirborðið? Getur verið að
aukin tækni, aukin fjölbreytni,
fleiri útvarpsstöðvar og fleiri
möguleikar til þess að koma sér á
framfæri geri hljómsveitum hrein-
lega erfiðara fyrir að ná til fjöld-
ans? Er það ekki frekar undarlegt
að það sem Gísli Marteinn myndi
kalla „unga fólkið í rokkinu“ séu
flest allt hljómsveitir sem hafa
verið starfandi í fimm til tíu ár?
Getur verið að það sé erfiðara fyr-
ir unga tónlistarmenn að komast
upp á yfirborðið en var áður, og af
hverju ætli það sé?
X-ið deyr, lengi lifi X-ið
Staðreyndin er sú að það er enginn
skortur á efnilegu íslensku rokki. Á
síðasta ári létu sveitirnar Jan
Mayen, Lokbrá, Hoffman,
Mammút, Lada Sport, Sign, Tony
The Pony, Búdrýgindi, Hölt Hóra,
Ókind, I Adapt, Noise, Coral og
Isidor á sér kræla. Allt eru þetta
efnilegar sveitir með liðsmenn sitt
hvorum megin við tvítugsaldurinn.
Þetta er aðeins brotabrot af því
sem er í gangi á höfuðborgarsvæð-
inu, eins og hægt er að sjá á löng-
um listum síðna á borð við jon.is og
rokk.is. En enginn þessara sveita
náði til fjöldans, a.m.k. ekki al-
mennilega nema kannski Jan
Mayen sem átti ágætis ár, þökk sé
þeirra ótrúlega drifkrafti.
Íslenskt jaðarrokk hefur sjald-
an verið eins fjölbreytt og senan
sjaldan stærri. Þrátt fyrir það eru
flestar leiðir upp á yfirborðið lok-
aðar. Hvert fyrirtækið á fætur
öðru hefur gefist upp á því að reka
hér rokkstöðvar því auglýsendur
virðast tregir til þess að kaupa þar
pláss. Þrátt fyrir að X-ið hafi
mælst með 20,1% hlustun í síðustu
Gallup-könnun, aðeins 6,2% undir
FM957, lögðu Norðurljósin hana
niður vegna þessarar tregðu aug-
lýsenda. Ef Pýrít hefði ekki komið
rokkinu til bjargar ættu þessar
hljómsveitir enga leið í útvarpið
lengur, nema þá í gegnum Rás 2
sem vegna fjölbreytileika síns gæti
ómögulega sinnt þessum geira al-
mennilega. Margar þessara hljóm-
sveita hafa meira að segja átt erfitt
með að komast að hjá X-inu í gegn-
um árin. Plássið fyrir íslenska tón-
list þar er ekki ýkja mikið og sam-
keppnin slík að dagskrárgerðar-
menn krefjast þess að gæðin séu
fyrsta flokks eigi sveitirnar að
komast í loftið. Það er auðvitað
ekkert nema gott og verður von-
andi til þess að sveitirnar auki
metnað sinn.
Rokkið er á breytingaskeiðinu
Helsta leið ungra rokksveita til
þess að vekja á sér athygli er auð-
vitað tónleikahald. Einnig senda
margar sveitir lög á rokk.is, og
svipaða vefi, í von um nýja hlust-
endahópa. Þetta getur auðvitað
verið gott til þess að auka orðspor
sveitanna, en getur einnig virkað
skemmandi fyrir ungar sveitir sem
dreymir um að komast á útgáfu-
samning. Því flest fyrirtæki hér sjá
lítinn hag í því að gefa út tónlist
sem hefur verið fáanleg á netinu í
meira en hálft ár.
Duglegustu sveitirnar hafa
brugðið á það ráð að hljóðrita og
gefa sjálfar út plötur sínar, oftast
ekki í fleiri en 200 eintökum.
Hljómgæðin eru oftast í slakari
kantinum, enda menn að hljóðrita í
fyrsta skiptið. Í flestum tilvikum
er um upptökur að ræða sem geta
bara talist vera demó. Þessi til-
raunastarfsemi á auðvitað eftir að
skila árangri síðar, því aldrei hafa
jafn margir haft tækifæri til þess
að öðlast þá reynslu að búa til tón-
list. Eftir tíu ár verður allt morandi
í ungum og efnilegum upptöku-
stjórum.
Einhverjar sveitir hafa svo gert
ódýr myndbönd sem Skjár 1 hefur
sýnt á dauðum tímum.
Það eru nokkur ár frá því að ís-
lensk jaðarrokksveit náði að selja
yfir 3.000 eintök af plötu sinni.
Enda er það álit FTT, Félags Texta-
og Tónlistarhöfunda, að ólögleg
dreifing tónlistar á netinu bitni
mest á sölu jaðartónlistar. Í dag
telst það mjög gott ef íslenskar
rokksveitir ná að selja 2.000 plötur.
Þess vegna er eina von íslenskra
rokksveita í dag að komast í at-
vinnumennskuna, að fá plötusamn-
ing erlendis.
Svarið við spurningu fyrirsagn-
arinnar er því nei. Íslenskt rokk er
ekki að deyja. Það er á breytinga-
skeiðinu. Fjölbreytnin hefur aldrei
verið meiri og samkeppnin er orðin
mun harðari. Mórallinn á milli
ungu sveitanna er oftast ekki góð-
ur, eins og sést best á spjallþráðum
huga.is þar sem sveitir eru oft með
skítkast sín á milli.
Vegna aukinnar fjölbreyttni
hafa kröfur um gæði aukist. Ís-
lensk ungmenni eru enn rokkþyrst,
og fyrr eða síðar skýst upp á yfir-
borðið sveit sem nær almennilega
að fanga anda þeirra tíma sem við
lifum á núna. Lifi fjölbreytnin, ekki
gefast upp.
biggi@frettabladid.is
Rokksenan á Íslandi hefur aldrei verið stærri. Samt á hún undir högg að sækja.
Er rokkið að deyja?
Raftónlistarmaðurinn Richard D.
James, sem flestir þekkja sem
Aphex Twin, hefur enn og aftur
skapað sér nýtt listamannanafn.
Auk þess að gefa út undir nafninu
Aphex Twin í gegnum árin hefur
hann einnig stuðst við AFX, Brad
Strider og Polygon Window. Næst
gefur hann út tónlist undir nafn-
inu Analord.
Richard D. James ætlar að
gefa út seríu af 12 tommu vínyl-
plötum undir Analord nafninu, og
á hverri plötu verða tvö ný lög.
Sú fyrsta af tíu heitir 10 og er
þegar komin í verslanir í Bret-
landi. Með fyrstu plötunni fylgir
kápa, sem verður hægt að koma
öllum plötunum fyrir í. Hver
plata kostar um 5000 krónur ís-
lenskar.
Tónlistin er nánast öll gerð á
a n a l o g - h l j ó ð -
gervla, en Ric-
hard á víst stórt
safn af þeim.
Plöturnar eru all-
ar gefnar út í
mjög takmörk-
uðu upplagi og
því er búist við
að verðlag á þeim margfaldist á
eBay eftir að þær seljast upp. ■
Ásgeir Pétursson hrl. lögg. fasteignasali.
Vatnsstígur – nýjar fullbúnar
lúxusíbúðir í gamla nýlistasafninu.
Vorum að fá í einkasölu fimm íbúðir og eina vinnustofu sem verða
afhentar fullbúnar með gólfefnum hinn 1. mars 2005.
Jarðhæð:
Tvær 59,3 fm. 2ja herbergja íbúð með vönduðum eikarinnréttingum,
eikarparket á gólfum. Eldhús opið í stofu, svefnherbergi, baðherbergi
með flísum, þvottahús og geymsla. Kaupendur geta fengið allt að 80%
lán frá Landsbanka Íslands hf.
98,6 fm, vinnustofa (ósamþykkt íbúð) sem skiptist í forstofu, vinnustofu,
skrifstofu, geymslu og baðherbergi, íbúðinni er skilað með eikar innrét-
tingum og eikarparketi, bað er flísalagt í hólf og gólf. Kaupendur geta
fengið allt að 80% frá Landsbanka Íslands hf.
1. hæð:
120 fm. íbúð á 1. hæð sem skiptist í forstofu, hol, stofu(útgang út á
svalir), eldhús, geymslu, þvottahús og baðherbergi, íbúðinni er skilað
með eikar innréttingum og eikarparketi, bað er flísalagt í hólf og gólf, öll
nánari skilalýsing hjá sölumönnum.
97,9 fm. 2ja herbergja íbúð á 1. hæð sem skiptist í forstofu, hol,
stofu(útgang út á svalir), eldhús, geymslu, þvottahús og baðherbergi,
íbúðinni er skilað með eikar innréttingum og eikarparketi, bað er flísalagt
í hólf og gólf, nánari skilalýsing hjá sölumönnum.
2.hæð:
120 fm. 2ja herbergja lúxusíbúð sem skiptist í forstofu, hol, stofu(útgang
út á svalir), eldhús, geymslu, þvottahús og baðherbergi, íbúðinni er ski-
lað með eikar innréttingum og eikarparketi, bað er flísalagt í hólf og gólf,
nánari skilalýsing hjá sölumönnum.
Ath kaupendur geta fengiðlán frá Landsbanka Íslands hf. fyrir allt að 80%
af kaupverði.
APHEX TWIN
Tónlistarmaðurinn
hefur skapað sér
nýtt listamanna-
nafn, Analord.
Aphex Twin verður Analord
MAMMÚT Sveitin kom sá og sigraði á
Músiktilraunum.
JAN MAYEN Ein af
þeim rokksveitum sem
létu á sér kræla á
síðasta ári. Sveitin
hyggur á útgáfu erlendis.
Scorsese gerir heimild-
armynd um Dylan
Leikstjórinn Martin
Scorsese vinnur nú að
heimildarmynd um tón-
listarmanninn Bob Dyl-
an. Hann hefur tekið
saman margra klukku-
stunda efni og er nú að
byrja á því að klippa
myndina saman. Þetta
verður ekki í fyrsta
skipti sem Scorsese ger-
ir heimildarmynd um
heim tónlistarinnar, því
hann gerði hina mögn-
uðu The Last Waltz um
hljómsveitina The Band
árið 1978, en Dylan birtist reyndar
í þeirri mynd.
Myndin sem heitir The Bob
Dylan Anthology Project fjallar
um fyrstu árin á ferli tónlistar-
mannsins. Myndin er
ætluð til sýningar í sjón-
varpi og Dylan sjálfur
hefur ekki unnið með
Scorsese að gerð mynd-
arinnar.
Scorsese segist ekki
ætla að fjalla um per-
sónu Dylans, heldur
frekar að rekja sögu
hans. Myndin er gerð
með samþykki Dylans
og útvegaði umboðsmað-
ur hans Scorsese um 10
klukkustundir af viðtöl-
um. Scorsese segist ætla
að reyna sitt besta til þess að gera
hlutlausa mynd um kappann, en
viðurkennir að það sé erfitt þar
sem leikstjórinn er mikill aðdáandi
tónlistarmannsins. ■
BOB DYLAN Leikstjórinn
Martin Scorsese vinnur nú
að mynd um Bob Dylan.
Morrissey gefur út
tónleikaupptökur
Þeir aðdáend-
ur Morrissey
sem héldu
ekki vatni
yfir frammi-
stöðu hans á
Hróarskeldu-
hátíðinni í
fyrra eiga
von á glaðningi. Söngvarinn gefur
nefnilega út DVD-disk með upptöku
af tónleikum hans í Manchester eft-
ir nokkrar vikur. Platan heitir því
sjálfhverfa nafni „Who Put the M in
Manchester?“ og á disknum verður
svipuð tónleikadagskrá og hann tók
á Hróarskeldu.
Það er leikstjórinn Bucky
Fukumoto sem gerði myndina, en
hann gerði einnig myndböndin við
lögin Irish Blood, English Heart, I
Have Forgiven Jesus og Let Me
Kiss You á síðasta ári. Einnig er von
á geisladiski með upptökum frá
Earls Court. Hann kemur í febrúar
en DVD-diskurinn í mars. ■
MORRISSEY Ætlar að
gefa út DVD-disk með
upptökum af tónleikum
hans.