Mánudagsblaðið - 22.11.1948, Blaðsíða 8

KONUNGURINN
SKEMMTIR SÉR
Beztu nýju myndina sýnir
að' þessu sinni Bæjarbíó• í
Hafnarfirði. Konunguijinn
af Cerdagne, sem er ákafur
aðdáandi franskrar menning-
ar, þ. e. a. s. þeirrar hliðar
Jiennar, sem menn þekkja úr
sögum Maupssant, hefur á-
ikveðið að sækja hina gömlu
menninganþjóð heim og end-
urnýja gamlan kunnings-
skap við eina af glæsileg-
lustu fulltrúum hennar.
Tveir franskir stórlaxar,
ánnar þeirra gamall aðals-
anaður, en Ihinn nýníkur
anilljóneri, keppast um að fá
að 'hýsa hann. Undir venju-
legum kringumstæðum
anundi þessi heiður hafa
hlotnast aðalsmanninum, en
í Frakklandi er hið óútreikn-
anlega ikvenfólk allstaðar ná-
lægt, og þetta fer allt á ann-
an veg en skyldi. Hans há-
tign lízt ekki illa á konu
auðkýfingsins og hinn síðar-
nefndi kemur að þeim tveim-
"iur óvörum á ákaflega óheppi-
Jegu augnabliki. Til þess að
jfnðþægja íhann og forða
hneyksli taka stjórnmálaref-
3r hað til bragðs að gera hann
að ráðherra. Ráðhermemb-
ætti hefur alltaf verið
draumur þess nýráka og
Jiann fellst á að sættast að
ifullu við konu sína, en biður
nðstoðarmann sinn jafnframt
að láta hana skil.ia „von-
þrigði sín yfir að hún skildi
einmitt velja daginn, sem
hann er gerður ráðherra, fyr-
ir þetta litla ævintýri sitt!!“
Aðalhlutverkið, milljóner-
3nn, leikur hinn frægi
ÍRaimu, sem nú er látinn fyr-
ir nokkru. Raimu átti jafnt
heima í gamanhlutverkum,
sem sorglegum.- þó að hann
hafi oftar sést á gamanmynd-
um. Hann var álitinn einn
snjallasti kvikmyndaleikari
heimsins. Victor Francen
leikur konunginn. Hann ‘hef-
ur verið í Hollywood undan-
ferið, en er engan veginn
e'is skemmtilegur leikari og
Raimu. Kvenfólkið býr yfir
fr'inskum „Charme“ en er
kemið dálítið til ára sinna.
Nýja Bíó:
IVÝ
7>etta gæti verið afbragðs-
mynd, þvi efnið er spenn-
andi og gefur nóg tilefni til
prýðilegS' leiks. En svo fór
ht r ssm fyrr í amerískum
rr -náum, með afbragðsleik-
i’ -um er hrúgað bæði leiðin-
! gum og getulausum mönn-
um, sem ekkert erindi eiga
í kvikmyndir.
Joan Fontaine, leikur
sæmilega, en ofgerir þó á
köflum hlutverki sínu sem
gerir miklar kröfur. Riohard
Ney er sannast sagt stórkost-
legur klaufi sem ekkert er-
indi á hér. Leikstjórinn á
skammir skilið fyrir að
móðga áhorfenduma með
þeirri hörmung sem Ney
færir fram. Líkt má segja
um Patric Knowles, en þó
er það bót að hann sézt
sjaldnar.
Sir Cedric Hardwicke, er
aftur ó móti ágætur að
vanda, enda er hér um þaul-
reyndan og vandvirkan leik-
ara að ræða.
Við viljum ekki líkjast
gagnrýnendum annarra
'iblaða hér í bæ, en þó finnst
okkur nóg komið af móðgun-
um frá Hollywood og sjáum
ekki hvers við eigum að
'Bandaríkin ættu að taka að
einhverju leyti í taumana og
gjalda í; þessum efnum.
amerískir framleiðendur
mega skammast sín - fyrir,
yfirleitt, mjög illa unnin
verk.
BÁÐAR VILDU EIGA HANN
Já, og þess er óskandi að
báðar fengju hann og að þau
öll, Van Johnson, E. Willi-
ams og Lucille Ball, þrjú
saman færu til Timbuktú eða
eitthvað álíka langt frá
fcvikmy ndaiðnaðinum.
Cosman í út-
Austurbæ jarbíó:
GLEÐI KONA
Finnnar eru nú að færa sig
upp á skaftið í kvikmyndaiðn-
aðinum enda hafa þeir nóg for
dæminn í þessum efnum. Flest
kvikmyndafélög hafa fengist
við þetta efni og flestum tekist
illa.
Hér er þó um ágæta og vel
leikna mynd að ræða og hafa
Finnar skotið nágrönnum sín-
um sænskúm og dönskum langt
afíur fyrir sig.
Þeir sem unna góðri list og
sannfærandi sögu ættu að sjá
þessa mynd.
Kvkmyndasýn-
ing á skemmtun
Ferðafél. íslands
Ferðafélags íslands, heldur
skemmtifund í Sjálfstæðishús-
inu næstkomandi þriðjudag.
Þar frumsýnir Kjartan Ö.
Bjarnason kvikmynd, sem
hann tók af nokkrum stöðum
á Vestfjörðum í sumar, m. a.
sest þar stæsta æðarvarp á
landinu sem er í Æðey á Isa-
fjarðardjúpi.
Eftir sýninguna verður dans-
að.
Blaðið hefur orðróm þess
efnis, að dómur aimennings
um söng Cosmans, væri ekld
að öllu leyti sammála blaða-
dómum þeim, sem birzt hafa.
Þar sem ekki hefur alltaf verið
um auðugan garð að gresja í
söngmálum útvarpsins okkar,
þá mætti vel reyna að fá Cos-
man til þess að syngja þar,
svo að landsmenn gætu sjálfir
dæmt um hæfileika hans.
Cosman, hefur fengið vonda
blaðadóma, því verður ekki neit
að, en það væri ekki annað en
sanngimi að almenningur fengi
sjálfur að dæma brezka gest-
inn.
h,-ýV. .
Mánudags-
þankar
Framhald af 3. síðu.
eins árs 1946, en aðeins 80
í fyrra. Miðað við tölu lif-
andi fæddra á sama tíma var
dauði barna eins árs 2,9%,
1946 og 2,2% 1947. Á síðast-
liðnum 15 árum hefur bama-
dauði minnkað töluvert meira
en um helming.
Það má vissulega margt til
nefna, sem ber vott um, að
\’lð íslendingar erum batn-
andi þjóð, en ég efast um, að
finna megi nokkurt skýrara
dæmi um menningarframfar-
ir okkar en það, að barna-
dauði skuli nú vera fyrir-
brigði, sem sifellt ber minna
og minna á, og er nú orðinn
fátíðari hér en annarsstaðar
gerist. Því hefur verið haldið
fram, að menningu þjóðar
megi blátt áfram miða við
bamadauðann meðal þjóðar-
innar, mikill barnadauði
merki ómenningu, en lítill
barnadauði mikla og þrosk-
aða menningu. Þetta kann að
vera ofmælt, en víst er um
það, að slíkt gefur íslenzkri
nútímamenningu og framför-
um landsmanna fagurt vitni,
að þjóðinni skuli hafa tekizt
á stuttum tíma, að afmá
þann bleittinn, sem ef til vill
er allra svartastur í lífssögu
landsfólksins um 1000 ár.
Svo ég vitni aftur í Jónas
Hallgrímsson, þá varpaði
hann einu sinni fram spurn-
ingunni:
„Ilöfum við gengið til góðs
göluna fram eftir veg?“
Það dylst engum skyni
gæddum manni, að við höf-
um gengið til góðs, og tölurn-
ar um barnadauðann eru
glöggt og gleðilegt dæmi um
þá göngu. Það er þess virði,
að níðéndur íslenzks þjóðlífs,
eins og Gunnar Gunnarsson
og hans nótar athugi þá stað-
reynd, scm barnadauðinn
bendir á. Þcssir menn, sem
alltaf hafa einhverja róman-
tíska fjóslykt í nefinu, ættu
að feykja slíkri angan frá
vitum sínum og fara að
draga að sér hreint íslenzkt
loft, eins og það gerist á 20.
öld.
HANUDÁ
Leigjendafélag stofnað
Nýlega var Leigjendafélag
Reykjavíkur stofnað. Stofnend-
ur voru um 100 leigjendur í
Reykjavík. Á stofnfundi félags
ins voru þessir menn kjörnir í
stjórn þess: Páll Helgason, for-
maður, Sigurður Sveinsson,
garðyrkjuráðunautur, ritari,
Sveinn Guðmundsson, tollvörð-
ur, gjaldkeri, Kristján Hjalta-
Kvbldvaka leikar-
anna
Síðastliðið laugardags-
kvöld var kvöldivaka leikar-
anna.
Uafði umdliilbúningsnefnd-
in vandað mjög tíl skemmti-
atriða, enda tókust þau á-
'gætlega. Ævar Kvaran söng
nokkur lög eftir Sigfús Hall-
dórsson með aðstoð Sigfúsar;
Sif Þórs og Sigríður Ár-
mann dönsuðu; Ðrynjólfur
Jóhannesson, Valur Gísla-
son og Inga Þórðardóttir,
léku Bónorðið eftir Chekov;
Karl Guðmundsson, hermdi
eftir líslenzkum og erlendum
leikurum og tókst stórvel
upp“; Herdís Þorvaldsdóttir
Gunnar Eyjólfsson og Kle-
ens Jónsson sýndu látbragðs-
leiik, sem vakti óskipta kát-
ínu gesta. Kynnir var Lárus
Ingólfsson.
Skemmtun þessi fór prýði-
lega fram og eiga lei'kararnir
miklar þakkir skilið fyrir að
auðga hið fátæklega skemmt-
analíf bæjarbúa. Vonandi er
að þeir endurtaki skemmtun
sína oft.
Spyrja mætti ■ hvort ekki
væri hepppilegra að bónorð-
ið kæmi fyrr á prógramm-
inu og notaður væri hljóð-
nemi
son og Ragnar Sturluson, með-
stjómendur.
Samkvæmt lögum félagsins
er tilgangur þess í aðaldráttum
þessi: 1) að gæta hagsmuna
leigjenda í hvívetna, 2) að
veita þeim alla aðstoð í deilu-
málum við húseigendur, 3) að
beita sér fyrir að byggt verði
mikið af íbúðarhúsum til að
fullnægja húsnæðisþörf bæjar-
búa.
Stofnendum þessa félags hefur
þótt brýn nauðsyn á því að til
væri í Reykjavík félagsskapur
leigjenda til þess að gæta sam-
eiginlegra hagsmuna þeirra.
Hefur leigjendafélag þetta
möguleika á því að gera
tillögur varðandi húsaleigulög,
gjöfiaa og leita samvínnu við
opinbera aðila um framkvæmd
á henni. Þá getur og leigjenda-
félag unnið að því að heilsu-
spillandi íbúðir verði endurbætt
ar og að húseigendur vanræki
ekki skyldur sínar til viðhalds
á leiguhúsnæði, enda er leigj-
endafélagið reiðubúið til sam-
vinnu við húseigendur í þeim
efnum eftir . því" sétn við á, á
hverjum tíma. Ekki er þess þó
sérstaklega getið hvaða skyld-
um leigendum ber að sinna.
Það má geta þess að í nágranna
löndunum t. d. í Danmörku og
Svíþjóð eru starfandi leigjenda
félög. Eru félög þessi öflug og
hafa átt mjög mikinn þátt í því
að bæta kjör leigjenda í þess-
um löndum.
Ú þarfi
Á búð einni nálaegt Traf-
algar torginu í, London er
skilti með áletruninni: „Við
seljum glingur“<,og þgr fyrir
neðan: Trúlofunarhringir
sérgrein.“

Amerískir byggingarmeistarar eru nú að teikna myndir af
barnaskólastofum framtíðarinnar. Hér sést ein af nýjusí-ú
I skólastofunum. ,