Tíminn - 28.06.1978, Blaðsíða 6

6
Miövikudagur 28. júni 1978
76 hlutu styrki
úr Vísindasjóði
Hæstu styrkirnir til þykktarmælinga á
jöklum og krabbameinsrannsókna
SJ—Lokiö erúthlutun styrkja Ur
Visindasjóöi fyrir áriö 1978 og er
þetta 21. ilthlutun úr sjóönum.
Eftirsókn eftir styrkjum vex
stööugt og nam heildarfjárhæö
umsókna aö þessu sinni rúmlega
þrefaldri þeirri fjárhæö sem unnt
var aö veita, en hún var 48 millj.
kr. Þvi þurfti aö synja mjög
mörgum umsækjendum og bitn-
aöi þaöekki sist á námsmönnum i
doktorsnámi, er eiga aögang aö
lánum Ur Lánasjóöi islenskra
námsmann.
Raunv isindadeild sjóösins
veitti 44 styrki aö heildarfjárhæö
kr. 34,91 milljónir króna. Hug-
visindadeild veitti 32 styrki aö
fjárhæö samtals 16,05 millj. kr.
Deildarstjórnir eru skipaöar til
fjögra ára í senn og er þetta
fyrsta Uthlutun þeirra stjórna er
nU sitja. Eyþór Einarsson grasa-
fræðingur er formaöur stjórnar
Haunvi'sindadeildar og dr. Jó-
hannes Nordal seölabankastjóri
er formaöur stjórnar Hugvisinda-
deildar.
Alls voru aö þessu sinni veittir
76 styrkir aö fjárhæö samtals
50,96 milljónir króna Ur Visinda-
sjóði. Ariö 1977 voru styrkirnir 81
talsins aö heildarfjárhaaö 35,35
milljónir króna.
Tveir styrkir, tvær milljónir
króna eöa meira, voru veittir.
Helgi Björnsson jaröeölisfræö-
ingur hlaut 2.100.000 kr. til endur-
bóta á issjá og þykktarmælingum
á jöklum og Valgaröur Egilsson
læknir fékk 2.000.000 kr. til rann-
sókna i London á áhrifum
krabbameinsvaldandi efna á
orkukorn (mitochondriuij . Þá
var rannsóknastofu i lyfjafræöi
veittur 1.800.000 kr. styrkur til
tækjakaupa vegna könnunar á
mengun af völdum skordýraeit-
urs i tslenzku lifrlki. Abyrgöar-
maöur könnunarinnar er Jóhann-
es Skaftason lyfjafræöingur. Aör-
ir sem hlutu styrki eru eftirfar-
andi:
Aöalsteinn Sigurösson fiskifræö-
ingur.Til rannsókna á dýrasamfé-
lögum við Surtsey. 500.000 kr.
Arnþór Garöarsson fuglafræöing-
ur ogGisli M. Gislason. Til fram-
haldsrannsókna á lifsferlum,
framleiöslu og fæöukeöjum botn-
dýra i Laxá, Suöur-Þingeyjar-
sýslu. 1.000.000 kr.
Atli Dagbjartsson læknir. Til
rannsókna á afleiðingum súrefn-
isskorts i' heila og hjarta barna
viö fæöingu Verkefniö er unniö
viö háskólann i Gautaborg.
Björn Jóhaiuiesson jarövegsfræö-
ingur, Inginiar Jóhannsson lif-
fræöingur og Jónas Bjarnason
efnafræöingur Til liffræöilegra
rannsókna á stöðuvatninu Lóni i
Kelduhverfi, meö hliösjón af fisk-
eldi. 700.000
Bjiirn Oddsson jaröfræöingur Til
rannsókna á jarötæknilegum eig-
inleikum móbergs. 500.000 kr.
Bændaskólinn á Hvanneyriog til-
raunastöö Háskólans i meina-
fræöi, Kelduni. iTil rannsókna á
ormasmiti og áhrifum beitar-
skipta á þrif og heilsu búfjár.
950.000 kr.
Eggert Lárusson jaröfræöingur
Til rannsókna á sjávarstööu-
breytingum og jökulmenjum á
Vestfjöröum. 140.000 kr.
Einar Valur Ingim undarson
verkfræöingur. Til rannsókna á
áhrifum Urgangs frá málm-
blendiverksmiöjum á umhverfi.
Unniö viö háskólann i Oxford.
Guömundur Guömundsson stærö-
fræöingur og Kristján Sæmunds-
son jaröfræöingur. Til rannsókna
ásambandi eldgosaog stórra eld-
gosa á tslandi. 200. 000 kr.
Guöni Alfreðsson lif fræöingur.Til
rannsókna á Salmónella-sýklum i
villtum fuglum á tslandi. 1.130.000
kr.
Gunnar Guömundsson biifræöi-
kandidat. Til rannsókna á áhrif-
um þroskastigs grasa á næring-
argildi votheys. Unniö viö land-
bUnaöarháskólann i Asi, Noregi.
400.000 kr.
Gunnar Sigurösson læknir.
Framhaldsstyrkur til rannsókna
á fituefnaskiptum sjUklinga meö
of háa blóöfitu. 1.080.000 kr.
Göngudeild sykursjúkra og Blóö-
bankinn Abyrgöarmenn: Alfreö
Arnason liffræöingur, ólafur
Jensson og Þórir Helgason lækn-
ar. Til rannsókna á tengslum
HLA mótefnavaka og insúlin-
háörar sykursýki á Islandi.
1.000.000 kr.
Helga Magrét ögmundsdóttir
læknir. Framhaldsstyrkur til
rannsókna á örvun átfruma og
tengiháttum þeirra. Unnið viö há-
skólann i Edinborg. 450.000 kr.
Helgi Torfason jaröfræöingur.Til
rannsókna á jaröfræöi svæöisins
umhverfis Kálfafellsdal. 350.000.
Hreinn Kristinsson jaröfræðing-
ur. Til setfræöilegra rannsókna á
aurum Markarfljóts. 300.000 kr.
Höröur Kristinsson grasafræö-
ingur.Til rannsókna á flóru Norö-
ur-Þingeyjarsýslu. 700.000 kr.
Ingvar Arnason og Sigurjón
Ólafsson ef naf ræöin gar. Tii
tækjakaupa vegna rannsókna á
lifrænum málmsamböndum.
1.000.000 kr.
Jarövisindastofa Raunvisinda-
stofnunar H1 Abyrgöarmaöur:
Þorleifur Einarsson jaröfræöingui
Til aö ljúka rannsókn á fornu
vatnsstæöi i Fnjóskadal og athug-
un á jökulmenjum i Fnjóskadal
og Flateyrardal. 770.000 kr.
Jarövisindastofa Raunvisinda-
stofnunar H1 Aby rgöarmenn :
Þorleifur Einarsson jaröfræöing-
ur og Helgi Björnsson jaröeölis-
fræöingur. Tii rannsókna á
Vatnsdalsvatni viö Heinabergs-
jökul og hlaupum Ur Kolgrimu.
540.000 kr.
Jón Bragi Bjarnason efnafræö-
ingur.Vegna tækjakaupa til efna-
vinnslu Ur innyflum fiska og slát-
urdýra. 500.000 kr.
Jón Eiriksson jaröfræðingur. Til
rannsókna á setlögum frá isöld á
Suðaustur- og Vesturlandi.
950.000 kr.
Jón Jónsson jarðfræöingur.
Vegna kostnaöar viö aldursá-
kvaröanir á hraunum á Reykja-
nesskaga. 200.000 kr.
Kári Stefánsson læknir.Tii rann-
sókna á myndun myelins i
miötaugakerfi. Unniö viö háskól-
ann i Chicago. 1.500.000 kr.
Kristinn J. Albertsson jaröfræö-
ingur. Til framhaldsrannsókna á
aldri berglaga meö K/Ar aðferö.
1.400.000 kr.
Kristján Sig. Kristjánsson efna-
fræöingur. Til kaupa á litrófs-
greini vegna rannsókna á joði og
joösamböndum. 650.000 kr.
Leó Kristjánsson jaröeölisfræö-
ingur. Til Urvinnslu segulmæl-
inga á bergi frá Vestfjörðum og
Noröurlandi. 200.000 kr.
Liffræðistofnun Hl. Til fram-
haldsrannsókna á lifriki fitja-
tjarna á Melabökkum i Hnappa-
dalssýslu. Abyrgðarmaöur: Agn-
ar Ingólfsson vistfræöingur.
900.000 kr.
Náttúrugripasafniö i Neskaup -
x stað.Til kaupa á smásjá vegna líf-
fræöirannsókna á Austurlandi.
700.000
Ólafur Grimur Björnsson læknir
Til rannsókna á starfsemi gall-
blööru I dýrum og mönnum. Unn-
iö viö Hammersmith spitala i
London. 1.000.000 kr.
ólafur Dýrmundsson búfjárfræö-
ingur.Til rannsókna á fengitima
sauöfjár. 300.000 kr.
Páll Hersteinsson Ilffræöingur.
Til rannsókna á vistfræði is-
lenskrar tófu og villiminks.
1.200.000 kr.
Pétur M. Jónasson liffræöingur.
Til framhaldsrannsókna á lif-
fræöi Þingvallavatns. 750.000 kr..
Kannsóknastofa Noröurlands. Til
framhaldstilrauna meö selen- og
kóboltköggla handa sauöfé.
Abyrgöarmenn: Jóhannes Sig-
valdason liffræöingur og Þórar-
inn Lárusson búfjárfræöingur. 1.
1.000.000 kr.
Rannsóknastofnuna landbúnaö-
arins.Til framhaldsrannsókna á
vaxtarlagi sauöfjár. Abyrgöar-
maöur: Sigurgeir Þorgeirsson
búfjárfræðingur. 1.200.000 kr.
Rannsóknastofnun landbúnaöar-
ins. Til rannsóknar á áhrifum
ljóss á vöxt plantna. Samnorrænt
verkefni, unniö i samvinnu við
Veðurstofu íslands. Abyrgöar-
maður: Þorsteinn Tómasson
grasafræöingur. 950.000 kr.
Steindór Steindórsson grasafræö-
ingur. Til gróörarrannsókna á
Suðvestur-Grænlandi. 450.000 kr.
Tilraunastööin Mööruvellir. Til
rannsókna á tegundum og út-
breiðslu blaöblettasveppa á ts:
landi. 250.000 kr.
Unnsteinn Stefánsson haffræö-
ingur og Björn Jóhannesson jarð-
vegsfræðingur. Til rannsókna á
efnabUskap og lifsskilyrðum i
Ólafefjaröarvatni.
Þórður Jónsson eölisfræðingur.
Til rannsókna á skammtasviös-
fræði. Unnið er að verkefninu viö
Harvard-háskóla. 700.000 kr.
Þorsteinn Guömundsson jarö-
vegsfræðingur. Til rannsókna á
losun næringarefna úr jarðvegi
við veðrun. Unnið er að verkefn-
inu við háskólann i Freiburg.
Hrafn á miðvikudegi
Úrslitasigurinn vinna
menn á sjálfum sér
Það er einkenni þingræöis, aö
afl atkvæöa skipar málum.
Þetta afl hefur tvisvar látið aö
sér kveða á mjög sögulegan
hátt.
I fyrra skiptíð var það áriö
1908, þegar uppkastið svonefnda
stjakaði harkalega við þjóö-
erniskennd Islendinga. Þeir,
sem uppkastinu tengdust féllu
eins og hráviði. Heimastjórnar-
flokkurinn átti að kosningum
loknum yfir val að horfa og fékk
kosna færri þingmenn en fingur
beggja handa.
Siðari kosningarnar voru
1931, þegar Framsóknar-
flokkurinn fékk helming þing-
manna. Það var andsvar
þjóðarinnar, á þeim tima, viö
fyrirætlunum hinna flokkanna
um breytta kjördæmaskipan og
ofboðslegum uppþotum og
skrilslátum i kjölfar þess, að
Tryggvi Þórhallsson rauf þing,
en auk þess stutt þvi, að þá haföi
þjóöin lifaö mestu framfaraár i
sögu sinni fram til þess tima.
En hér sannaðist það, aö kálið
er ekki sopiö, þótt i ausuna sé
komið. Báöir þessir frægustu
kosningasigrar á fyrri hluta
tuttugustu aldar runnu Ut i
sandinn sökum ágreinings og
sundurþykkju meðal þeirra,
sem stóðu meö pálma i hönd-
unum. Andstæöingar uppkasts-
ins, sem baráttuþrek lands-
manna haföi lyft svo hátt,
byrjuöu undir eins aö grafa
sjálfum sér gröf meö svipt-
ingum um völd og embætti og
völdu loks til forystu viö miklar
viösjár mann, sem átti svip-
mikla fortiö og hafði mikla reisn
t'J að bera, en farinn að heilsu
og steypti sér út i vanhugsað
ævintýri.
Framsóknarflokknum nýttist
ekki heldur hinn mikli sigur árið
1931 sökum ágreinings og lin-
kindar, sem leiddi til samninga-
gerðar við erfðafjandann og
siðar klofnings. Þegar árið 1933
varð Framsóknarflokkurinn
fyrir stóráfalli ikosningum, þótt
upplausninni á þessum miss-
erum væri ári siðar snúið i
sigur, sem eiginlega má furðu
gegna, að unnt var að vinna.
Nú eru hjáliðnar þriðju
stranmhvarfakosningarnar á
þessari öld. Stjórnarflokkarnir
misstu fast að fjórða hluta þing-
manna sinna og atkvæðafylgi i
samræmi við það. Eftirleikinn
eigum við eftir aö sjá. Það mun
siðar koma i ljós, hvort skyndi-
legum yfirburöasigri fylgja enn
þau vandkvæði, sem bera i sér
tortimingu eða að minnsta kosti
hrakför. Er það kannski lög-
málsbundin afleiðing snöggra
kosningasigra, að rigur, tog-
streitaog óheilindi fylgi i kjöl-
farið? Kosningasigrum þarf að
fylga annar sigur: Sigur manna
á sjálfum sér.
Hingað til hefur mest verið
um það talað, hvað valdið hafi
þessum snöggu veðrabrigðum
meðal fólks i landinu — hverju
þau séu að kenna eða þakka eins
og menn segja, eftir þvi hvar á
lifsins færibandi þeir eru. Þar
nefnir einn þetta og annar hitt
og gjarnast það, sem þeim er
sjálfum hentugast, annað hvort
til afsökunar eða uppheföar.
Það er marklitið tal og ekki góðs
viti. Sannleikurinn er ekki blátt
strik, sem hver og einn getur
dregið frá bæjardyrum sinum
til þeirrar áttar, sem honum
dettur i hug. Hann á sér nefni-
lega sinar eigin götur.
Nokkur höfuðatriði hafa sjálf-
sagt stuðlað mjög að þvi,
hvernig fólk brást við i kjör-
klefum landsins. Einn þáttinn
má kannski fræðast um hjá hús-
mæðrunum, sem komast á
snoðir um það i búðunum, að
verðlagið er á fleygiferð. Annan
kynni að vera að finna i vöxt-
unum á bankanótunum. Úr
þriðju áttinni koma þau tiðindi,
er greina frá sifelldum við-
skiptahalla og nýjum lántökum
erlendis, svo að stöðugt þarf að
vera að umreikna, hvaö hvert
barnið, sem fæðist i landinu, fær
mikið af útlendum skuldum i
vöggugjöf. I fjórða lagi má
nefna sterkan efa um arðinn af
milljörðunum i Kröflu og
Grundartanga og þá einnig af
viðskiptabyggingunum, sem
bankar og einkaframtak hrúga
upp. Og þannig mætti lengi
telja.
Margir vilja einhliða tengja
kosningaúrslitin efnahagsráð-
stöfunum i vetur og breyting-
unni á þeim i vor. Það er mikil
einstefna. Þær voru að sjálf-
sögðu handhægt áróðursefni, en
hafa þó tæpast nú, frekar en oft
áður, velt svo þungu hlassi, sem
raun ber vitni, ef fólk hefði ekki
talið sig með réttu eða röngu,
sjá annað grand i mat sinum.
Þessari einföldu kenningu er
Geir Hallgrimsson flytur stefnuyfirlýsingu eftir myndun rlkis
stjórnarinnar, sem lét af völdum I gær.
það tengt, að réttar útskýringar
á efnahágsráðstöfunum hafi
ekki komizt farsællega i höfn.
Stöldrum við: Hér á landi eru
átta ráðherrar og vel búið að
þeim um farartæki. Hér eru
sextiu þingmenn og geta farið
hvert á land sem er, hvenær
sem þeir vilja, á kostnað alþjóð-
ar. Allir þingflokkarnir hafa
rikislaunað starfsliö. BlaöaUt-
gáfa hefur aldrei verið meiri en
nú, og eru það ýmist flokksblöð,
rifleg að fyrirferð og þó einkum
fyrir kosningar, og auk þess
önnur blöð, sem að verulegu
leyti standa opin. Þar að auki
hafa stjórnmálamenn bæði
notað hljóðvarpið og sjónvarpið.
Margt af þessu er nýtt af nálinni
— eða svo til. Hvernig gátu
stjórnmálamenn fyrri tiðar, fá-
liðaðir með litinn blaðakost,
lægra launaðir og friðinda-
lausir, komið sinum boðskap á
framfæri áfallalitið, ef þetta
dugar ekki?
pao væri þá fyrst og fremst
áfellisdómur yfir Parkinsons-
lögmálinu ef einhvers megn-
ugar Utskýringar hafa brugðizt.
Hrafn