Fréttablaðið - 31.12.2006, Blaðsíða 30
„Þorri fólks tortryggir mig, ég veit
ekki um hvað ég er grunaður en það
er einhver tortryggni í gangi,“ segir
Megas um stöðu hans í þjóðfélaginu
en hann hefur í gegnum tíðina þótt
umdeildur tónlistarmaður og sögur
af líferni hafa farið fyrir brjóstið á
fólki. „En sem betur fer hef ég ekki
lent í þeirri klisju að verkin mín séu
gúdderuð fyrirfram,“ bætir hann
við.
„Þjóðkirkjan var ekki alltof hrifin
af því að ég væri að flytja Passíu-
sálmana en það vakti mikla lukku
þegar þetta komst inn í Skálholt.
Hallgrímskirkja var líka alveg troð-
full þegar við fluttum þetta þar. Þetta
var ánægjulegt menningarsjokk
fyrir það fólk sem var viðstatt. Það
bara gerðist eitthvað,“ segir Megas
og flestir voru sammála um að tón-
leikarnir hafi verið magnaðir. „Eins
var ofsalega gaman þegar við flutt-
um þetta um páskana í Skálholti.
Gamli Þeysarinn Hilmar Örn Agn-
arsson er organisti þar og við náðum
því í einu laginu að allir Þeysararnir
voru mættir. Við höfðum stúlknakór
með okkur og þar á meðal var ein
ung dama sem heitir María Sól og
hún fékk þá rullu að syngja á móti
mér og hún var svo klár á öllu að það
alveg undrun sætti. Í fljótu bragði er
ekkert á árinu sem toppar þessa tón-
leika.“
Megas benti á Maríu Sól á koverplöt-
una Pældu í því sem gefin var út í
haust og þar söng hún Víðihlíðarlag-
ið. Þetta er önnur platan þar sem
ýmsir tónlistarmenn flytja lög
Megasar. „Mér finnst það mjög
skemmtilegt. Það voru ákveðnir
toppar á plötunni þó ég vilji ekki
nefna neina botna. Kvenfólkið og
Trabant áttu toppana. Núna eru menn
ekki eins hræddir við lögin mín og
gera þetta með sínu nefi. Það er
miklu skemmtilegra. Ég vil heyra
aðra persónu syngja lögin og gera
þau að sínum svona eins og Trabant-
strákarnir gera. Þeir virkilega lifðu
sig inn í þetta.“
Fleiri af ástsælustu tónlistar-
mönnum þjóðarinnar hafa tekið
Megasarlög og gert að sínum. Þar má
nefna Björgvin Halldórsson og Emilí-
önu Torrini sem bæði hafa sungið
Tvær stjörnur. „Ég fór ekki að fá
stefgjöld fyrr en Bjöggi tók Tvær
stjörnur og svo kom Magga Stína
með Fílahirðinn og þá hækkaði í
stefgjöldunum. Fyrir mín eigin lög
fæ ég ekki háar summur. Ég er ekki
mikið spilaður í útvarpi.“
Megas varð sextugur í fyrra. „Ég
passaði mig á því að vera ekki á land-
inu og þá var hægt að halda fína tón-
leika í Austurbæ. Ég gat ekki hugsað
mér að vera viðstaddur þannig að
fólkið gæti skemmt sér, ég er nú
nógu mikið böggaður þegar ekkert
stendur til. Þetta hefði verið eins og
að mæta í eigin jarðarför,“ segir hann
og brosir. „Þar söng Magga Stína
Fílahirðirinn frá Súrín, lag sem ég
var nú flautaður útaf fyrir á sínum
tíma. Þannig kviknaði sú hugmynd
hennar að plötunni Magga Stína
syngur Megas. Ég get ekki sagt
annað en að útkoman hafi verið
afskaplega flott.“
Platan Loftmynd kom út í tilefni af
101 árs afmæli Reykjavíkurborgar
árið 1987 og er ein best selda plata
Megasar og fyrsta platan sem seldist
til jólagjafa. Á þeirri plötu er lagið
um Fílahirðinn umdeilda. „Lagið er
bara um dreng í Austurlöndum, þar
er augljóslega karlkynsvera sem
sungið er fallega til og það þótti ein-
faldlega ekki góð latína. Á bakhlið-
inni var líka mynd af fjölskyldu á
Taílandi með mér, þetta var fín mynd
en ég hélt utan um einn Taílending-
inn. Það var búið að vara mig við því
að ég yrði flæmdur út úr öllum stof-
um Reykjavíkurborgar.“ Sem og
gerðist.
Árið eftir komu Höfuðlausnir
sem innihélt fleiri lög sem ekki
féllu í kramið. „Það þótti eitthvað
tortryggilegt við þessi lög. Ég fór í
stúdíó með Hilmari Erni Hilmars-
syni og tók upp Drengirnir í Bang-
kok og þú getur ímyndað þér að það
vakti ekki mikla lukku. Ég ætlaði
ekki að gefa út fleiri plötur í bili en
þá kom Bubbi til mín uppljómaður
og vildi gefa út plötu með mér til að
bjarga gamla Gramminu. Hann
hafði selst í 15 þúsund eintökum
árið áður og bjóst við að selja það
sama jafnvel þótt ég væri með. En
þar átti ég tvö lög sem settu mig
algjörlega út úr þjóðfélaginu. Litlir
sætir strákar hafa nú ekki ennþá
fengið uppreisn æru en Tvær
stjörnur komu allt í einu á sjónar-
sviðið í flutningi annarra og þótti
hin besta músik.“
Megas hikar þegar hann er spurður
hvort hann hafi ekki verið tekinn í
sátt í þjóðfélaginu í dag. „Ekki endi-
lega ég, en börnin mín, lögin mín,
hafa verið það, þau hafa öðlast nýtt
líf.“
Megas gaf út plötu með Súkkat í
fyrra en hann hefur spilað einna
mest með Súkkat-mönnum undan-
farið. „Sú plata lenti á biksvörtum
lista. Ég var mjög ánægður með þá
plötu en ég var einn af fáum. Ég hef
ekki haft mikinn áhuga á útgáfu
undanfarin ár. Alltaf þegar ég kem
með eitthvað nýtt efni þá er það svo
hryllilega vont að dómi allra. Ég hef
afskaplega lítið þol í það að gefa út
plötur sem eru rakkaðar niður í 15
ár en svo eru þær dásamaðar. Þessir
Púlstónleikar sem voru gefnir út í ár
þóttu ekki merkilegir á sínum tíma.
En núna, 15 árum síðar, fáum við
fimm stjörnur fyrir hljóðritunina.
Gítarleikurinn hjá Guðlaugi Óttari
sem hefur starfað með mér hvað
lengst og söngurinn hjá Björk sem
kemur þarna og öskrar og æpir sem
aldrei fyrr þykir góð latína núna.
Það er ekki þannig að við höfum
verið á undan einu eða neinu. Mér
finnst reyndar eins og ég sé alltaf á
skjön við tímann.“
En heldurðu ekki áfram að semja?
„Ég vakna ekki klukkan sjö á morgn-
ana og byrja að semja,“ svarar hann
og glottir. „En það er ýmislegt sem
gerist í daglega lífinu sem ég þarf að
losa mig við og geri það með lagi og
texta. Það er kannski nothæft á tón-
leikum en ekki á plötum.“
Hvers vegna? „Það er kannski
eitthvert háð sem maður er að leyfa
sér. Ég hef gert talsvert mikið af
„pólitískt röngum“ lögum núna upp á
síðkastið. Það er eitthvað kirfilega
gallað við „pólitískt réttlæti“,“ segir
hann með brosi. „Ég hef skemmt mér
við það að reyna á þanþol tungunnar.
Oft kem ég með texta þar sem eru
orð sem ekki finnast í orðabókum. En
þá gapa menn og heimta skilning en
sinna ekkert um skynjunina. Þá segja
menn bara pass og skilja ekki neitt.“
Megas vann árið 2000 verðlaun
Jónasar Hallgrímssonar á degi
íslenskrar tungu og kom það mörg-
um á óvart. „Mér finnst einna
skemmtilegast að glíma við íslensk-
una. Þetta er bara mín prívat íþrótt.
Sem krakki fór ég þegar allir voru
farnir af leikvöllunum og keppti við
sjálfan mig í rólustökki. Málið var að
komast aðeins lengra en daginn áður.
Ég var orðinn mjög djarfur í þeim
efnum og henti mér út úr rólunum.
Það er mjög sambærilegt með texta-
gerð og lagagerð. Það endar með því
að maður er kominn út úr öllum vídd-
um sem umhverfið vill gúddera.“
Lagið er um
dreng í Aust-
urlöndum sem
sungið er fall-
lega til og það
þótti einfaldlega
ekki góð latína.
Það var búið
að vara mig við
því að ég yrði
flæmdur út úr
öllum stofum
Reykjavíkur-
borgar.“
Textarnir þínir eru samt sterk-
asta vopnið, ekki satt? „Það er ein-
kennilegt með það. Þetta vopn mitt
hefur svo oft snúist í höndunum á
mér og því hefur verið beint gegn
mér. Í öllum þjóðfélögum eru ein-
hverjir sem þurfa að vera svörtu
sauðirnir. Ég held ég hafi verið
ofvirkt barn þannig að ég var erfið-
ur nemandi. Ég hef alltaf þessa til-
hneigingu til að hljóma á skjön við
kórinn, ef ég syng í kór þá kemur
eitthvað sem rímar ekki alveg við,“
útskýrir Megas og glottir.
Megasi finnst best að vera í borginni
og segist eiga sterkar rætur í malbik-
inu. Ansi margar sögur hafa farið af
líferni hans á löngum ferli og einu
sinni átti hann að vera dauður. „Já,
menn höfðu það frá fyrstu hendi. Það
vantar aldrei heimildir. Þetta eru
samansafnaðar fabúlur af ferlinum
sem hefur haft tilhneigingu til að
vera röff og hefur ekkert fegrast
neitt að ráði með árunum.“
Það eru örugglega margir sem
velta því fyrir sér hvernig lífi Megas
lifir. „Ég lifi bara því lífi sem mér
þóknast og nenni ekki að standa í því
að búa til eitthvað „front“ líf fyrir
fólk að horfa á. Ég er bara eins og
hver annar einstaklingur sem á fjöl-
skyldu þó ég hafi reynt að halda
henni frá mér. Ég á tvo syni frá því í
gamla daga og þeir eru báðir í tón-
list en leyfist sem betur fer að lifa
sínu eigin lífi og hefur tekist að losa
sig við allt illt umtal. Þeir hafa líka
forðast alla þá drullupytti sem ég er
iðinn við að sökkva mér í. Þegar fólk
fær góða mýtu milli tannanna þá er
tönglast á henni þótt hún sé löngu
búin. Ég kann enga skýringu.
Kannski var textagerð mín frá upp-
hafi beittari en gerist og í kringum
það var búinn til röff karakter þótt
ég sé blíður og meinlaus.“
Megas er tímaritasafnari mikill og
eyðir bróðurparti úr deginum í að
sortera gömul tímarit til varðveislu.
„Ég er með munaðarleysingjahæli
þar sem ég tek til mín munaðarlaus
tímarit sem eiga að fara í Sorpu og
hýsi þau. Ég var búinn að byggja
mig út úr íbúðinni þegar ég fékk
húsnæði vestur í bæ. Ég hef alltaf
verið mikið að gramsa í gömlum
bókum. Ég átti blöð sem mér fannst
falleg tímarit og falleg hönnun og
svo jókst það að ég fór að safna
þeim. Það er ekki nóg að friða nátt-
úruna, það þarf líka að friða mann-
anna verk. Ég er ekkert að spá í
hvort tímaritin séu sæmandi til
geymslu. Allt prentað mál segir ein-
hverja sögu.“
Þegar Megas er spurður út í íslenska
tónlist er svarið að meðalmennska
ríki hér eins og annars staðar. „Allar
tilraunir eru litnar tortryggilegum
augum nema þau hljóti blessun
erlendis.“ En hann segist fylgjast
með því sem er að gerast í íslenskri
tónlist í dag. „Það eru alltaf ein-
hverjir að koma sem slá mann alveg
kirfilega. Mér finnst ofboðslega
gaman af Mugison og svo er það
stúlkan sem kom núna, hún Lay Low.
Hún er mjög skemmtileg. Það er
kvenfólkið sem á bestu kraftana í
tónlistinni í dag. Þær eru sjálfstæð-
ar og flottar.“
Ungt tónlistarfólk hefur tekið
Megas í hálfgerða guðatölu og er
hann talinn snillingur af yngri kyn-
slóðum í tónlist sem lítur upp til
hans. „Ég hef aldrei fengið krítík frá
yngra fólki um að ég sé óskiljanleg-
ur, það hefur bara komið frá eldra
fólki.“
Framtíðin er mjög svipuð fortíðinni
svarar Megas þegar hann er spurð-
ur út í nýja árið. „Ég er að byrja
núna að semja lög við leikrit eftir
Þorvald Þorsteinsson. Þetta er fyrir
Nemendaleikhúsið en verður flutt í
Leikhúsinu á Akureyri og Magnús
Geir leikhússtjóri féllst á það að ég
gerði lög fyrir þetta leikrit. Þannig
að það verður allavega næsti mán-
uður.“ Lengra sér hann ekki inn í
framtíðina. En ef fortíðin hefur eitt-
hvað um framtíðina að segja mun
hann halda áfram að skifa beitta
texta, ögra samfélaginu, semja
ódauðlega tónlist og hafa gaman af.
Hann er reffilegur að sjá þegar hann
gengur í burtu í svörtum frakka,
aldurinn virðist ekkert hafa fengið á
hann og hann er í fantaformi.