Réttur - 01.01.1984, Side 45

40 ára minning
Umsátursins um
Leningrad
470 þúsund íbúanna
létust úr hungri
eða í skotárásum
27. janúar 1984 voru 40 ár liðin, síðan Sovéthernum tókst að frelsa Leningrad
úr hinu hræðilega umsátri og einangrun, er nasistaherinn hafði haldið Leningrad
í allt frá nóvember 1941 til 27. janúar 1944. í 900 daga höfðu Leningrad-búar var-
ist nasistahernum, þótt sultur og hverskonar skortur syrfí að og látlausar loftár-
ásir og stórskotahríð dyndu yfir þá. Hetjuskapurinn var ótrúlegur og fórnirnar
ægilegar, en fórnarlund, manndáð og samhjálp íbúanna sigraðist á hinum blóð-
ugu, villimannlegu fyrirætlunum þýsku nasistanna.
Hitler hafði fyrirskipað gereyðingu
Leningrad. Orðrétt hljóðar herskipunin
22. sept. 1941 (Kr. 1-a 1601/41) svo:
„Foringinn hefur ákveðið að láta borg-
ina Petersburg hverfa af jarðfletinum.
Pað er enginn áhugi á að láta þessa fjölda-
borg vera til eftir að við höfum sigrað
Sovét-Rússland. Fyrirætlunin er að um-
kringja borgina og jafna hana við jörðu
með hverskonar stórskotaliði og stöð-
ugum loftárásum...“
Grimd hinna nasistísku níðinga átti sér
engin takmörk.
470 þúsund íbúanna í Leningrad létu
lífið úr hungri, undir stórskotahríð fall-
byssnanna og loftárásum flugvélanna frá
í nóvember 1941 til janúar 1944. Eru
þessi fórnarlömb nasismans grafin í
Piskarjow-kirkjugarðinum í Leningrad.
íbúarnir hjálpuðust að við varnirnar
með öllum mætti, þótt varnartækin væru
frumstæð og maturinn handa varnarliðinu
aðeins 125 grömm af brauði á dag og
vatnið af skornum skamti.
Sulturinn svarf að öllum í hinni ein-
angruðu borg, en sárast að þeim, er
minnstan mótstöðukraft áttu.
Dagbók litlu Leningrad-stúlkunnar, er
hét Tanja Sawitschewa, er heiminum nú
kunn. Par stendur m.a.:
„Shenja dó 28.12 1941 um kl. hálf eitt.
Amma andaðist 25.1 1942 um þrjúleit-
ið eftir hádegi.
Leka dó 17.3 1942 um kl. 5 um morg-
uninn.
45