Morgunblaðið - 05.02.2006, Blaðsíða 60
60 SUNNUDAGUR 5. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Gamaldags stjórnarskrá
Í íslensku stjórnarskránni er
hvergi vikið að mikilvægum hug-
tökum á borð við jafnrétti og þing-
ræði. Þó er hvort tveggja í heiðri
haft, sérstök lög um jafnrétti voru
sett fyrir nokkrum árum og þing-
ræðisreglan á meira en aldarlanga
sögu á Íslandi. Um jafnréttið hef-
ur oft þurft að takast á og bera
ágreiningsmál undir dómstóla.
Mjög sérkennilegt er að hvergi
er minnst aukateknu orði á stjórn-
mál og þaðan af síður á stjórn-
málamenn eða stjórnmálaflokka í
íslensku stjórnarskránni. Í þróuð-
um löndum eru ítarleg ákvæði um
starfsemi stjórn-
málaflokka, hvaða
reglum þeir skuli
lúta, hversu fjár-
málum þeirra sé við-
komið og önnur
praktísk atriði t.d.
bókhaldsskyldu
þeirra og að þeir
skuli gera op-
inberlega grein fyrir
fjármálum sínum.
Með þessu er verið
að koma í veg fyrir
að með fjár-
framlögum sé þeim stjórnað á
ólýðræðislegan hátt t.d. beint eða
óbeint af auðfélögum og iðnjöfr-
um. Meðan engar gildar reglur
eru til um íslenska stjórn-
málaflokka verður að telja að
hætta á spillingu sé
töluverð.
Mútur og spilling
Á venjulegu máli
nefnist þetta fyrirbæri
mútur til stjórnmála-
manna. Þær hafa lengi
verið við hafðar og
hafa ekki farið fram
hjá Íslendingum. Þeg-
ar íslenskir skreið-
arútflytjendur vildu
liðka fyrir viðskiptum
sínum fyrir nokkrum
áratugum, var mikið fé borið á
stjórnvöld í Nígeríu. Þetta þótti
óhjákvæmilegt og jafnvel talin
sjálfsögð kurteisi að sína skiln-
ingsríku stjórnvaldi eða þægileg-
um stjórnmálamönnum „smávið-
urkenningu“ með því að greiða
þóknun. Í mjög vel rituðu og nýút-
komnu verki Guðmundar Magn-
ússonar sagnfræðings um Thors-
arana kemur fram að umdeildar
fjárgreiðslur inn á leynireikninga
voru töluvert stundaðar í saltfisk-
útflutningi og öðrum viðskiptum
og þótti sjálfsagt enda byggðist
slíkt á gömlum venjum.
Er spilling í íslenskum
stjórnmálum?
Markaðsvæðing ódýrasta raf-
magns í heiminum eins og átakið
var nefnt á sínum tíma er orðið
frægt í sögunni einkum fyrir þá
léttúð að selja rafmagn mjög ódýrt
til stóriðjunnar og jafnframt spilla
stórlega hálendi landsins.
Í síðustu þingkosningum varði
Framsóknarflokkurinn 100 millj-
ónum í kosningaáróður sinn eða
álíka hárri fjárhæð og allir hinir
flokkanir saman! Á síðasta lands-
fundi Framsóknarflokksins sl.
haust kom fram að kosningaskuld-
irnar höfðu verið greiddar og byrj-
að væri að safna fyrir næstu kosn-
ingar! Hvaðan skyldu
Framsóknarflokknum berast allir
þessir miklu fjármunir, fremur
litlum stjórnmálaflokki á íslenska
vísu? Flokkur þessi virðist eiga
sér einungis eina hugsjón um
þessar mundir: að álvæða landið
milli fjalls og fjöru. Undanfarin
misseri hefur iðnaðarráðherra far-
ið mikinn í að boða landsmönnum
glórulitla áltrú sína: í öllum lands-
fjórðungum á að efna til álvera,
annaðhvort byggja ný ellegar
stækka þau sem fyrir eru. Það er
eins og frú Álgerður eins og marg-
ir eru farnir að nefna iðn-
aðarráðherrann, sé talsmaður
stóru hluthafanna í áliðnaðinum.
Áleitin spurning er hvort Fram-
sóknarflokkurinn hafi notið góðs
af allri þessari álvæðingu á Ís-
landi.
Miklar freistingar tengjast
hugsanlegum fjárhagslegum
ávinningi og glæfralegum ákvörð-
unum á borð við bjartsýnisvirkj-
unina eystra. Meðan Framsókn-
arflokkurinn hefur ekki gert
hreint fyrir sínum dyrum og lagt
spilin á borðið og gert þjóðinni
minnstu grein fyrir hvaðan auður
flokksins er kominn, þá er næsta
víst að auðvelt sé að gera því
skóna að fyrirtæki, þ.á m. í ál-
framleiðslu moki stórfé í flokkinn.
Sé einhver minnsta grunsemd
um að álfyrirtækin hafi greitt ís-
lenskum stjórnmálaflokki fúlgur
fjár í kosningasjóð fyrir einhverja
sérstaka greiðasemi t.d. fyrir að
gerast sporgöngumenn aukins ál-
iðnaðar á Íslandi, þá er spurning
hvort ekki sé kominn tími að
flokkur sá dragi sig í hlé um aldur
og ævi. Saga slíks flokks ætti þá
hér eftir að verða sérkafli í stjórn-
málasögu landsins. Ekki verður
liðið að íslenskur stjórnmálaflokk-
ur haldi sig á svipuðu siðferðislegu
stigi og gjörspilltir stjórnmála-
flokkar í þriðja heiminum
Oft hafa stjórnmálamenn er-
lendis mátt segja af sér vegna til-
tölulega ómerkilegra yfirsjóna. Má
í því sambandi minnast á ráðherra
einn sænskan sem varð það á í
messunni hérna um árið að greiða
sígarettur sínar með kreditkorti
ráðuneytis síns. Jafnskjótt og það
kom í ljós varð ráðherradómur
viðkomandi endasleppur. Þó að
fjárhæðin væri ógnarsmá, hafði
viðkomandi sýnt af sér dómgreind-
arleysi og varð að gjalda þess. Á
Íslandi hins vegar segja ekki nema
örfáir ráðherrar af sér og þá hefur
áður mikið gengið á í þjóðlífinu.
Spurning hvort valdagleðin verði
skynseminni og heiðarleikanum yf-
irsterkari.
Þörf á reglum og siðvæðingu
Þörf er á að setja skynsamlegar
og sanngjarnar reglur um starf-
semi stjórnmálaflokka á Íslandi og
helst af öllu að binda þær í stjórn-
arskrá. Flokkarnir eiga að lands-
lögum að opna bókhaldið og það
alveg upp á gátt.
Með því að setja slíkar reglur
um fjármál stjórnmálaflokkanna
er verið að treysta innviði lýðræð-
isins í þágu þjóðarinnar og koma í
veg fyrir að þeim sé stjórnað af
hagsmunum auðsins. | esja-
@heimsnet.is
Fjármál stjórnmálaflokkanna
Guðjón Jensson fjallar um fjár-
mál stjórnmálaflokkanna ’Flokkarnir eiga aðlandslögum að opna bók-
haldið og það alveg upp á
gátt. Með því að setja
slíkar reglur um fjármál
stjórnmálaflokkanna er
verið að treysta innviði
lýðræðisins í þágu þjóð-
arinnar og koma í veg
fyrir að þeim sé stjórnað
af hagsmunum auðsins.‘
Guðjón Jensson
Höfundur er áhugamaður um betra
lýðræði á Íslandi.
Sveinbjörg Birna Sveinbjörnsdóttir,
hdl. og lögg. fasteignasali
Hamraborg 20A, 200 Kópavogur – www.husalind.is
sími 554 4000 – fax 554 4018,
email: gugga@husalind.is – sveina@husalind.is
LJÓSAVÍK - 3JA HERBERGJA
Opið hús kl. 16:00 - 17:00 í dag
Björt og opin 105 fm 3ja her-
bergja íbúð á 2. hæð (efstu) í
litlu fjölbýli á eftirsóttum stað í
Grafarvogi. Vandaðar innrétt-
ingar og gólfefni eru í íbúðinni.
Í eldhúsi er innrétting frá Axis
og tæki frá Rönning (Fagor).
Sérinngangur í íbúðina af svöl-
um. Þvottahús innan íbúðar.
Stutt í skóla og þjónustu. Verð
24,9 millj.
GVENDARGEISLI - 4RA HERBERGJA
Opið hús kl. 14:00 - 15:00 í dag
Glæsileg og vönduð 117,9 fm
4ra herbergja íbúð á efstu
hæð í góðu fjölbýli. Fallegt út-
sýni er úr íbúðinni. Bílastæði í
bílageymslu. Innréttingar, yfir-
felldar hurðir úr hlyn og parket
úr eik frá Agli Árnasyni. Gott
aðgengi er að húsinu. Bíla-
geymsla er undir húsinu. Stutt
í skóla og þjónustu.
Verð 27,5 millj.
Op
ið
hú
s
Op
ið
hú
s
Kristján Ólafsson hrl. og löggildur fasteignasali
www.klettur.is
Glæsileg, ný 3ja herbergja 99 fm íbúð á 2. hæð í viðhaldslitlu
lyftuhúsi, ásamt stæði í lokaðri bílageymslu. Glæný og fullbúin íbúð
á góðum stað í hinu nýja Hvarfahverfi á Vatnsenda. Nýtt parket á
gólfum og flísar á baðherbergi, forstofu og þvottaherbergi, lýsing í
loftum frá LUMEX, gluggatjöld frá Nútíma, heimilistæki fylgja með frá
Heimilistækjum (þvottavél, þurrkari, ískápur og uppþvottavél).
SÖLUMAÐUR KLETTS FASTEIGNASÖLU VERÐUR
Á STAÐNUM OG TEKUR Á MÓTI GESTUM. (8215401/Svavar)
OPIÐ HÚS Í DAG MILLI 14:00-15:00
Álfkonuhvarf 35 - SÝNINGARÍBÚÐ
Skólavörðustíg 13
Sími 510 3800
Fax 510 3801
www.husavik.net
Reynir Björnsson
lögg. fasteignasali
Húsavík – þar sem gott orðspor skiptir máli
Háteigsvegur 22 - Stór bílskúr
Opið hús milli kl. 14 og 16 í dag
Nýkomin í sölu glæsileg og björt 3ja herb., 82,2 fm hæð ásamt 40 fm bílskúr.
Íbúðin er öll nýlega standsett, s.s. innréttingar, gólfefni og rafmagn. Parketlagt
anddyri og hol með skáp. Fallegt eldhús með sprautul. innr., stáltækjum og
parketi. Nýlegt og fallegt baðherb. m/flísum í hólf og gólf, baðkeri, innr.,
upphengdu wc og glugga. Barnaherbergi með parketi á gólfi og flísalagðar
suðvestur svalir. Fallegt útsýni. Hjónaherbergi er rúmgott, parketlagt og með
skáp. Björt og rúmgóð stofa með parketi á gólfi. Þvottahús í sameign. Bílskúrinn
er m/heitu og köldu vatni, bílskúrsh.opnara og vinnuherbergi ásamt
geymslurisi. Garðurinn er sérlega fallegur. Verð 27 millj.
Steinþór og Elínborg taka vel á móti gestum í dag milli kl. 14 og 16.
Bjalla merkt „Steinþór og Elínborg“. Teikningar á staðnum.
Fréttasíminn
904 1100