Morgunblaðið - 12.05.2006, Blaðsíða 8

8 FÖSTUDAGUR 12. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Je minn, verður ekki tekinn feill á okkur og lundapysjum þegar við förum að flögra á þessu?
Umsvif á fasteigna-markaði hafa ver-ið minni fyrstu
fjóra mánuði ársins 2006
en á sama tíma á sl. ári og
kann það að eiga sér
skýringu í hærri vaxta-
kjörum og minna aðgengi
að lánsfjármagni, segir
m.a. í mánaðarskýrslu
Íbúðalánasjóðs fyrir apr-
ílmánuð, sem gefin var út
á miðvikudag. Á morgun-
verðarfundi Félags fasteignasala,
sem haldinn var á Grand Hóteli í
gærmorgun, kom fram í erindi
Friðriks Halldórssonar, fram-
kvæmdastjóra viðskiptabanka-
sviðs KB banka, að bæði hefðu
bankarnir verið að herða þær
reglur sem notaðar væru sem
viðmiðun til útlána auk þess sem
bankar hefðu verið að draga úr
lánshlutfalli sínu, s.s. Glitnir og
Landsbankinn.
Björn Þorri Viktorsson, for-
maður Félags fasteignasala, segir
farið að bera á því að fólk sem
sæki um há lán hjá bönkunum,
s.s. þrjátíu til fimmtíu milljónir
króna til kaupa á stóru íbúðar-
húsnæði, og hefði flogið í gegnum
greiðslumat fyrir einum til tveim-
ur mánuðum, fái ekki lán í dag.
Hann segir að breytingar á út-
lánareglum verði að vera hófleg-
ar, bæði upp sem og niður á við
og óheppilegt sé fyrir markaðinn
að honum sé stýrt með endalaus-
um sveiflum, þannig virki bank-
arnir ekki trúverðugir á mark-
aðnum.
Farið er að merkja samdrátt í
sölu á fasteignamarkaði, þó svo
að fasteignasalar segi tölur um
hlutfallslegan samdrátt á milli
mánaða ekki gefa rétta mynd
vegna páskahátíðarinnar í apr-
ílmánauði. „Engu að síður er ljóst
að það er samdráttur á mark-
aðnum, þó að það sé mín skoðun
að hann sé ekki svona mikill. En
það er auðvitað góðu heilli og já-
kvætt,“ segir Björn Þorri sem
telur að markaðurinn sé loksins
að ná jafnvægi. „Markaðurinn
hlaut að jafna sig áður en yfir
lyki og hann er búinn að vera í
gríðarlega miklu ójafnvægi vegna
þessarar miklu umframeftir-
spurnar. Framboðið á eignum er
að aukast hægt og bítandi og eft-
irspurnin að jafnast þannig að
meira jafnvægi er að myndast.“
Aukið framboð leiðir
til leiðréttinga á verði
Á fasteignamarkaði í jafnvægi,
eins og við þekkjum hann hér á
landi, telst eðlilegt að einhverjar
vikur eða mánuði taki til að selja
meðaleign. Undanfarin ár hafa
menn hins vegar horft upp á
eignir seljast nánast í sömu viku
og þær koma í sölu og gjarnan yf-
ir ásettu verði. Minna er um slíkt
í dag og semur fólk nú oftar um
einhverjar hliðranir frá ásettu
verði sem stillt er í efri mörk.
Því hefur verið spáð að hægj-
ast muni á verðhækkunum á
markaðnum, t.a.m. í ljósi þess að
mikið er af nýbyggingum í flest-
um sveitarfélögum á höfuðborg-
arsvæðinu og í nágrenni þess, og
bersýnilegt að framboð á fast-
eignum mun aukast talsvert á
næstunni. Aðspurður hvort búast
megi við offramboði á eignum
segir Björn Þorri að þó svo fari
muni það ekki hafa alvarleg áhrif.
„Það gæti alveg myndast offram-
boð á eignum á einhverjum til-
teknum tíma. Við þekkjum alveg
hvernig það gerðist t.d. eftir sam-
bærilegt ástand árið 1990. Þá var
talsvert offramboð á nýbygging-
um í einhver tvö, þrjú misseri og
hægt gekk að selja. En auðvitað
selst þetta allt að lokum,“ segir
Björn Þorri sem telur aukið
framboð geta leitt til leiðréttinga
á verði, alla vega á vissum svæð-
um og sérstaklega á lélegu hús-
næði eða sem er á einhvern hátt
gallað, s.s. vegna hávaðamengun-
ar, en nú þegar hefur hægt á sölu
þess.
„Allt hefur þetta selst á feiki-
lega háu verði en núna þegar
kemst meira jafnvægi á munu
annmarkar sem þessir hafa áhrif
til lækkunar á verði,“ segir Björn
Þorri.
Kannast ekki við
aukin vanskil
Nokkuð hefur verið í um-
ræðunni að undanförnu um að
ýmis teikn séu á lofti um vaxandi
greiðsluerfiðleika fólks sem lendi
í vanskilum út af íbúðalánum, sér
í lagi hjá þeim sem tekið hafa há
íbúðalán á undanförnum átján til
tuttugu mánuðum.
Aðspurður segist Friðrik Hall-
dórsson sem betur fer ekki kann-
ast við aukin vanskil hjá við-
skiptavinum KB banka. „Við
höfum aðeins séð að það er farið
að þyngjast en sérstaklega höfum
við fundið fyrir því að aðilar sem
eru að byggja selja ekki eins
hratt og þeir ætluðu að gera og
lenda í vandræðum með að eiga
tvær eignir,“ segir Friðrik. Hann
segir að í svona háu vaxtastigi
sem við búum við í dag séu það
menn sem fjármagna fram-
kvæmdir með skammtímalánum
með háum vöxtum sem geti lent
mjög hratt í vandræðum.
Björn Þorri tekur undir þetta
og segist ekki merkja að greiðslu-
byrðin sé að verða eigendum fast-
eigna ofviða og engar eignir séu
að koma í endursölu vegna þess
að fólk ræður ekki við að borga af
þeim.
Fréttaskýring | Hægist á fasteignamarkaði
eftir langt tímabil ójafnvægis
Framboð á
eignum eykst
Engin merki um fasteignir í endursölu
vegna vaxandi greiðsluerfiðleika
Framboð á eignum eykst hægt og bítandi.
Bankar farnir að gera stíf-
ari kröfur í greiðslumati

Farið er að gæta samdráttar í
sölu fasteigna eftir tímabil mik-
illar umframeftirspurnar og
verðhækkana. Breytingar á láns-
hlutföllum viðskiptabankanna og
stífara greiðslumat hefur sín
áhrif og segir formaður Félags
fasteignasala bera á því að fólk
sem fengið gat lán fyrir einum til
tveimur mánuðum fái þau ekki í
dag. Hins vegar sé jafnvægi að
myndast á markaðnum sem beri
að fagna.
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
ÁSKRIFTARDEILD netfang: askrift@mbl.is, sími 569 1122