Morgunblaðið - 01.05.2007, Blaðsíða 24
daglegt líf
24 ÞRIÐJUDAGUR 1. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
úr bæjarlífinu
Ekki er lengur synt í sundlauginni í
Sandgerði. Síðastliðinn laugardagur
var síðasti dagur sem laugin var op-
in almenningi. Það voru 6 ára börn á
sundnámskeiði sem voru síðustu
notendur laugarinnar. Lionsklúbbur
Sandgerðis stóð fyrir því að sund-
laugin var byggð á sínum tíma. Frá
því að sundlaugin var tekin í notkun
hefur sundkennsla farið þar fram en
á fyrri hluta síðustu aldar fór hún
fram í sjónum við Miðnesfjöruna og
síðar í stóru sjókeri við Sandgerð-
isvitann.
Á næstu dögum verður hafist handa
við að fjarlægja gömlu laugina
ásamt pottum og varðskýli og til-
heyrandi lögnum og síðan verður
hafist handa við að byggja við
íþróttahúsið og byggja nýja sund-
laug. Nýja laugin verður 25 metra
löng en sú gamla er aðeins 16 metr-
ar. Áætlað er að þessum fram-
kvæmdum verði lokið fyrir næstu
áramót og þá eiga bæjarbúar að
geta farið í nýja og glæsilega sund-
laug og þá verður kominn upp þrek-
salur með tilheyrandi tækjum til lík-
amsræktar.
Wilson Muuga er farinn. Í fjóra mán-
uði setti þetta ágæta skip sérstakan
svip á Sandgerði og nágrenni. Marg-
ir bæjarbúar gátu séð skipið út um
glugga heiman frá sér, í Hvals-
neshverfinu gnæfði skipið yfir allt.
Ekki vantaði hugmyndir um það
hvað ætti að gera við skipið á meðan
það stóð fast í fjörunni og hvernig
ætti að fjarlægja það.
En með íslensku hugviti og góðri
skipulagningu tókst Árna Kópssyni
og starfsmönnum að fjarlægja skipið
án teljandi vandræða.
Hvað lærum við af þessu? Ég hefi
rætt við nokkra skipstjórnarmenn
um það hvernig það megi vera að nú-
tíma skip, með öllum siglingatækj-
um og tilheyrandi staðsetningarbún-
aði, sigli á fullri ferð upp í fjöru á
einni fjölförnustu siglingaleiðinni við
landið. Það sem einu sinni hefur
gerst getur alltaf gerst aftur, en við
skulum vona að svona uppákoma
verði ekki aftur og siglingayfirvöld
þrýsti á um að skipstjórnarmenn
haldi vöku sinni á siglingu við landið.
Nú er rokið notað til rannsókna.
Það hefur oft verið sagt að það sé
alltaf rok á Suðurnesjum en við sem
hér búum vitum að vindurinn fer
misjafnlega hratt og kippum okkur
ekkert upp við það, að stundum fari
hann bara nokkuð hratt og komi úr
ýmsum áttum. Evrópskir flug-
vélaframleiðendur hafa lært að meta
vindinn hér. Að undanförnu hefur
stærsta farþegaflugvél í heimi, Air-
bus 380, verið hér við prófanir og
flogið lágflug yfir Sandgerði og
Reykjanesbæ. Það er tignarlegt að
sjá þessa risaflugvél líða um loftið og
ekki er hávaðinn frá henni til ama.
SANDGERÐI
Eftir Reyni Sveinsson
Morgunblaðið/Reynir Sveinsson
Síðust Börn á sundnámskeiði voru
síðustu gestir laugarinnar.
dag á sama áfangastað
og við tók nokkurra
stunda bið á vellinum í
Frankfurt. Lítið undan
henni að kvarta en í
fluginu um kvöldið
urðu Íslendingarnir
aftur fyrir barðinu á
þýskri ofurnákvæmni.
Af einhverjum ástæð-
um var Víkverji bókað-
ur á viðskiptafarrýmið,
sá eini úr hópi fjöl-
margra farþega um
borð, og ferðafélaginn
með sæti aftur í al-
mennu farrými. Óskað
var eftir flutningi á
sæti fram í við-
skiptafarrýmið, því ekki nennti Vík-
verji að húka þar einn í löngu flugi.
Flugliðar Lufthansa sögðu enga
smugu á því, slík ósk hefði átt að
liggja fyrir áður en stigið var um
borð. Varð Víkverji að sitja einn í
farrýminu og lét þýsku flugliðana
aldeilis finna fyrir fýlu sinni.
Þessi tilvik sem önnur í milli-
landaflugi hafa fært Víkverja sönnur
á að þjónustan og maturinn hjá Ice-
landair sé á heimsmælikvarða, í
samanburði við önnur flugfélög. Eft-
ir að hafa þvælst í tengiflugi með
hinum og þessum félögum er gott að
komast í íslenska vél síðasta spölinn
heim í heiðarbólið hlýja og góða.
Víkverji vonar að númuni forstjóri
Lufthansa sperra eyr-
un, eða aðrir honum
tengdir. Málið er að
Víkverji er afar óhress
með þetta þýska félag
eftir nýlega lífs-
reynslu, og getur vart
mælt með því við nokk-
urn mann að fljúga
með Lufthansa. Var
Víkverji ásamt ferða-
félaga sínum ein-
hverjum örfáum mín-
útum of seinn að
hliðinu í Frankfurt,
þaðan sem beið þeirra
tengiflug til næsta
áfangastaðar. Stutt var liðið frá flugi
með Icelandair og fara þurfti í gegn-
um öryggistékk á tveimur stöðum.
Hinir íslensku ferðalangar voru ekki
seinni fyrir en það að fyrir utan hlið-
ið beið ennþá rúta til að aka með far-
þegana út í vél. En það varð engu
tauti við starfsfólk Lufthansa komið.
Það fyrtist við öllum mótmælum frá
þessum annars dagfarsprúðu Ís-
lendingum. Það átti ekki að hleypa
þeim í gegn þó rútan væri ekki farin
af stað. Aldrei hafði heyrst útkall í
kallkerfi flugstöðvarinnar og þessi
framkoma var öll hin undarlegasta.
Það reyndist lán í óláni að önnur vél
með Lufthansa var bókuð þennan
víkverji skrifar | vikverji@mbl.is
Þetta er frábært tækifæri tilað víkka sjóndeildarhring-inn, kynnast ólíkum lönd-um, ólíkri menningu og
skemmtilegu fólki. Tækifæri til að
búa tímabundið með alls konar
fólki, skiptast á skoðunum og vinna
með því. Þetta er í raun frábær
skóli,“ segja þær Elín Sigríður
Sævarsdóttir og Lilja Rún Tuma-
dóttir sem fóru í fyrrasumar til
Litháens og tóku þátt í ungmenna-
skiptum á vegum SEEDS-Iceland,
sem eru íslensk samtök sem snúast
um samvinnu á heimsvísu og vernd-
un jarðarinnar. „Við vorum fimm
sem fórum héðan frá Íslandi í ung-
mennaskipti til Litháens, þar sem
við tókum þátt í verkefni um nýt-
ingu sorps. Allir komu með sjón-
armið frá sínu landi og saman
bjuggum við til kennsluefni fyrir
grunnskólakrakka um verndun um-
hverfisins. Við ferðuðumst líka um
og vorum með kvöldvökur.“
Elín og Lilja segja að SEEDS
stuðli að menningarlegum skilningi
í gegnum vinnu, en einnig sé hægt
að fara á ráðstefnur og í ung-
mennaskipti. „Við tökum á móti út-
lendingum í verkefni hér á Íslandi
og við sendum líka Íslendinga utan
til að sinna verkefnum þar. Í fyrra
fóru fimmtán manns héðan en við
tókum á móti 160 erlendum sjálf-
boðaliðum sem komu hingað til
lands og tóku þátt í alls konar verk-
efnum. Til dæmis við að undirbúa
Fiskidaginn mikla á Dalvík,
Reykjavíkurmaraþon og Menning-
arnótt. Einnig voru lagfærðir
göngustígar í Þórsmörk og í Land-
mannalaugum.“
Seeds-samtökin voru stofnuð fyr-
ir einu og hálfu ári af þremur ung-
um mönnum sem allir höfðu
reynslu af sjálfboðastörfum, þeim
Viktori Þórissyni, Oscari-Mauricio
Uscategui og Héctor Angarita.
„Fólk á öllum aldri getur tekið
þátt í verkefnum á vegum SEEDS
en þó eru flestir 18–26 ára. Vinsæl-
ast er að fara til framandi landa,
eins og Indlands eða Brasilíu.
Verkefnin eru ótrúlega fjölbreytt,
til dæmis var hægt að starfa í far-
andsirkus eða fæla apa með flug-
eldum frá ökrum í Japan. Þeir sem
taka þátt í verkefnum þurfa aðeins
að borga fargjaldið en þeim er séð
fyrir fæði og húsnæði. Þeir sem
fara á ráðstefnu eða ungmenna-
skipti fá greidd 70% af ferðakostn-
aðinum frá Evrópusambandinu,“
segja þær Elín og Lilja sem báðar
eru í stjórn hjá SEEDS.
„Þetta árið stendur íslenskum
ungmennum til boða að taka þátt í
sjálfboðavinnu í yfir 80 löndum
víðsvegar um heiminn og verkefnin
sem hægt er að velja um eru rúm-
lega þrjú þúsund. Þetta eru alls
konar verkefni sem tengjast ekki
endilega öll umhverfismálum þó
sum þeirra geri það. Til dæmis
koma tólf erlendir einstaklingar
hingað til lands í maí og þeir munu
m.a. hjálpa til við undirbúning
Listahátíðar í Reykjavík. Hjá
SEEDS-samtökunum er í boði að
gera göngustíga í þjóðgarði á Ítalíu
og koma að byggingu skóla fyrir
börn á hálendi Kenía, svo eitthvað
sé nefnt. Við erum ákveðnar í að
fara aftur utan í sumar til að taka
þátt, það er engin spurning. Eina
vandamálið er að velja úr öllum
þessum spennandi verkefnum.“
Að fæla apa frá ökr-
um eða starfa í sirkus
Kátar í sandinum Lilja og Elín bjuggu í litlum húsum niðri við strönd í
Litháen meðan þær unnu að verkefni með ungmennum frá öðrum löndum.
Strandlíf Nokkrir af þeim kátu
krökkum sem tóku þátt í verkefn-
inu með stelpunum í Litháen.
Þær eru rétt að byrja í
því að leggja sitt af mörk-
um til að gera heiminn
betri og upplifa ævintýri í
leiðinni. Kristín Heiða
Kristinsdóttir hitti tvær
ungar konur sem hafa
tekið þátt í sjálfboðastarfi
úti í heimi.
www.seedsiceland.org
Áhugasamir hafi samband við
skrifstofu SEEDS í síma 845-6178
Bilið á milli heilsu þeirrabest og verst launuðubreikkar er eftir-launaaldri er náð, sam-
kvæmt nýrri rannsókn sem birt
var í fagtímaritinu British
Medical Journal. Þannig er
líkamlegur aldur mann-
eskju sem hefur verið á
lágum launum allan sinn
starfsaldur átta árum
hærri en þeirra vel laun-
uðu.
Rannsóknin tók
til rúmlega
10.000 breskra
ríkisstarfs-
manna á aldr-
inum 35-55
ára og náði
yfir tuttugu
ára tímabil.
Líkamleg
heilsa
versnaði
með aldr-
inum hjá
öllum
hópum,
en lang-
hraðast
hjá verst
launuðu
starfs-
mönn-
unum.
Starfs-
mennirnir
unnu í 20 ólíkum
deildum, komu úr öll-
um starfsstéttum og
voru rannsakaðir
fimm sinnum á ára-
bilinu 1985-2004.
Er eftirlaunaaldri
var náð breikkaði
heilsubilið síðan
milli hópanna enn
frekar. Meðalheilsa
70 ára einstaklings
úr hópi þeirra vel
launuðu mældist t.d.
samsvarandi og launa-
lágs ríkisstarfsmanns
sem var átta árum yngri. Um
miðjan aldur hafði heilsubilið
hins vegar aðeins verið 4,5 ár. Þá
virtist eftirlaunaaldurinn bæta
geð- og líkamsheilsu þeirra vel
launuðu en engin samsvar-
andi svörun mældist
meðal hinna launa-
lægri. Og þótt rann-
sóknin hafi að mestu
náð til starfsfólks í
skrifstofu- og þjón-
ustustörfum telja
vísindamennirnir
sama gilda um
aðrar starfs-
stéttir.
„Það hef-
ur alltaf
verið geng-
ið út frá
því sem
vísu að
heilsubil-
ið milli
starfs-
stétta
minnkaði
er eft-
irlauna-
aldri væri
náð, hefur
vefmiðill
BBC eftir
Tarani Chan-
dola, hjá Uni-
versity College
London, sem fór
fyrir rannsókninni.
„Eftirlaunaaldurinn
virðist hins vegar
ekki minnka bilið.
Ójafnvægið í heilbrigð-
ismálum eykst þess í
stað.“ Sagði Chandola
daglegar venjur og mat-
aræði vera meðal þess
sem þarna gæti átt þátt
að máli. Hærri tekjur
gætu t.d. þannig átt sinn
þátt í því að sá hópur elli-
lífeyrisþega gat lifað virk-
ara félagslífi og neytt holl-
ari fæðu.
Heilsubilið
breiðast á eftir-
launaaldrinum