Morgunblaðið - 14.11.2007, Blaðsíða 1

Leiguverð hækkar ört
FRÉTTASKÝRING
Egill Ólafsson
egol@mbl.is
LEIGUVERÐ hefur
hækkað meira á þessu ári
en fjögur ár þar á undan.
Hækkunin í ár er 8,9%,
en verðbólgan á tíma-
bilinu er 4,8%. Í fyrra
hækkaði leiga um 8% og
um 6% árið 2005. Skortur
er á leiguhúsnæði og oft-
ast nær nokkrir um
hverja íbúð sem losnar.
Fjölgun útlendinga hefur aukið þörfina fyrir leigu-
húsnæði.
Það hefur oft verið haft á orði að á Íslandi hafi
aldrei náðst að þróast alvöru leigumarkaður. Ým-
islegt hefur þó orðið til að bæta stöðuna. Með
húsaleigubótum var komið á hvata fyrir fólk til að
gefa upp leigu, en áður hafði þessi markaður að
stórum hluta verið neðanjarðar, þ.e. leiga var ekki
gefin upp til skatts. Fjármagnstekjuskattur stuðl-
aði einnig að þessu, en nú er 10% skattur á leigu-
tekjum en ekki tæplega 40% skattur eins og áður.
Stjórnvöld ákváðu árið 2002 að gera sérstakt
átak í því að fjölga leiguíbúðum og var Íbúðalána-
sjóði veitt heimild til að lána til byggingar leigu-
íbúðarhúsnæðis. Sjóðurinn lánar á niðurgreiddum
vöxtum til félagslegs húsnæðis og einnig til bygg-
inga almennra leiguíbúða. Guðmundur Bjarnason,
framkvæmdastjóri Íbúðalánasjóðs, segir að vöxt-
ur hafi verið í þessum lánum á þessu ári, en árin á
undan hafi sjóðurinn ekki alltaf nýtt heimildir sín-
ar til útlána. Eftirspurnin hafi ekki verið næg. Út-
lán sjóðsins til bygginga leiguíbúða eru núna 58
milljarðar.
Á undanförnum árum hafa nokkur fyrirtæki
verið stofnuð sem byggja eða kaupa húsnæði til að
leigja á almennum markaði. Lækkun hámarksláns
og hækkun vaxta gera þessum fyrirtækjum erfitt
fyrir eins og öðrum sem byggja íbúðir. Þá hefur
hátt fasteignaverð haft neikvæð áhrif á framboð af
leiguíbúðum. T.d. hefur eitthvað verið um að fyr-
irtæki sem fengið hafa lán til að byggja leigu-
húsnæði hafi selt íbúðirnar til að hagnast. Þeim er
heimilt að gera það ef þau greiða upp lánin.
Nú eiga margir von á að hækkun vaxta leiði til
minni eftirspurnar eftir húsnæði og það gæti leitt
til þess að framboð á leiguhúsnæði ykist, a.m.k.
tímabundið.
 Framboð á leiguíbúðum er ekki nægilegt og yfirleitt sækjast nokkrir eftir þeim
íbúðum sem í boði eru  Fjölgun útlendinga hefur aukið þörfina fyrir leiguhúsnæði
STOFNAÐ 1913 311. TBL. 95. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 14. NÓVEMBER 2007 LANDSPRENT EHF. mbl.is
Leikhúsin í landinu
Örfá sæti laus
>> 44
Nýttu þér þetta
TILBOÐ
og stofnaðu rei
kning á spron.is15%
vaxtaauki!
A
RG
U
S
/
07
-0
82
7
FÉKK EKKI NÓBEL
ASTRID LINDGREN SKRIFAÐI ÞÓ ÓDAUÐLEGAR
SÖGUR OG ALLIR ÞEKKJA EINHVERJA ÞEIRRA >> 48
„Það hefur orðið jákvæð þróun á leigumark-
aðinum og þeir voru að hverfa þessir gömlu raft-
ar sem reyndu að svíða leigjendur. Nú sýnist
manni að þeir séu að koma aftur að einhverju
leyti. Þetta eru menn sem henda 20 Pólverjum
inn í eina íbúð og verða svo hissa ef það verða
læti í íbúðinni,“ segir Sigurður Helgi Guð-
jónsson, formaður Húseigendafélagsins.
Víðtæk könnun sem gerð var fyrir þremur ár-
um benti til að samskipti leigjenda og leigusala
væru allgóð og flestir leigjendur væru sáttir.
Sigurður segir að hækkandi leiguverð og vond
framkoma einstakra leigusala séu merki um aft-
urför á þessum markaði. Á Leigulistanum.is má
sjá að leiga fyrir 2 herbergja íbúð er um 2.000
kr. á fermetra í 101 Reykjavík.
Afturför á markaðinum
    




   





!




 
   
 

"#$  ANDERS Fogh Rasmussen, for-
sætisráðherra Danmerkur, fagnaði
sigri með stuðningsmönnum Ven-
stre-flokksins í gærkvöldi eftir að
niðurstöður þingkosninga í landinu
lágu fyrir en þær bentu til að rík-
isstjórn Venstre og Íhaldsflokksins
með stuðningi Danska þjóð-
arflokksins gæti starfað áfram.
Helle Thorning-Schmidt, leiðtogi
stjórnarandstöðunnar, hafði játað
sig sigraða en sagðist ætla að sitja
áfram sem formaður Jafn-
aðarmannaflokksins og hafa betur
en Fogh í næstu kosningum.
Fogh sagði það söguleg tíðindi að
ríkisstjórn undir forystu Venstre
hefði sigrað í þriðju kosningunum í
röð. „Ég ætla að leggja hart að mér
til að standa undir því trausti sem
okkur var sýnt,“ sagði Fogh. | 17
Anders Fogh Rasmussen verður áfram forsætisráðherra í Danmörku
AP
Fagnar
sögulegum
sigri Eftir Steinþór Guðbjartsson
steinthor@mbl.is
RANNVEIG Rist, forstjóri Alcan á
Íslandi, segist ekki vera sammála
skoðun forstjóra Orkuveitu Reykja-
víkur þess efnis að fyrirvari um
orkusölu frá Landsvirkjun losi OR
undan skuldbindingum gagnvart
Alcan enda hafi Alcan fullan hug á að
nýta þá orku sem samið hafi verið
um.
Í gær kom fram í frétt á vef OR að
Hjörleifur B. Kvaran, forstjóri OR,
hefði dregið þá ályktun að forsendur
orkusölusamnings til Alcan í
Straumsvík væru brostnar. Vísaði
hann til þess að einsýnt væri að ekki
yrði byggt nýtt álver í Straumsvík og
Orkuveitan gæti ekki ein og sér út-
vegað fyrirtækinu næga orku í ann-
að álver. Undanfarna mánuði hefði
OR átt í viðræðum við marga aðila
um orkusölu og þar af væru sjö sem
hefðu hug á starfsemi sem krefðist
ekki losunarkvóta. Á meðal þeirra
væru kísilhreinsun, pappírsgerð og
gagnavistun.
Möguleikar skoðaðir
Samningur OR og Alcan hljóðar
upp á 200 MW og á að ganga frá
ýmsum fyrirvörum fyrir næstkom-
andi áramót. Rannveig Rist segir að
Alcan skoði um þessar mundir ýms-
ar leiðir til áframhaldandi starfsemi
á Íslandi og telji samninginn við
Orkuveituna einfaldlega í fullu gildi.
„Við veltum bæði fyrir okkur aukinni
framleiðslu í Straumsvík með því að
auka þar strauminn í núverandi ker-
skálum og skoðum jafnframt mögu-
leika á byggingu nýs álvers í Þor-
lákshöfn eða á Keilisnesi,“ segir hún.
„Við treystum því auðvitað að Orku-
veitan standi við gerða samninga og
jafnframt að Landsvirkjun muni
selja okkur orku til aukinna umsvifa
í Straumsvík.“
Upplýsinga óskað
Á fundi borgarráðs í gær var sam-
þykkt að fela borgarstjóra að kalla
eftir upplýsingum á fyrirhuguðum
eigendafundi OR um fyrirætlanir
OR, virkjanir, stöðu allra fram-
kvæmda, allra viljayfirlýsinga og
samninga, auk yfirlits yfir þá aðila
sem hafa óskað eftir viðræðum um
orkukaup.
Alcan vill að
OR standi
við gerða
samninga