Morgunblaðið - 16.05.2008, Blaðsíða 18

18 FÖSTUDAGUR 16. MAÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
MÁLVERK í
þremur hlutum
eftir enska mál-
arann Francis
Bacon, frá árinu
1976, varð á mið-
vikudagskvöldið
dýrasta verk eftir
samtímalista-
mann sem hefur
verið selt á upp-
boði. Verkið seld-
ist hjá Sotheby’s uppboðshúsinu í
New York fyrir 86,3 milljónir doll-
ara, eða um 6,3 milljarða króna.
Degi áður var sama met slegið með
sölu á málverki eftir Lucien Freud.
„Kreppa? Hvaða kreppa?“ hefur
The New York Times eftir gallerist-
anum Barbara Gladstone þegar hún
yfirgaf uppboðshúsið en útkoma
uppboðsins var þvert á spár sem
birst höfðu í fjölmiðlum, um að
vænta mætti samdráttar á listmark-
aðinum. Fjöldi úrvalsverka eftir
samtímalistamenn var boðinn upp
og nam heildarsalan 362 milljónum
dala en yfirmenn Sotheby’s höfðu
vænst þess að selja fyrir allt að 356
milljónir. Aðeins tíu af 83 verkum
seldust ekki og metverð fékkst fyrir
verk 18 myndlistarmanna. Þar á
meðal voru verk eftir Yves Klein,
Piero Manzoni, Tom Wesselman og
Takashi Murakami. Tvö verk eftir
Klein seldust til að mynda á 23,5 og
17,4 milljónir dala, en voru metin á
um átta milljónir. Þá er til þess tekið
að góð abstraktverk hafa selst fyrir
háar fjárhæðir á liðnum vikum.
Þannig seldist eitt eftir Gerhard
Richter fyrir 15,1 milljón dala en var
metið á fimm til sjö milljónir.
Mesta spennan á uppboðinu var
þegar „triptych“ Bacons var boðið
upp, en það hefur verið sagt „lyk-
ilverk í myndlist 20. aldar“. Þrír
kaupendur tókust á um verkið.
Bacon
dýrastur
Metfé greitt fyrir
lykilverk málarans
Hluti af verki
Francis Bacons.
KAFARAR með
menntun í forn-
leifafræði hafa
fundið brjóst-
mynd úr marm-
ara af Júlíusi Ses-
ar í ánni Rón í
Suður-Frakk-
landi. Í yfirlýs-
ingu frá ráðu-
neyti menning-
armála í Frakk-
landi segir að styttan, sem fannst
skammt frá borginni Arles, kunni að
vera elsta stytta sem til er af Róm-
verjanum fræga. Hann lagði horn-
steininn að Arles, þar sem er róm-
verskt hringleikahús.
Sérfræðingar telja að högg-
myndin, sem er afar raunsæisleg og
sýnir Sesar sem tekinn og mann-
legan, kunni að vera frá árinu 46 fyr-
ir Krist en þá var borgin stofnuð.
Styttan af Sesar var ekki það eina
sem kafararnir fundu. Meðal annars
grófu þeir upp marmarastyttu af
sjávarguðinum Neptúnusi, hátt í
tveggja metra háa, sem talin er frá
tímabilinu 10 til 300 eftir Krist. Þá
fundust tvær bronsstyttur, hátt í
eins metra háar og er önnur af satýr
með hendur bundnar fyrir aftan bak.
Samkvæmt ráðuneytinu liggja ræt-
ur hans til Grkklands.
Fornleifafræðingar reyna nú að
átta sig á því hvað varð þess
valdandi að þessum höggmyndum
var varpað í ána en þær fundust
snemma í vetur. Talsmaður stofn-
unarinnar sem kafararnir vinna hjá,
segir að þeir séu rétt byrjaðir að
kanna staðinn þar sem verkin fund-
ust og þar kunni fleiri gersemar að
leynast.
Sesar kem-
ur úr kafi
Höggmyndin af
Júlíusi Sesar.
Í DAG verður opnuð í Ráðhúsi
Reykjavíkur sýningin Flikra.
Að sýningunni standa 25
áhugaljósmyndarar sem birt
hafa myndir sínar á vefsíðunni
www.flickr.com. Í hópnum er
fólk á öllum aldri, víðs vegar að
af landinu, sem á það sameig-
inlegt að hafa mikinn áhuga á
ljósmyndun og sér sýninguna
sem tækifæri til að sýna mynd-
ir sínar og kynnast öðrum ljós-
myndurum og verkum þeirra. Allir starfa þó við
eitthvað annað en ljósmyndun. Flestir taka staf-
rænar myndir, en sumir halda enn í filmuna. Sýn-
ingin stendur til 1. júní og verður opin mánudaga
til föstudaga 8-19 og kl. 10-18 um helgar.
Ljósmyndun
Ljósmyndir Flikru
í Ráðhúsinu
Mynd eftir Georg
Vilhjálmsson.
KAMMERKÓR Seltjarnar-
neskirkju, ásamt kammersveit
og einsöngvurum úr röðum
kórfélaga, heldur tónleika í
kirkjunni í kl. 20. Á efnisskrá
er Messa í G-dúr eftir Franz
Schubert auk verka eftir
Alessandro Scarlatti, Jóhann
Sebastian Bach, Georg Fried-
rich Händel, Wolfgang Ama-
deus Mozart og Anton Bruck-
ner. Stjórnandi er Friðrik
Vignir Stefánsson, organisti Seltjarnarneskirkju,
og konsertmeistari er Zbigniew Dubik. Friðrik
Vignir Stefánsson lauk prófi frá Tónskóla þjóð-
kirkjunnar og framhaldsnámi í tónlist frá Kon-
unglega danska tónlistarháskólanum 2006.
Tónlist
Messa í G-dúr eftir
Schubert á Nesinu
Seltjarnar-
neskirkja
LJÓÐFÉLAGIÐ Nykur
sendi Morgunblaðinu
svohljóðandi frétt: „Á
tímum þegar ráðamenn
fórna höndum, þegar
Öryggisráð virðist
skipta öllu máli, og þeg-
ar matar- og bensínverð
vex samhliða græna litnum, er ekkert sem stöðvar
skáldin í að bjóða upp á ókeypis menningu.
Skáldafélagið Nykur stendur fyrir þéttri og öfl-
ugri ljóðadagskrá næstkomandi sunnudagskvöld,
18. maí, á efri hæð Barsins.
Á boðstólum eru reynd skáld, hálfreynd skáld
og fersk skáld; sannkölluð blóðljóðablöndun.“
Nykurskáldin, og gestir þeirra, Ísak Harðarson
og Kristján Ketill Stefánsson, lesa eigin verk.
Bókmenntir
Blóðljóðablöndun
Nykranna
Nykur
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
ÞAU eru góðvolg og glæný tón-
verkin fimm sem frumflutt verða á
lokatónleikum 15:15-tónleikarað-
arinnar í Norræna húsinu á sunnu-
dag kl. 15.15. Þau eru svo ný að það
síðasta er ekki einu sinni fullklárað á
fimmtudegi fyrir frumflutning. Ann-
að eins hefur nú gerst í íslenskri tón-
listarsögu og vilji maður fylgjast
með því því allra nýjasta í músíkinni
gerist það varla ferskara en þetta.
Starfa bæði með Sinfó
Það er dúó Harpverk sem á heið-
urinn af því að hafa lagt út net sín
fyrir tónskáldin og verkin fimm eru
hluti fengsins, fleiri verk eru í smíð-
um fyrir dúóið, að sögn Franks
Aarninks slagverksleikara og þau
verða flutt síðar. Hinn helmingur
dúósins er Katie Elizabeth Buckley
hörpuleikari, en bæði eru þau fast-
ráðnir hljóðfæraleikarar við Sinfón-
íuhljómsveit Íslands. Dúóið stofnuðu
þau í fyrra og léku þá í 15:15-
tónleikasyrpunni og á UNM- hátíð-
inni um haustið.
Það er ekki nóg að segja að fimm
verk verði frumflutt á sunnudaginn,
Frank Aarnink ítrekar að hér sé um
heimsfrumflutning að ræða. „Við
byrjum með verk eftir Áka Ásgeirs-
son, 328° en hann er ekki búinn að
klára það, “ segir Frank. „Það er því
rosalega spennandi fyrir okkur Kat-
ie að sjá hvernig það verður. Þá
verðum við með verk eftir Jónas
Tómasson tónskáld á Ísafirði. Það
heitir Ballett nr. 5 og er svíta með
þrem litlum dönsum. Þriðja verkið
er Dubhghall eftir Pál Ívan Pálsson,
kontrabassaleikara. Hann kallar
þetta Doom Metal Piece. Harpan er
mögnuð upp með mikilli bjögun eins
og gert er með rafmagnsgítar og ég
spila með á stóru slagverks-
hljóðfærin. Fjórða verkið er eftir
Báru Sigurjónsdóttur. Hún er við
nám í Noregi, en hefur samið nokk-
ur verk fyrir Lúðrasveit Reykjavík-
ur. Við endum tónleikana á Shadows
and Silhouettes, verki eftir Úlfar
Inga Haraldsson. Hann samdi líka
verk fyrir okkur í fyrra. Hann er frá-
bært tónskáld,“ segir Frank.
Lítið melódískt slagverk
Verk tónskáldanna fimm eru mjög
ólík að sögn Franks. „Slagverks-
heimurinn er svo stór og tónskáldin
þurfa að byrja á því að ákveða hvaða
hljóðfæri innan hans þau ætla að
nota. Þau nota ekki mikið af mel-
ódísku slagverkshljóðfærunum, eins
og marimbu og víbrafóna. Þau sem
eru hugsanlega líkust hvort öðru eru
Bára og Jónas, hin eru úr allt öðrum
heimi,“ segir slagverksmaðurinn.
Þegar blaðamaður vogar sér að
viðra þá klisju að slagverk sé stórt
og gróft og harpan fínleg í spurning-
unni um það hvernig hljóðfærin
passi saman, bregst slagverksmað-
urinn við með því að segja að harpan
geti sko alveg verið hávaðasöm og
slagverksleg, eins og að slagverkið
geti verið mjúkt, kvenlegt og fínlegt.
„Ja, ég get bara sagt að harpan og
slagverkið passa ótrúlega vel saman.
Þetta er góð samsetning. “
Frank segir að leitin að verkum
fyrir hörpu og slagverk hafi hafist í
fyrra, þegar þeim Katie datt í hug að
leita að verkum fyrir hörpu og slag-
verk á netinu. Það voru nú engin
ósköp sem komu út úr því. Þá var
ekki um annað að ræða en að leita til
tónskáldanna og það hefur gengið
vel. „Tónskáldin eru upp til hópa
mjög spennt fyrir því að semja fyrir
hörpu. Það eru ekki mörg tónskáld
hér sem hafa verið að semja eitthvað
að ráði fyrir hörpuna og mörg tón-
skáldanna eru að semja í fyrsta
skipti fyrir hana í þessum verkum.
Ég er farinn að hafa það þannig þeg-
ar ég hitti tónskáld að ég spyr:
„Langar þig ekki að semja eitthvað
fyrir hörpu?“ Svo er bara að sjá til
hvort eitthvað kemur út úr því eða
ekki.“ Frank segir að þau Katie eigi
auðvelt með að vinna saman og
hugsi eins um tónlistina. „Þetta er
auðveld og góð samvinna.“
Framundan hjá Harpverki eru
tónleikar í Hafnarborg í Hafnarfirði
31. maí og á Sólheimum í Grímsnesi
12. júlí.
Langar þig ekki að semja
eitthvað fyrir hörpu?
Fimm verk fyrir hörpu og slagverk frumflutt á tónleikum í Norræna húsinu
Harpverk Frank Aarnink og Katie Buckley. „Gott og auðvelt samstarf,“ segir Frank.
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
„ÞETTA er gefið út hjá allra virðu-
legasta forlagi í Þýskalandi, og hún
heitir Susanne Kessel sem spilar,“
segir Atli Heimir Sveinsson tón-
skáld um leið og hann réttir blaða-
manni nýútkomna plötu, sem ber yf-
irskriftina Iceland í stórum rauðum
stöfum.
Íslenskt í húsi Beethovens
„Hún hélt tónleika 1. apríl með
þessari efnisskrá, í húsinu sem
Beethoven fædd-
ist í, í Bonn,“ seg-
ir Atli, sem sjálf-
ur var viðstaddur
tónleikana sem
gestur, og talaði
um íslenska tón-
list. „Eins og þú
sérð, þá er þetta
yfirlit yfir ís-
lenska píanó-
tónlist, allt frá
Sveinbirni Sveinbjörnssyni til
Bjarkar, og allt þar á milli. Susanne
Kessel hefur komið hingað og spilað
á Myrkum músíkdögum.“
Atli segir að Susanne hafi komið
hingað fyrst fyrir tilstilli Árna Egils-
sonar í Hollywood. „Hún hafði feng-
ið styrk til að fara til Hollywood. Þar
er þýsk menningarstofnun, og þar
var hún að leita að tónlist eftir tón-
skáld sem höfðu flutt frá Þýskalandi.
Þar komst hún í kynni við Árna sem
vakti athygli hennar á íslenskri tón-
list. Hún var send á mínar fjörur og
ég reyndi auðvitað að liðsinna
henni,“ segir Atli, og bætir því við að
Kessel sé athafnasöm og dugleg við
að koma sér áfram.
Flóra íslenskra tónskálda
Platan er alltént orðin að veru-
leika, og þar kennir margra grasa.
Auk verka eftir Sveinbjörn og Björk
er þar að finna verk eftir Jóhann G.
Jóhannsson, Atla Ingólfsson, Hauk
Tómasson, Þorkel Sigurbjörnsson,
Jórunni Viðar, Jón Leifs, Victor Ur-
bancic, Árna Egilsson, Pál Ísólfsson,
Hafliða Hallgrímsson og Atla Heimi.
Oehms classics-útgáfan gefur
plötuna út, Íslensk tónverkamiðstöð
og Icelandair styrktu útgáfuna, en
12 tónar dreifa plötunni hér á landi.
Frá Sveinbirni til Bjarkar
Úrval íslenskrar píanótónlistar gefið út í Þýskalandi
Píanóleikarinn
Susanne Kessel
♦♦♦