Morgunblaðið - 24.08.2008, Blaðsíða 6

6 SUNNUDAGUR 24. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Halldór Armand Ásgeirsson
haa@mbl.is
ÞAÐ er þröng á þingi í húsnæði
iðjuþjálfunar á Reykjalundi, end-
urhæfingarmiðstöð SÍBS. Á skrif-
stofu starfsmanna er hver einasti
fermetri nýttur til hins ýtrasta;
göngupláss er af skornum
skammti og skrifborðum þétt rað-
að saman. Þar reyna einbeittir
starfsmenn að athafna sig eftir
fremsta megni.
Frammi á gangi situr kona ein í
sófa og blaðar í tímariti. Hún er
sýnilega í iðjuþjálfunarmeðferð á
Reykjalundi.
„Við reynum að nýta plássið eins
vel og við mögulega getum. Og það
getur þýtt að við verðum einnig að
nota ganginn undir þjónustuna,“
segir Lilja Ingvarsson, forstöðu-
iðjuþjálfi á Reykjalundi.
Sautján iðjuþjálfar starfa á
deildinni á 9 sviðum. Fyrsti iðju-
þjálfinn hóf störf á Reykjalundi ár-
ið 1974 og starfsemin flutti í
„glæsilegt“ húsnæði árið 1982. Þá
störfuðu þar fimm iðjuþjálfar.
Starfsemin er enn í þessu sama
húsnæði þrátt fyrir að hafa aukið
umsvif sín umtalsvert síðustu tvo
áratugi.
„Starfsemin er í mjög háum
gæðaflokki en húsnæðið stendur
okkur dálítið fyrir þrifum í því að
gera enn meira og enn betur. Við
reynum líka að gera eins vel úr
húsnæðinu eins og við getum. Svo
standa núna yfir framkvæmdir á
deildinni til að skapa okkur dálítið
betri vinnuaðstæður,“ segir Lilja.
Happdrætti kostar
uppbyggingu
Hjördís Jónsdóttir, lækninga-
forstjóri á Reykjalundi, segir stöð-
uga uppbyggingu hafa verið á
Reykjalundi frá því í kringum árið
1940. „Árið 2002 vígðum við hér
glæsilega byggingu undir sjúkra-
þjálfun. Þar eru aðstæður alveg
frábærar. Og við gætum vel hugs-
að okkur að næsta stóra verkefni
yrði að byggja mun betri aðstöðu
fyrir iðjuþjálfunina. Húsnæðið
núna er dálítið barn síns tíma og
við reynum bara að nýta það alveg
til fulls.“
Allt frá árinu 1949 hefur happ-
drætti SÍBS verið hornsteinn allra
framkvæmda á Reykjalundi.
Framlög frá einstaklingum, fé-
lagasamtökum og styrktarsjóðum
hafa einnig skipt miklu við upp-
byggingu stofnunarinnar. Þar er
skemmst að minnast landssöfn-
unar SÍBS árið 1998 undir nafninu
Sigur lífsins sem lagði grunn að
byggingu nýs þjálfunarhúss á
staðnum og gerbreytti allri að-
stöðu til endurhæfingar.
„Viljinn til uppbyggingar er fyr-
ir hendi en það skortir auðvitað
alltaf fjármagn. Uppbyggingin hér
hefur ávallt byggst mikið á happ-
drætti SÍBS og hagnaður af því
hefur minnkað mikið að und-
anförnu,“ segir Hjördís.
11.808 komur í fyrra
Þörf er á iðjuþjálfun þegar fólk á
í erfiðleikum með að sinna daglegri
iðju á fullnægjandi hátt. Algengt
er að færni við hvers kyns iðju
breytist í kjölfar sjúkdóms eða
annars áfalls. Fólk getur átt í erf-
iðleikum með að annast sig og sína,
vinna heimilisstörf, stunda atvinnu
utan heimilis eða njóta þeirra
möguleika sem lífið hefur upp á að
bjóða.
Í iðjuþjálfun kýs skjólstæðing-
urinn sér viðfangsefni og vinnur þá
markvisst að því að ná fullnægj-
andi færni í þeirri iðju í samvinnu
við iðjuþjálfa. Til að efla færni
beita iðjuþjálfar fræðslu, kennslu,
ráðgjöf, aðlögun umhverfis, útveg-
un hjálpartækja og þjálfun.
Meðal þess sem í boði er í iðju-
þjálfun á Reykjalundi er m.a. bak-
og verkjaskóli, streitustjórnunar-
og slökunarnámskeið.
Morgunblaðið/Valdís Thor
Þrengsli Skrifstofan í húsnæði iðjuþjálfunar á Reykjalundi er einatt þétt setin og gefur vísbendingu um húsnæðisskortinn sem hrjáir starfsemina.
Mikið starf í litlu rými
 Umsvif iðjuþjálfunar á Reykjalundi hafa aukist umtalsvert undanfarin ár
 „Reynum að nýta plássið eins vel og við mögulega getum fyrir starfsemina“
„ÞAÐ hefur verið rætt um að næsta stóra verkefnið
hér á Reykjalundi sé að bæta aðstöðu fyrir iðjuþjálf-
unina. Það hefur þó engin ákvörðun verið tekin um
það mál enn. Þessi eining hérna hjá okkur er mjög öfl-
ug en húsnæðið mætti vera stærra,“ segir Birgir
Gunnarsson, forstjóri á Reykjalundi.
Komur í einstaklingsmeðferð í iðjuþjálfun á
Reykjalundi voru 11.808 árið 2007. Öllum sjúklingum
á Reykjalundi býðst iðjuþjálfun, hafi þeir þörf á slíkri
meðferð, og talið er að um 80 sjúklingar komi við á
iðjuþjálfunardeildinni dag hvern.
„Happdrætti SÍBS hefur löngum fjármagnað upp-
bygginguna hér en reksturinn byggist á samningi við heilbrigðisráðu-
neytið. Það er athyglisvert í tengslum við alla þessa umræðu um einka-
væðingu í heilbrigðiskerfinu að Reykjalundur er einkastofnun, sem
SÍBS rekur. Ríkið verður ávallt hluti af starfseminni og það er eðlilegt.
En það er gott að menn prófi fleira en eitt rekstrarfyrirkomulag í heil-
brigðiskerfinu. Við eigum að hugsa um hvernig við getum nýtt skattpen-
inga þjóðarinnar sem allra best og á sem hagkvæmastan hátt.“
„Þessi eining er mjög öflug“
Birgir
Gunnarsson
Eftir Hjálmar Stefán Brynjólfsson
hsb@mbl.is
Akureyri | Andar-
nefjurnar sem
sáust í byrjun síð-
ustu viku eru
hvergi nærri
farnar af Pollin-
um. Sjónarvottar
hafa séð til nefj-
anna, sem líklega
eru kálfur og
kvendýr, við Höpfnersbryggjuna,
auk þess sem þær hafa synt alveg yf-
ir að Slippnum. Sigurgeir Haralds-
son áhugaljósmyndari náði mynd af
kvendýrinu á stökki í vikunni. Hann
segir að svo virðist sem kálfurinn
sæki í að komast í grynningar við
Leirurnar, en að kvendýrið stjaki við
honum og ýti honum frá. Að sögn
Sigurgeirs eru dýrin alls ekki mann-
fælin og í vikunni voru þau til dæmis
svamlandi á Pollinum á sama tíma og
krakkar í siglingaklúbbnum Nökkva
voru þar á bátum.
Í raun er vera hvalanna á Pollin-
um utan starfssviðs nokkurra opin-
berra stofnana í bænum. Umhverf-
isstofnun bæjarins fer ekki með
málið nema þeir hafi strandað, og
ekki heldur Hafrannsóknastofnun.
Íbúar geta því dáðst að listum and-
arnefjanna enn um sinn.
Andarnefj-
urnar ætla að
staldra við
ÍSLENSK augnrannsókn undir
stjórn Friðberts Jónassonar yfir-
læknis sýnir að tóbaksreykingar
hafa veruleg áhrif á ýmsa augn-
sjúkdóma og daglegar reykingar í 20
ár þrefalda hættuna á skýmyndun á
augasteini og þar með þörfina á
skurðaðgerð. Einnig auka reykingar
frumudauða í innþekju hornhimnu
sem getur valdið því að græða þurfi
nýja hornhimnu úr látinni mann-
eskju í viðkomandi. Í þriðja lagi
auka reykingar augnbotnahrörnun á
háu stigi en hún er algengasta
blinduorsök á Vesturlöndum.
Rannsóknin var fyrst framkvæmd
árið 1996 og eftir helgi munu frekari
rannsóknir halda áfram. Um er að
ræða rannsóknir á hundruðum Ís-
lendinga og taka breskir og jap-
anskir vísindamenn einnig þátt í
þeim.
Á undanförnum árum hafa vís-
indagreinar sem kynna niðurstöður
rannsóknarinnar verið birtar í flest-
um þekktustu vísindatímaritum
heims.
Blinda rakin
til reykinga
Samkvæmt nýjustu tölum á vef
Landssambands veiðifélaga,
angling.is, hafa flestir laxar veiðst í
Ytri-Rangá og Hólsá. Á mið-
vikudagskvöldið var veiðin rétt und-
ir 6.000 löxum og vikuveiðin því
1.333. Um 190 laxar hafa því verið
að veiðast daglega í ánni og er veið-
in því eflaust þegar skriðin yfir
lokatölu síðasta árs, sem var 6.377
laxar. Eystri-Rangá fylgir fast í
kjölfarið, með tæplega 4.400 laxa
um miðja vikuna, með 1.150 laxa
vikuveiði.
Veiðimenn bíða eftir rigningu
Síðustu vikurnar hefur orðið sí-
fellt erfiðara að hreyfa laxa og fá þá
til að taka í vatnsminni bergvatns-
ánum, sem margar eru komnar í
grjót eftir sumarþurrkana. Þó er
merkilega góð vikuveiði í Þverá-
Kjarrá, 193 laxar, og var veiðin þá
komin í 2.238 laxa. Í Norðurá veidd-
ust 152 og er heildarveiðin 2.653.
Spáð hefur verið einhverri rigningu
á svæðinu og þótt Langármenn hafi
ekki fengið mikið í sinn hlut, eru
samt farnar að berast fréttir af því
að veiðin hafi glæðst eitthvað síð-
ustu daga. Í veiðihúsinu Þrándargili
við Laxá í Dölum fengust þær upp-
lýsingar í gær að á föstudag hefði
byrjað að rigna og þá birti um leið
yfir veiðimönnum. Þrátt fyrir góða
veiði miðað við aðstæður, en áin var
komin niður í grjót, þá er eins og
margir viti von á veislu í Dölunum
þegar haustrigningarnar hefjast.
Lítið vatn er líka í Vopnafjarð-
aránum en engu að síður láta veiði-
menn sem verið hafa í Selá afar vel
af sér. Þar veiddust í síðustu viku
um 25 laxar á dag.
Elliðaárnar góðar
Í Elliðaánum er einungis veitt út
mánuðinn. Veiðst hafa um 1.300 lax-
ar og samkvæmt fréttum frá SVFR
stefnir í bestu veiði í ánum síðan
1993, þegar heildarveiðin var 1.390
laxar. Í sumar er veiðitíminn samt
styttri og tveggja laxa kvóti á vakt,
en 1993 var enginn kvóti.
STANGVEIÐI
Eftir Einar Fal Ingólfsson
efi@mbl.is
FYRSTA maðkahollið er að klára
og er með um 190 laxa. Það er mjög
gott í þessu vatnsleysi,“ sagði Haf-
steinn Ingvason við Langá á Mýrum
í gær. Var veiðin í ánni þá komin í
hátt í 1.900 laxa, sem hlýtur að telj-
ast gott miðað við afar erfiðar að-
stæður í laxveiðiánum á Vesturlandi
síðustu vikurnar. „Það rigndi ekkert
hér, þetta var bara hnerri!“ sagði
hann. „Samt hefur veiðin verið
framar vonum. Síðustu daga höfum
við meira að segja veitt nokkra lús-
uga laxa. Ég náði til að mynda ein-
um níu punda hæng, grálúsugum og
silfurbjartum. Sem betur fer tókst
að skila honum aftur í ána.“
Vatnsleysi víða en samt veiðist furðu vel
Ljósmynd/Rafn Hafnfjörð
Bleikjuveisla Hjörtur Már Atlason og Jónas Orri Matthíasson fengu 12
bleikjur í Hlíðarvatni í Selvogi. Veiddust þær allar í Botnavíkinni.