Tímarit kaupfjelaganna - 01.01.1896, Blaðsíða 41

35
er það, að nú liafa einnig hinir einstöku smærri framleið-
endur, bændur og aðrir jarðræktarmenn, gengið í sams-
kona.r félagsskap.
í Kaliforníu er ræktað mjög mikið af ávöxtum; liíir
mikill fjöldi landsmanna á ávaxtarækt, gengur sú vara
kaupum og sölum um alla Norður-Ameríku og víðar. Eins
og aðrir bændur, hafa þeir, er ávextiua rækta, orðið að
selja næsta kaupmanni cða spekulant ávexti sína. Þeir
seldu þá svo aftur til hinna stóru Magazina í San Fran-
cisko, en þau birgðu svo aftur — gegnum ótal dýra um-
boðsmenn og agenta — hinar mörgu smáu verslanir um
alla Ameríku. Stærri framleiðendur höfðu að vísu sér-
staka umboðsmenn í einhverjum hinna stærri bæa, en
þessir umboðsmeun undirbuðu hver annan, og lækkuðu
þannig verðið, og svo urðu framleiðendur að borga mikinn
kostnað við söluna.
Eftir því, sem ávaxtaverslunin óx, og samkeppnin
varð meiri, eftir því fengu framleiðendurnir lægra verð,
og loks var svo komið, að ávaxtaræktin borgaði sig ekki.
Framleiðendur voru alveg á valdi kaupmanna, sem einir
réðu verðinu, sjálfir gátu þeir engu um það ráðið, og ekk-
ert vitað hvað markaðinum leið, því samkeppnisbrögð kaup-
manna viltu þeim sjónir. Beinast lá við að halda, að of-
mikið væri framleitt af ávöxtunum, en það gat þó eklci
verið, því ekki lækkaði útsöluverð smásala víðsvegar um
Ameríku. Loks kom svo, að margir ávaxtaræktendur urðu
að hætta, því í árslokin lentu þeir í skuld við umboðs-
menn sína. Salan kostaði meira en framleiðslunni nam,
og þó féllu ávextir ekki í verði. Það er í frásögur fært,
að maður einn lét setja 10 dala seðil í umgerð undir gler,
eins og menjagrip, en seðilinn fékk hann fyrir hlaðinn
járnbrautarvagn af sveskjum, það var allur afgangurinn
af sölukostnaðinum.
Þá hófu ávaxtabændur félagsskap þann, sem nú nær
yfir alla Kaliforníu. Þeir lögðu saman framleiðslu sina,
fiuttu hana á eigin kostnað á hina stæstu ávaxtamarkaði,
3*