Vikan - 19.12.1957, Blaðsíða 6

ÍNNmA smn
frá 3ÍA ít Z
Sjaldan í sögunni hefur einn maður gabbað
jafnmarga jafnrækilega.
MAÐURINN í bílnum hló
hjartanlega. Hann var að
hlusta á einn vinsælasta
skemmtiþátt Bandaríkjanna,
þáttinn sem kenndur var við
búktalarann Edgar Bergen.
Þetta var árið 1938. Maðurinn
var staddur í smábæ einum í
New Jersey, á heimleið.
Á eftir Bergen kom Dorothy
Lamour og söng nokkur lög.
Maðurinn í bílnum horfði á
klukkuna í mælaborðinu. Hún
var tólf mínútur gengin í tíu.
Það var sunnudagur 30. októ-
ber.
Maðurinn teygði sig í út-
varpstækið, vildi finna sér aðra
stöð. Lagið Stardust hljómaði í
bílnum. Manninum þótti vænt
um þetta lag. Hann byrjaði að
blístra. En allt í einu þagnaði
músíkin. Og í stað hennar kom
rödd þularins. Hann var fljót-
mæltur og virtist allúr í upp-
námi: „Við grípum hér fram í
músíkina vegna stórtíðinda sem
okkur voru að berast.“
Feiknstór, glóandi hlutur,
sem menn höfðu í fyrstu talið
vera loftstein, hafði (sagði
þulurinn) fallið í grend við bæ
einn við Grovers Mill, 22 míl-
ur frá Trenton í New Jersey.
Ljósglampinn hafði sést úr
mörg hundruð mílna fjarlægð
og dynkurinn heyrst alla leið
norður til Elizabeth. Síðustu
fregnir (sagði enn í fréttinni)
hermdu, að furðuhluturinn væri
einhverskonar málmhylki.
„ . . Við munum nú útvarpa
frá sjálfum staðnum, þar sem
einn af fréttariturum okkar er
staddur.“
Eftir stutta þögn heyrðist
rödd „fréttaritarans í Grovers
Mill.“ Hann var mjög æstur. 1
grend við hann heyrðist í fólki.
Nú var maðurinn í bílnum
glaðvaknaður. Hann hlustaði
ákafur á röddina í útvarpinu.
Fréttaritarinn lýsti málmhylk-
inu „þar sem það liggur héma
úti á akrinum.“
Maðurinn í bílnum var orð-
inn þvalur í lófunum. Allt í
einu hrökk hann í kút. Útvarps-
maðurinn greip andann á lofti
og raddirnar í kringum hann
hækkuðu.
„Hlustendur,“ hrópaði frétta-
maðurinn eins og hann tryði
ekki sínum eigin augum, „hlust-
endur, hylkið er að opnast!“
Fáeinum sekúndum síðar hélt
hann áfram og var nú greini-
lega skjálfraddaður: „Þetta er
sú hroðalegasta sjón sem ég hef
nokkumtíma séð . . . Ég sé
tvær kúlur gægjast út um svart
gat á hylkinu . . . em það
augu? Þetta gæti verið andlit
— þetta gæti verið . . . bíðum
við, þarna er einhver hreyfing!
Þarna birtast tvö augu í við-
bót, eða hvað það nú er. Og
þarna koma enn önnur.
Undrabarn talar um jólin
MINOU litla Drouet er lítil
frönsk telpa, niu ára
gömul, þó okkur sé fullljóst að
ljóðskáld og kunnur bréfritari.
Gagnvart þessu undrabarni
standa frægustu bókmennta-
fræðingar gapandi af undrun,
og um tíma setti hún allt á
annan endann í Frakklandi.
Menn skiptust í tvo hópa, með
og móti Minou litlu. Þeir sem
voru á móti henni, héldu því
fram að hér væri um einhvers
konar hugsanaflutning frá
fósturmóður hennar að ræða.
En Minou hélt bara áfram að
skrifa vinum sinum undursam-
lega falleg, ljóðræn bréf og
tala í líkingum.
Hér fer á eftir lauslega
þýddur kafli úr bréfi, sem hún
skrifaði rétt fyrir jólin í fyrra,
þegar hún var aðeins átta ára
gömul, þó okkur sé fullljóst að
orð hennar tapa mestu af gildi
sínu við að vera flutt yfir á
annað mál:
JÖL.
Að elska, Philippe, það er
að skilja og meðtaka. Þetta
varð mér ljóst á síðustu jólum,
þennan hræðilega dag, þegar
ég komst í kynni við tómið,
tómið í litlu gömlu skónum
mínum, sem ég hafði sett við
arininn. Manstu ekki eftir þvi,
daginn áður hafðir þú brotið öll
glerin til að gleðja mig. Það
er í mér óhugur þegar jólin
nálgast. Þann dag fékk ég að
vita að til eru börn, sem ekki
eiga nein jól, og fyrir þá
krakka kemur Jesú litli ekki
niður á jörðina. Y. N. einn
skildi mig og kenndi í brjósti
um mig. Ég á enn litla jóla-
karlinn hans sitjandi á greni-
kögglinum sínum og búrið úr
glerþráðunum. Hjartað í N.
hendurnar á N., mig langar til
að skrifa honum, en ég er
hrædd um að ónáða hann og
svo er ég svo þreytt. Jól, þessi
skelfilegi kuldi, þetta tóm sem
búið er að taka sér bólfestu
milli mín og annarra. Milli
radda þeirra og eyrans á mér
er rúm fyrir lítinn notaðan,
hælalausan skó, slitinn á tánni,
svo gatið gapir upp í tómið,
tómið í augum hinna dánu.
Enginn hefur fengið að sjá
þennan skó siðan, ég faldi
hann og ég horfi á hann með
orpna gininu sínu, sem heldur
inni ópinu, með reimunum,
sem eru eins og hár á drukkn-
uðum manni, með tungunni
flettri frá því sem inni fyrir
er.
„Nú sé ég búk ófreskjunnar..
Hún er á stærð við bjarndýr
og það glampar á hana eins
og blautt leður. En andlitið . . .
það er . . . það er ekki hægt að
lýsa því. Eg get varla fengið
mig til að horfa framan í það.
Kjafturinn er v-lagaður og
froðan drýpur úr munnvikjun-
um . . .“
Meira þurfti maðurinn í bíln-
um ekki að heyra. Hann steig
benzínið í botn, sentist á tveim-
ur hjólum fyrir næsta húshorn,
snarstansaði fyrir framan bíó
tæjarins og stökk út á gang-
stéttina. Andartaki síðar var
hann kominn inn í bíóið og inn
í sjálfan bíósalinn þar sem
hann hrópaði af öllum kröft-
um: „Innrás! Marzmennirnir
eru komnir! Við verðum öll
sprengd í tætlur!“
Bíósalurinn tæmdist á tveim-
ur mínútum.
í fjölda annarra bæja og
borga víðsvegar um Bandarík-
in voru viðbrögð ótrúlega
margra mjög svipuð.
I bæ einum í Louisiana hljóp
ofsahræddur maður á þvotta-
snúru nágranna síns og hélt
hann hefði orðið fyrir dauða-
geisla. 1 Pittsburgh reyndi kona
nokkur að taka eitur með þess-
um orðum: „Þessi endir er
betri en hinn.“ 1 Minneapolis
þaut kona inn í kirkju og hróp-
aði: „New York er í rústum!
Það er kominn heimsendir. Far-
ið heim til ykkar og búið ykk-
ur undir dauðann.“
1 New York hringdi önnur
kona á eina af bifreiðastöðvum
borgarinnar og bað um síðustu
fréttir af innrásarmönnunum
frá Marz. „En flýtið ykkur í
guðanna bænum,“ bað hún af-
greiðslumanninn, „heimsendir
er í nánd og ég þarf svo margt
að gera.“
Alls munu um tvær milljón-
ir Bandaríkjamanna hafa trú-
að tröllasögunni um Marsbú-
ana.
Hver stóð á bak við þetta,
hver samdi þennan makalausa
útvarpsþátt, sem gerði öll
Bandaríkin bandóð ? Það var
23 ára gamall blaðamaður, sem
gæddur var alveg óvenjulegu
ímyndunarafli. Þið kannist
kannski við hann — Orson
Welles.
Þáttinn hafði hann samið
eftir skáldsögu H. G. Wells:
Stríðið milli hnattanna. Flutn-
ingur hans tók eina klukku-
stund. En i lok þáttarins ávarp-
0
VIKAN