Menntamál - 01.12.1938, Page 42

104
MENNTAMÁL.
velja ætti einstakan kennara íil þess að sýna allt þetta með
clýþkuðum dráttum og skýrðum línum, jiá yrði einmitt
Gu'ðm. Þ. Guðm. fyrir valinu. Starfsferill lians og striðs-
íerjll er að vísu nokkuð sérstakur. Hann hefir með óvenju-
legum dugnaði og þrautseigju og einstakri ósérplægni
unnið að umbótum á skólamálum og barnafræðslu sveitar
sinnar. I því komast fáir einstaklingar til jafns við liann.
lín sömu ósérplægnu baráttuna heyir stétt vor sem lieild
og verður að lievja, til þess að ná viðunandi umbólum í
skólamálum þjóðarinnar.
Mér er ekki kunnugt um ])að, liver rök til þess liggja,.
að Guðm. Þ. Guðm. fór i Kennaraskólann til náms. En
mér þykir sennilegt, að það hafi verið að hugsuðu ráði og
með ákveðið takmark fyrir augum. Að loknu námi gerð-
ist tiann kennari sveitar sinnar og lagði henni til ættaróðal
sitt sem skólasetur. Hann gat ekki sætl sig við að slíta
kröftum sínum í að starfa við jafn ófullnægjandi skilyrði
og farskólafyrirkomulag sveitanna er. Hann gat ekki ver-
ið ánægður með minna fyrir sveilina sína, en fultkonm-
asta skólaformið, sem nú þekkist i sveitum landsins:
tieimavistarskðla. En þegar sveitungar tians gerðu ekki
sömu kröfur um skólann og hann sjiálfur og sveilin lians
hafði ekki fé að leggja til skólabyggingar, reisti hann
skóláhúsið á Finnbogastöðum fyrir eigið fé. Það hús
hrann lil kaldra kola, og nýlt skólahús kostaði Guðmund
stórmiklar fórnir í erfiði og fjármunum. En á honum
fannst aldrei l)ilt)ugur. Hann lifði fyrir skólann sinn, en
ekki fyrir sjálfan sig. Fórnirnar fyrir hugsjónina, fyrir
skólann og fyrir aukna menningu uppvaxandi kynslóðar
sveitarinnar hans voru lífsnautn t)ans — liin frjóa lífs-
nautn, sem veitli yl og fullnægingu inn að innstu hjarta-
rótum — um leið og þessar sömu fórnir slitu starfskröft-
um lians og styttu æfi lians með erfiði, vökum og á-
liyggjum. Hann liggur nú fallinn í stríði þvi, sem liann
hefir tiáð fyrir menningarhugsjón sína. Hann liefir fallið