Félagsrit - 01.01.1915, Page 31

íelag Suðurlands o. s. frv- „Samband íslenzkra sattl-
vinnufélaga“ er einnig stofnað og heldur úti tímariti, er
margt gott hefur birzt í. En í sambandiS eru ekki
nærri öll samvinnufélög landsins gengin enn. Það getur
með tímanum lagast.
Meðal sjávaraflamanna og í kaupstöðunum ber lítið
á viðleitni til slíks félagsskapar enn. Er ])ó fiskurinn
sú af framleiðsluvörum landsins, sem einna mest munar
um. Sjómennirnir virðast vera rólegir með að lands-
stjórnin skipi matsmeim fyrir vörur þeirra, er landssjóð-
ur borgar launin, og kaupmenn hirði síðan rjómann af
erfiði þeirra. Þeir, sem fiskinn draga úr sjónum, hafa
enn litlar beinar hvatir til að vanda vinnu sína; eru
llestir kaupamenn hjá þeim sem skipin gera út, í stað
þess að þeir ættu sjálíir að eiga skipin og allan aflann,
hirða hann eða láta hirða, verzla með hann og kanpa
allar sínar nauðsynjar, alt í samvinnufélagsskap. Þá
mundi atvinnan verða þeim drýgri. — Máske „hið ís-
Ienzka íiskifélag“ fari að sinna þessu?
Fyrsta samvinnufélagið stofnuðu nokkrir fátækir
verkamenn i kaupstað eða borg (á Englandi), til að
kaupa nauðsynjar heimila sinna. Og hvergi virðist hæg-
ara að koma þeim við en í kaupstöðum, þar sem félags-
menn búa allir á litlum bletti. En i kaupstöðunum hér
á landi ber enn lítið á vakning í þá átt. Eða hafi
slíkt verið reynt, hefur þar, ekki síður en i sveitunum,
alt strandað á fornu skerjunum, „hinum ganila Adam“ —
sem ekki kann við sig í „Paradís“.