Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1930, Blaðsíða 66
60
Ungir rithöfundar.
ÍÐUNN
Hann skrifar nú þróttmikla, lífríka og blæbrigðaauðga
norsku. Það er gaman að því, að útlendingur kemur
hingað til lands og skrifar blátt áfram svo vel, að mál
hans má heita fyrirmynd í þeirri málringulreið, er ríkir
nú með oss Norðmönnum«.
Inge Debes segir í »Nationen«, aðalblaði bænda-
flokksins:
»Og hann skrifar mál, sem margir af rithöfundum
vorum mega öfunda hann af«.
.. . Þegar Kristmann skrifar »Armann og Vildis*, hefir
hann dvalið fjögur ár í Noregi — og er þá orðinn fyr-
irmynd norskra rithöfunda um tungutak. Og bækur hans
eru keyptar og lesnar af þúsundum manna um Norður-
lönd öll og eru nú að komast til vegs með stórþjóðun-
um. ... En hvað lá fyrir Kristmanni hér heima? ...
Skal nú vikið nokkuð að því, hversu mér virðast
bækur Kristmanns. En ekki mun ég til neinnar hlítar
rekja efni þeirra eða meta hvert eitt og vega. Ekki mun
ég heldur freista þess að kveða upp neinn heildardóm
um Kristmann sem skáld. Hér er ekki rúm til marg-
þættra athugana, og Kristmann enn þá kornungur maður
og á byrjunarskeiði sem rithöfundur. Býst ég við, að
óhætt sé að fullyrða, að Kristmann eigi sín tilþrifamestu
og sérkennilegustu ritverk enn þá óskrifuð.
III.
Fimm smásögur eru í fyrstu bók Kristmanns, »Is-
lenzkri ást«. Er það þegar auðséð við lestur bókarinnar,
að höfundurinn er skáld. I sögunum kemur það glögg-
lega fram, að hann hefir glögt auga fyrir því, sem ör-
lagaríkt er í lífi manna — og hann gengur þess ekki
dulinn, að sálarlíf hvers og eins á sér ýmsa króka og
kima, sem kynlegir eru og eftirtektarverðir. En Krist-