Kirkjuritið - 01.01.1943, Page 19

KirkjuritiS.
Andlegt líf og ytri kjör.
13
verður ekki mannssál heldur aurasál. — Þessvegna er
það, — að
mörgum hefir auðsafn orðið hált
og æfiraunir þungar sálum bakað.
Frá þeirri gullnu ejund getur ekkert bjargað mann-
inum nema liugsjónaríkt líf, andleg áhugamál, sem
hann er fús til að fórna auði sínum fyrir. Hugsjónirnar
einar geta gert aurasálina aftur að manni, hent honum
á hið rétta takmark og leitt liann út úr myrkri gróða-
hyggjunnar út í birtu andlegs þroska og óeigingjarnrar
umhyggju fyrir meðbræðrum sínum.---------—
Islenzka þjóðin getur litið yfir þann þróunarferil,
sem hefur leitt liana frá örbirgð til allsnægta. Um alda-
raðir varð hún að sætta sig við liinn rýrasta kost á öll-
um sviðum. Smæð hennar og umkomuleysi, fjarlægðin
frá umheiminum og skevtingarlaus erlend yfirstjórn,
allt þetta skammtaði henni úr hnefa hina aðflutlu vöru,
og kúgun, fátækt og kunnáttuleysi gerði henni ókleift
að nytja gæði landsins til nokkurrar hlítar. Ef nokkuð
bar út af, beið hungurvofan við dyrnar. Á þessum nið-
urlægingartímum var andlegur hagur fólksins með öll-
um þeim dapurlegu einkennum, sem örbirgð og volæði
eru samfara. Við þekkjum öll söguna um það, hvernig
þjóðin, á síðustu öld og það, sem af er þessari, hefir
hafizt úr fátækt til hjargálna og sífellt unnið nýja sigra
í atvinnuháttum og verklegri menningu. En þvi megum
við þá heldur ekki gleyma, að sainhliða þessari efna-
hagslegu framför var háð hugsjónaleg barátta, horin
uppi af heitri og hreinni ættjarðarást. Ekki síður á and-
legu heldur en verklegu sviði voru þessir tímar eitt af
glæsilegustu tímabilunum í allri okkar sögu.
En hvernig er svo viðhorfið i dag?
Nú erum við íslendingar, sem betur fer, ekki fákunn-
andi og fátækur lýður, lítilsvirtur langt frá öðrum þjóð-
um. Og, því miður, erum við ekki heldur sú þjóð, sem