Sjómannadagsblaðið - 01.06.1997, Qupperneq 53

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
53
hausaður til að koma sem mestu í
skipið. Um þetta leyti voru skipin að
selja fyrir þetta 1200-1300 pund og
Þórarinn Olgeirsson ráðlagði okkur
að bíða og sjá til hvort verðið hækk-
aði ekki. Og þegar við loks seldum
eftir átta daga seldum við fyrir 11.300
pund sem vitanlega var alveg frábær
sala. Svona gekk þetta langa hríð,
mikið fiskirí og ágætar sölur.“
Skipstjóri á Svalbak
og Surprise
„Ég var á Kaldbak í tvö ár, en þá
var ráðist í að kaupa Svalbak sem Ut-
gerðarfélag Akureyringa hafði fest
kaup á. Varð það úr að ég var ráðinn
skipstjóri á skipið, en það var tilbúið
um vorið 1949. Þetta var fyrsta skip-
stjórastaðan mín, og var ég með skip-
ið til ársins 1955. Mér gekk ágætlega
að veiða en þó fór ég frá félaginu
þetta ár og réði því ósamkomulag og
annað.
Tók ég þá strax við Surprise í
Hafnarfirði og var með hann næstu
fjögur árin. Þetta var afbragðsgóður
tími og mesta vitleysa sem ég hef gert
í lífinu var að hætta á því skipi. Að
þeirri útgerð stóðu slíkir öðlings-
menn, Einar Þorgeirsson og Olafur
Einarsson sem var útgerðarstjóri.
En verið var að freista mín með
nýju skipi, Narfa, sem Guðmundur
Jörundsson lét byggja í Þýskalandi
1959-60. Veiðarnar gengu að vísu
skaplega en orðið var erfitt að manna
skipin um þetta leyti. A Surprise var
úrvalsmannskapur og kjarninn varð
eftir á honum, og að manna svo stórt
og mikið skip sem Narfa var ekki
neinn hægðarleikur. Þá kom á daginn
að Narfi var ekkert fiskiskip, því hann
var ákaflega gallaður. Á vélinni sem
var snarvent, var föst skrúfa, sem
þýddi að aldrei var hægt að toga á
eðlilegum toghraða —því ýmist varð
að toga á of miklum eða of litlum
hraða. Ég gafst því upp eftir hálft ann-
að ár og eftir það tók að losna um mig
á togurunum.“
Togaraútgerð á
óheppilegum tíma
„Vorið 1962 fór ég vestur á Sauðár-
krók þar sem ég tók við Skagfirðingi
sem var einn a-þýsku tappatogaranna
og um 250 lestir. Ég var með hann í
eina þrjá mánuði, en þá var útgerð
skipsins hætt, þótt við fiskuðum ljóm-
andi vel. Við lönduðum vikulega á
annað hundrað tonnum, sem þætti
gott á skuttogurunum núna. Alls fisk-
uðum við um 1200 tonn þessa þrjá
mánuði.
Um haustið var ég eitthvað lítils-
háttar á sjó, en fór svo að vinna í
landi, m.a. hjá Fylkisútgerðinni. Enn
tók ég við Skagfirðingi sumarið 1963,
en þá gátu útgerðarmennimir ekki
haldið skipinu úti svo við tókum skip-
ið á leigu, stýrimaðurnn, vélstjórinn
og ég. Við gerðum skipið út í þrjá
mánuði og vorum þar af 80 daga á
veiðum. Við fiskuðum mjög vel og
fengum rúmlega þúsund tonn. En
þegar farið var að spá í spilin um
haustið 1963 og rhuga næstu skref,
varð það úr að við Sæmundur bróðir
minn, sem þá var forstjóri Fylkisút-
gerðarinnar, stofnuðum hlutafélag
sem við nefndum Blakk hf. og keypt-
um togarann Bjarna Olafsson. Hann
var þá nýkominn úr klössun í
Englandi, en hafði verið lagt inn í
Sund við Reykjavík og ekki gerður út.
Ætlunin var að ég yrði með skipið
sem ég og var, en þetta reyndist gjör-
samlega vonlaust: síldarævintýrið
stóð sem hæst fyrir austan og allir al-
mennilegir sjómenn farnir á síldina.
Því var ógjömingur að manna skipið.
Við héldum skipinu þó úti í ár eða
svo, en þá gafst ég hreinlega upp.
Mágur minn Þórður Sigurðsson í
Hafnarfirði var þá með vélskipið Fák
sem Einar Þorgeirsson hf. átti og
gerðist ég stýrimaður hjá honum. Þar
var ég eitthvað fram á haustið en réði
mig árið á eftir, 1966, til Gísla frænda
míns á Jón Finnsson. Við fórum á ver-
tíð og reyndist þetta gott fiskiár. En
1967 datt botninn úr síldveiðunum
eystra og 1968 veiddist hreint ekki
neitt. Þá gerðist ég skipstjóri á enn
einum „tappatogaranum,“ Pétri Thor-
steinssyni frá Bfldudal. Þeir höfðu
eins og aðrir gefist upp á sfldveiðun-
um og hugðu nú á togveiðar og með
Pétur Thorsteinsson var ég eitthvað á
annað ár. Þetta gekk vel með köflum,
en svo varð útgerðin „fallít“ og hætti.
Ég tók þá við ýmum smábátum frá
Reykjavík í svona millibilsástandi, en
Hjónin Þorsteinn og Oddrún. „Kon-
una mína dreymdi mig alltaf fyrir
fiskiríi. “ (Ljósm. Sjómdbl. AM)
var svo um tíma hjá þeim Jónsbræðr-
um, eigendum Haukanessins í Hafn-
arfirði. Þeir keyptu Margréti, einn
„tappatogaranna" frá Siglufirði og var
ég með hana um tíma. Þá keyptu þeir
líka Egil Skallagrímsson og einnig
hann var ég með um skeið.“
Skipstjóri er alltaf að læra
„Mörgum illviðrum hef ég lent í
um dagana en eitt það eftirminnileg-
asta var þegar ég var með hann Sval-
bak. Mér er engin launung á að það
var að kenna reynsluleysi mínu —
skipstjórans. Ég var að byrja túr, fór
út frá Akureyri og hélt norður á
Strandagrunn, 40 mflur norðaustur af
Horni. Sýnilegt var að hann var að
ganga í norðaustan rok, því barómet-
ið féll án afláts. Við vorum að harka
þarna á Strandagrunni og fiskirí var
sáralítið. Stýrimaðurinn hafði verið á
vakt um nóttina og vekur mig um
morguninn að segja mér hvernig
gengið hafi. Ég segi honum að kasta
aftur, en þá var alveg blankalogn. En
ekki er hann fyrr búinn að kasta en ég
heyri að það er eins og barið sé í
vegginn á brúnni og að allt skipið
hristist. Þá reynist hann vera skollinn
svona á með norðaustan stórviðri.
Sjólaust var til að byrja með og við
hífðum upp í hvelli, en stormurinn var
slíkur að mennirnir skriðu við að
binda upp trollið. Þar með tókum við
að lensa á fullri ferð, sem var hreinn
barnaskapur, og þegar við erum
komnir rétt vestur fyrir Straumnesið
þá fáum við á okkur brot aftan yfir
skipið. Við það kastaðist skipið á hlið-