Tímarit lögfræðinga - 01.06.1989, Síða 24

hagsleg og menningarleg réttindi þegnanna og þar með væru hin póli-
tísku réttindi sjálfkrafa tryggð.
Sagt hefur verið, að frjálshyggjan hafi verið blind að því er efna-
hagsleg réttindi varðar, en sósíalisminn að því er pólitísk og borgara-
leg réttindi varðar. Tálsýn frjálshyggjunnar hafi verið sú, að ekki
þyrfti mótvægi við pólitísku og borgaralegu réttindin, og tálsýn sósíal-
ismans, að ekki þyrfti mótvægi við efnahagslegu, félagslegu og menn-
ingarlegu réttindin.
í íslensku stj órnarskránni örlar á öðrum réttindum en pólitískum,
svo sem réttinum til framfæris í 70. gr. og rétti munaðarlausra barna
og öreiga til uppfræðingar í 71. gr.
1 mannréttindayfirlýsingu Sameinuðu þjóðanna frá 10. desember
1948 er jöfnum höndum fjallað um hin pólitísku mannréttindi og hin
efnahagslegu mannréttindi. Þar er fjallað um rétt manna til atvinnu,
réttlátra og hagkvæmra vinnuskilyrða og vernd gegn atvinnuleysi,
launajafnrétti og rétt til hæfilegs endurgjalds fyrir vinnu, rétt til
félagslegrar verndar, rétt til að stofna stéttarfélög, til hvíldar, tóm-
stunda og orlofs, til hæfilegra lífskjara, þar með matar, klæðnaðar, hús-
næðis, læknishjálpar og félagshjálpar. Þá er og fjallað um réttindi til
öryggis gegn atvinnuleysi, örorku, fyrirvinnumissi, elli eða öðrum áföll-
um, sem skorti valda. Þar er og fjallað um rétt til menntunar, frjálsa
þátttöku í menningai’lífi þjóðfélagsins o.s.frv.
Þegar að því kom að gera skuldbindandi alþjóðasamning um þessi
mannréttindi, leiddi ágreiningur til þess, að gerðir voru tveir sáttmálar,
annar um borgai'aleg og stjórnmálaleg réttindi og hinn um efnahags-
Ragnar Aðalsteinsson hefur fengist við mál-
flutningsstörf í Reykjavík frá árinu 1962 og rek-
ur nú málflutningsskrifstofu ásamt meðeigend-
unum Sigurði Helga Guðjónssyni og Viðari Má
Matthíassyni.
102