Morgunn - 01.06.1950, Blaðsíða 50
44
MORGUNN
spjátrungslegan þjón og margt annað, sem þær sáu greini-
lega út í hörgul. Og allt þetta skeði þarna úti í görðum
Versailles að sumarlagi um kl. 4 síðdegis. Þegar önnur
þessara kvenna kom aftur í Versaillesgarðana h. u. b.
fjórum mánuðum síðar, varð hún aftur fyrir þessari sömu
furðulegu reynslu, í öllum aðaltatriðum sömu reynslunni
og fyrr.
Slík reynsla sem þessi er svo gersamlega frábrugðin
megini allrar annarrar sálrænnar reynslu mannkynsins,
að maður hefur helzt tilhneiging til að leggja hana
þegjandi til hliðar. Sú tilhneiging að fela merkileg plögg
eða fleygja þeim í pappírskörfuna að öðrum kosti hefur
stórlega tafið þróun hinna ungu, sálrænu vísinda. Hver
sá, sem vandlega les frásögn þessara tveggja kvenna,
tekur eftir því, sem þeim ber saman um og hinu, sem þeim
ber ekki saman um og er stórmerkilegt, getur ekki annað
en tekið sögu þeirra alvarlega. Þetta var ekki ímyndun,
ekki sefjun, og að svo miklu leyti sem vér kunnum að
dæma, ekki skynvilla. En hvað þetta var, og hversvegna
þessi mynd hins liðna kastaðist inn í nútíðina, eins og
sálrænt geislabrot, það er leyndardómur, sem enn er ekki
ráðinn. En þetta ætti a. m. k. að kenna oss, að hversu
mjög sem heilaagnirnar í oss streytast við að flokka niður
og skilja þessi yfirvenjulegu fyrirbæri, er svo mikið eftir
enn af óþekktum orsökum, og óskýrðum aðstæðum, að
um langan aldur enn verða beztu tilraunir vorar ekki ann-
að en skref í áttina að sannleikanum.
Jón Auðuns þýddi, örlítið stytt.