Fréttablaðið - 08.12.2011, Qupperneq 24

8. desember 2011 FIMMTUDAGUR24 24
hagur heimilanna
GÓÐ HÚSRÁÐ Heimatilbúinn húsgagnafægir
Ódýrt, einfalt og umhverfi svænt
Fjöldi barna slasast árlega
við það að falla úr innkaupa-
kerrum eða klemma sig á
hlutum í og á kerrunum.
Niðurstöður rannsókna
sýna að séu viðvörunar-
spjöld í kerrunum láta for-
eldrar börn sín síður sitja
innan um vörurnar í þeim.
Á árunum 2002 til 2004 slösuðust
um 100 börn hvert ár við að detta
úr innkaupakerru. Herdís Storga-
ard, verkefnisstjóri átaksins
Árvekni, kveðst hafa fengið upp-
lýsingar um fjöldann þegar hún
fór í átaksverkefni ásamt Lands-
björgu og fleirum árið 2005.
„Ég veit ekki hver fjöldinn
er nú en mér finnst ég sjá fleiri
börn standa í innkaupakerrum
en áður og ég fæ fleiri hringing-
ar um slíkt. Þetta er jafnframt til
umræðu á öllum fræðslufundum
sem ég fer á. Fólk hefur áhyggj-
ur og því líður illa þegar það sér
börn í sjálfum innkaupakerrunum
en kann ekki við að nefna þetta við
foreldrana.“
Afleiðingar slysanna hafa orðið
mjög alvarlegar, að sögn Her-
dísar. „Innkaupakerrurnar geta
til dæmis farið á hvolf og börnin
lent undir þeim, klemmst og hlotið
varanlegan skaða af. Það er dæmi
um slíkt.“
Í Sálfræðiritinu, tímariti Sál-
fræðingafélags Íslands, er greint
frá rannsókn á því hvort hægt
væri að hafa áhrif á þá hegðun
foreldra að láta börn sín ofan í
innkaupakerrur með því að koma
fyrir viðvörunarspjaldi með mynd
í þeim. Rannsóknin var gerð í fjór-
um verslunum á höfuðborgarsvæð-
inu, Krónunni Bíldshöfða og Lind-
um, Hagkaup Skeifunni og verslun
Hagkaups við Litlatún í Garðabæ,
að því er segir í tímaritinu. Fylgst
var með þeim viðskiptavinum
sem voru með börn á tímabilinu
september til desember í fyrra og
athugað hvort börnin voru sett ofan
í kerruna sjálfa á meðan á versl-
unarleiðangrinum stóð. Helstu
niðurstöður voru þær að hægt var
að hafa mikil áhrif á þessa hegðun
foreldranna.
Rannsakendur benda á að
heildar kostnaður við merkingar
á hverri kerru hafi verið 43 krón-
ur og sú ályktun dregin að ef allar
kerrur yrðu merktar myndi kostn-
aður vafalítið minnka töluvert.
Herdís bendir á að foreldrar séu
oft þreyttir eftir langan vinnudag
þegar þeir fara í innkaupaleiðang-
ur. „Fólk er oft með börn á svip-
uðum aldri sem einnig eru orðin
þreytt. Þá freistast það til að setja
annað í sjálfa kerruna. Verslan-
ir mættu bjóða upp á fleiri tví-
burakerrur. Það þarf hins vegar
að minna foreldra á að innkaupa-
kerrur eru hannaðar fyrir vörur
en ekki fyrir barn sem stendur
upp í þeim. Það er allt annað mál
að setja börn í sætin sem toguð
eru út og nokkur fyrirtæki eru til
fyrirmyndar hvað þau varðar með
því að setja beisli í hverja kerru.“
ibs@frettabladid.is
Foreldrar setji ekki börn
ofan í innkaupakerrur
INNKAUP Innkaupakerrur eru hannaðar fyrir vörur en ekki börn sem standa upp í þeim. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Til að lífga upp á húsgögnin fyrir jólin geturðu búið til þinn
eigin fægilög. Blandaðu í úðabrúsa tveimur hlutum af ólífu-
olíu á móti einum af sítrónusafa. Þessi blanda verður að
ljómandi góðum fægilegi sem gefur af sér fallegan gljáa og
ekki spillir fyrir að lögurinn ilmar líka vel. Öruggara
er að prófa löginn á litlu svæði fyrst.
Áfrýjunarnefnd neytendamála hefur staðfest ákvörðun Neytendastofu um
að Nýherji hafi brotið gegn ákvæðum laga um eftirlit með viðskiptaháttum
og markaðssetningu með fullyrðingunni „betri tölvur“ í auglýsingum. Neyt-
endastofa bannaði birtingu slíkra auglýsinga í vor. Fyrirtækið Opin kerfi ehf.
kvartaði yfir auglýsingunum. Nýherji sagði hins vegar
„betri tölvur“ vera slagorð en ekki fullyrðingu. Því var
úrskurðarnefndin ekki sammála. Í úrskurðinum segir
að horft sé til skilnings dæmisgerðs eða meðalneyt-
anda. „Eðlilegasti skilningur slíks neytanda á orð-
unum „Betri tölvur“ er að þær tölvur sem um ræðir
séu betri en aðrar, þar á meðal þær tölvur sem
keppinautar bjóða. Í fyrirliggjandi auglýsingum
er ekkert sem dregur úr skilaboðum þeirra að
þessu leyti.“ Ekki hafi verið færðar sönnur á að
tölvurnar sem voru auglýstar séu betri en aðrar.
■ Neytendamál
Máttu ekki auglýsa betri tölvur
Þegar við borðum kókosmjólk, niðursoðna
tómata, súpu eða önnur matvæli úr dós með
plasthúð að innan fáum við í okkur efnið
bisphenol A sem getur raskað starfsemi
hormóna og valdið krabbameini.
Vísindamenn við Harvard-læknaskólann í
Bandaríkjunum létu 75 þátttakendur neyta
340 g af dósasúpu fimm daga í röð en hinn
hópurinn fékk ferska súpu.
Þvagsýni leiddu í ljós að hópurinn sem
fengið hafði dósasúpu í morgunmat fékk í sig
1000% meira af bisphenol A heldur en eðlilegt
magn sem er um tvö míkrógrömm á lítra.
Niðurstöður tilrauna á dýrum sýna að
bisphenol A getur truflað hormónastarfsemi og
valdið krabbameini í blöðruhálskirtli.
■ Matvæli
Hormónatruflandi eiturefni í dósamat
HÆKKUN Á VERÐI Rauðvín, St. Émilion 0,75 lítra flaska,
hefur hækkað úr 1.569 krónum í 2.797 síðan árið 2008.
Smálánafyrirtækið Kredia auglýsir
nú jólaleik sem stendur yfir í
desember þar sem einn lánþegi verð-
ur dreginn út á dag fram að jólum og
þarf hann þá ekki að greiða lán sitt
til baka.
Neytendasamtökin gagnrýna leik-
inn á heimasíðu sinni og segja hann
ósmekklegan. Samtökin telja í hæsta
máta óeðlilegt að stundaðir séu slíkir
leikir sem ganga út á að fá fólk til að
taka lán með von um að sleppa við
endurgreiðslu.
„Kredia og Hraðpeningar eru smá-
lánafyrirtæki sem bjóða neyslulán
í stuttan tíma á okurvöxtum, eða
allt að 600 prósent á ársgrundvelli.
Að mati Neytendasamtakanna er
mikið ólán ef fólk þarf á þjónustu
slíkra fyrirtækja að halda,“ segja
samtökin. „Það vekur því athygli
samtakanna hversu mikið kapp er
lagt á markaðssetningu og að hvaða
markhópi hún beinist helst.“
Neytendasamtökin hafa gagnrýnt
starfsemi smálánafyrirtækja lengi og vilja minna neytendur á að ekkert er ókeypis.
„Vinningar, hvaða nöfnum sem þeir nefnast, eru á endanum greiddir af viðskiptavinunum sjálfum,“
segja samtökin á síðu sinni. - sv
Neytendasamtökin gagnrýna jólaleik smálánafyrirtækisins Kredia:
Segja leik Kredia ósmekklegan
HEIMASÍÐA KREDIA Smálánafyrirtækið Kredia fellir niður eina skuld á dag fram
að jólum.
78%
Innkaupakerrurnar
geta til dæmis farið
á hvolf og börnin lent undir
þeim, klemmst og hlotið
varanlegan skaða af.
HERDÍS STORGAARD
VERKEFNISSTJÓRI