Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2005, Side 256
Útdráttur
Hin 690 megawatta Kárahnjúkavirkjun, sem nú er i
byggingu, mun nýta megnið af vatnsorku Jökuls-
ánna á Dal og ( Fljótsdal. Síðla árs 2007 mun
virkjunin byrja að framleiða rafmagn sem, nær allt,
mun fara til álvers Alcoa á Reyðarfirði, sjá mynd 1.
Miðað við núverandi aurburð frá Brúarjökli inn (
miðlunarlón virkjunarinnar, Hálslón, myndi það fyll-
ast á um 400-500 árum og var gert ráð fyrir þvi í
umhverfismati virkjunarinnar.Þetta mattók ekki tillit
til þess að nái spár um hlýnandi veðurfar fram að
ganga mun aurburður inn i Hálslón minnka í takt við
minnkandi jökla.Gerð er grein fyrir hvernig hlýnandi
loftslag mun hafa áhrif á langtlmaþróun miðlunar
og rennslis til miðlunarlónsins. Þessir þættir eru
helstir; aurburður, rýrnun jökulsins, dreifing vatns-
rennslis innan ársins, heildarvatnsrennsli ársins,
úrkomuaukning og aukin uppgufun vegna hærri
lofthita, úrkomuaukning á vatnasviði virkjunarinnar
vegna lækkunar vatnaskila að sunnanverðu, þ.e.
undir miðjum Vatnajökli og áhrifa landlyftingar við
það að jökullinn hverfi.
Inngangur
Fyrstu hugmyndir um nýtingu vatns-
aflsins í Jökulsá á Dal og Jökulsá í
Fljótsdal eru frá Sigurði Tlioroddsen
verkfræðingi (1954 og 1962), sem
gerði ráð fyrir að veita Jökulsá á Dal
yfir í Fljótsdal og Jökulsá í Fljótsdal út
Múla, milli Suður- og Norðurdals í
Fljótsdal. Sigurður gerði þá þegar ráð
fyrir að besti staður fyrir stöðvarhús
væntanlegra virkjana yrði í Fljótsdal.
Orkustofnun tók upp þráðinn 1969 og
hóf undirbúningsrannsóknir á svæð-
inu; landmælingar og kortagerð, jarð-
fræðirannsóknir, og fljótlega ýmsar
náttúrufarskannanir, auk þess sem
vatnamælingar voru auknar. Gefnar
voru út sex heildarskýrslur um virkj-
unarhugmyndir norðaustan Vatna-
jökuls 1978, sjá mynd 2 (Almenna
verkfræðistofan o.fl. 1978).
Arið 1981 voru samþykkt á Alþingi
heimildarlög um Fljótsdalsvirkjun
(Landsvirkjun 1999). Árið 1991 var
gefið út virkjanaleyfi fyrir Fljótsdals-
virkjun með miðlunarlóni á Eyja-
bökkum vegna fyrirhugaðs álvers á
Vatnsleysuströnd, en hætt var við þær
áætlanir fljótlega eftir það. Undir lok
aldarinnar kom á dagskrá álver á
Reyðarfirði og var gert ráð fyrir að
byggja Fljótsdalsvirkjun vegna þess.
2 5 4
Arbók VFl/TFl 2005