Læknablaðið - 01.06.1950, Blaðsíða 9

LÆKNABLAÐIÐ
37
Breytingarinnar frá fyrra
tímabilinu yfir í þaS seinna,
verður oft ekki vart, þar eö
mæði og cyanosis, sem eru
fyrstu einkenni um hjartabil-
un, eru einnig til staðar við
þann lungasjúkdóm, sem sjúk-
lingur þjáist af, og eru þá teikn
um lungna-insufficiens. Aukn-
ing nefndra einkenna í sam-
bandi við aukin hjartsláttar-
köst og þrýsting í præcordium
(oppression) hjá þessum sjúk-
lingum, er teikn um yfirvof-
andi hjartabilun, sérlega ef
samtímis kemur orthopnoe.
Hjá sumum þessara sjúklinga
er mæði stundum lítið áber-
andi, en þá getur aukning á
cyanosis verið vísbending um
yfirvofandi hjartabilun.,
Venjulega eru cor pulmonale
sjúklingar, sem eru með
hjarta-insufficiens, langtum
meira cyanotiskir en sjúkling-
ar með aðrar tegundir af á-
unnum hjartasjúkdómum.
Undantekning frá þessu eru þó
þeir cor pulmonale sjúklingar,
þar sem lungna-emfysem án
sérstakrar lungna-fibrosis er
orsök hypertrofi hægri hjarta-
helmings. Hjá síðastnefndum
sjúklingum er cyanosis ekki
sérlega mikil.
Einkennandi er, að cor pul-
monale sjúklingar, jafnt þó um
mikla cyanosis sé að ræða, geta
legið lágt í rúminu með lítið
undir höfði, sem er öfugt við
sjúklinga með insufficiens á
vinstra hjartahelming. Skýr-
ingin á þessu er sumpart sú,
að í sjúklingum með mikla
lungnaþembu er þindarstaðan
djúp. í legu þrýstist þindin
upp á við af þunga innýflanna,
en það gjörir hana starfhæfari
til öndunar. Sumpart er skýr-
ingin sú, að í cor pulmonale
sjúklingum kemur lungna-
stasis ekki fram fyrr en mjög
seint í sjúkdómnum. Öfugt við
það sem er við insufficiens á
vinstri hjartahelming, þar sem
blóðrásarhindrunin liggur
„fyrir framan“ lungnahring-
rásina, og lungna-stasis kemur
því tiltölulega snemma í ljós„
Við rannsókn í thorax finn-
ast sem afleiðing af hinum
primæra lungnasjúkdómi eft-
irfarandi einkenni:
1. Emfysem með tunnulaga
thorax, minnkaðar brjóst-
hreyfingar við öndun,
víkkuð lungnatakmörk og
minnkuð eða alveg horfin
hjartadeyfa.
2. Oft ronchi og slímhljóð
sem merki um bronchitis
eða bronchospasma við
asthma.
Við stethoscopi á hjarta er
erfitt að greina hypertrofi eða
dilatation á hægri hjartahelm-
ing. Emfysem og stærri lungna-
fibrosis valda því, að hjarta-
takmörkin við percussion eru
óviss, þannig að víkkun á
hjartatakmörkunum til hægri
við sternum, sem fram kemur,