Sveitarstjórnarmál - 01.06.1948, Blaðsíða 25

SV EITARSTJÓRNARMÁL
21
Útsvarslaga-frumvarpið
i.
Um nokkurt skeið hefir staðið til að
gagngerð endurskoðun færi fram á aðal-
tekjulöggjöf sveitarfélaganna — útsvars-
löggjöfinni.
Hinn 28. okt. 1946 skipaði þáverandi
félagsmálaráðherra, Finnur Jónsson, fjóra
menn í nefnd til að endurskoða útsvars-
lögin. Átti nefndin að endurskoða gildandi
útsvarslög, nr. 106/1936, og athuga þær
tillögur, sem uppi höfðu verið þá um skeið
til breytinga á útsvarslögunum en jafnan
verið frestað vegna væntanlegrar heildar-
endurskoðunar útsvarslaganna. Sérstak-
lega lagði félagsmálaráðuneytið áherzlu á
það við nefndina að afnema skiptingu út-
svaranna, en hún hefir verið hinn mesti
ásteitingarsteinn undanfarin ár. 1 nefnd-
inni, sem endurskoðunina framkvæmdi
áttu þessir menn sæti:
Adolf Björnsson bankafulltrúi, Hafnar-
firði, og var hann jafnframt skipaður for-
maður nefndarinnar.
Gunnar Viðar hagfræðingur, Reykjavík.
Ingólfur Jónsson lögfræðingur, Rvik.
Jón Gauti Pétursson bóndi, Gautlöndum
Fer hér á eftir greinargerð nefndarinn-
ar er hún lét fylgja frumvarpi sínu til
ráðuneytisins:
„Nefndin kom saman í Reykjavík hinn 5. nóvember s. á. Skipti hún þannig með
sér verkum, að Jón Gauti Pétursson var, jafnframt því að vera kosinn fundarritari
nefndarinnar, einnig ráðinn til að starfa fyrir hana að útvegun gagna og heimilda
og til að vinna úr þeim, eftir nánari ákvörðunum.
Með bréfi félagsmálaráðuneytisins, dags. 7. nóv. s. ár, var nefndinni tjáð, að
ráðuneytið teldi æskilegt, að nefndin auk aðalverkefnis síns, ræddi og gerði tillögur
um nýja tekjustofna fyrir sveitarfélögin, því yrði hún sammála um slikar tillögur,
mundi henni einnig falið að semja frumvarp til laga um það efni.
Helztu heimildargögn, er nefndin tók til rannsóknar, voru:
a. Lög öll og lagabreytingar, er útsvör snerta, ásamt umræðum um þau á Alþingi.
b. Úrskurðir ríkisskattanefndar um útsvarskærur, allt frá því að slík mál féllu und-
ir valdssvið hennar.
c. Hæstaréttardómar um útsvarskærur um síðustu 15 ár.
d. Tillögur til breytinga á lögum um útsvör frá nefnd, er Samband ísl. sveitar-
félaga hafði skipað 1945 til að vinna að endurskoðun laganna og leggja fyrir
fund Sambandsins 1946. — Tillögum þessum fylgdu upplýsingar um gjaldstiga
og aðrar reglur við niðurjöfnun útsvara í sveitarfélögum víðs vegar af landinu,
svo og bréf frá ýmsum oddvitum, almennara efnis um þessi málsatriði.
e. Löggjöf Norðurlandaríkjanna um sveitarskattamálefni.
f. Útdrættir úr skattskrám og sveitarsjóðsreikningum til rannsóknar á útsvars-
þunga á hverjum stað, miðað við afkomu og efnahag.
Að starfinu vann nefndin þannig, að hún hélt fundi frá kl. 5—7 síðd., a. m. k.
þrisvar i viku. Þegar dró að febrúarlokum 1947 og nefndin átti að hafa lokið störf-
um, hafði hún að sönnu formað nálega allar þær breytingartillögur, er hún hugðist
gera við löggjöfina, og fært þær inn á samfelldan texta með því, sem óbreytt stóð af
lögunum. Aftur á móti hafði hún nálega ekkert sinnt því aukaverkefni, er tekur til
nýrra tekjustofna fyrir sveitarfélögin. Varð þá að samkomulagi við félagsmálaráðu-