Milli mála - 01.01.2011, Blaðsíða 25
25
mömmu, (fr. maman), en ekki móður, (fr. mère), þegar hann talar um
hana eins og búast má við af fullorðnum manni. Þetta bendir til
náins sambands sonar við móður sína. Konur verða á vegi þeirra
beggja en þó eru hvorki Meursault né Perceval spenntir fyrir
hjónabandinu. Meursault er sama, Perceval slær því á frest af því að
hann vill fyrst finna móður sína. Báðir verða þeir vitni að illri
meðferð á konum og báðir drepa þeir mann. Það kemur ekki á óvart
að riddari verði manni að bana og oftast eru þeir fleiri en einn.
Perceval drepur aðeins einu sinni í Sögunni um gralinn, það er hans
fyrsti sigur. Hann kastar gaflaki sínu í auga Rauða riddarans og
verður sér þannig úti um herklæði og vopn. Frásögnin er brosleg og
morðið hefur ekki afleiðingar fyrir Perceval aðrar en þær að nú er
hann klár í slaginn. Meursault beitir vopni sem hann á ekki,
þjakaður af sól og svita sem rennur eins og salt tjald yfir augu hans.
Skömmu áður hafði arabinn dregið hníf upp úr vasa sínum, birtan
skvettist af stálinu og hæfði Meursault í ennið „eins og langt,
leiftrandi hnífsblað“.47
Þögnin er annað stef sem setur svip sinn á verkin tvö. Móðir
Meursault er þögul. Hann eyðileggur þögnina á ströndinni þegar
hann hleypir af og ber „fjögur þétt högg á dyr ógæfunnar“.48 Við
réttarhöldin segir lögmaður Meursault honum að þegja, það sé
betra fyrir hann. Nokkur síðar, til að undirstrika sekt hans, lýsir
saksóknarinn því yfir að Meursault sé gáfaður og skilji vægi
orðanna.49 Hissa og ringlaður segir Meursault þá að hann hafi ekki
ætlað sér að drepa arabann og að það hafi verið „út af sólinni. Það
heyrðust hlátrasköll í salnum.“50 Þögn og leynd hvíla yfir uppruna
Percevals í bernsku. Sú þögn rofnar þegar riddararnir koma ríðandi
gegnum skóginn. Svo mikið verður piltinum um að sjá riddarana
fimm að hann heldur að þetta sé Guð: „Ert þú Guð?“ spyr hann einn
riddaranna umbúðalaust.51 Honum er síðar ráðlagt að draga úr
orðaflauminum; hann gætir orða sinna svo vel eftir það að á örlaga-
stundu þegir hann þunnu hljóði.
47 Albert Camus, Útlendingurinn. L’Étranger, bls. 119.
48 Sama rit, bls. 119.
49 Sama rit, bls. 191.
50 Sama rit, bls. 195.
51 Chrétien de Troyes, Perceval eða Sagan um gralinn, bls. 47.
ÁSDÍS R. MAGNÚSDÓTTIR