Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.05.2013, Blaðsíða 44

44 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19.5. 2013
F
rægðin er merkilegt fyrirbæri og ekki
er hún einsleit. Grínistar halda því
fram að margur elti ákafur frægðina í
veikri von um að hún falli honum í
skaut, en öruggasta merki þess sé að
sá hinn sami fari að ganga með sólgler-
augu þótt rökkvað sé og kvarti sáran yfir „öllu þessu
umtali“.
Frægðin hefur mörg andlit
Sumir fremja ódæði til að geta í framhaldinu setið
frægir í fangaklefanum sínum það sem eftir er. Það
er þó ekki sú tegund frægðar sem flestir sækja í.
Til er fólk sem virðist helst frægt fyrir að vera
frægt, þótt enginn muni hvers vegna og er með
nokkrum ólíkindum hve vel slík frægð getur enst.
Sumir halda við frægð sinni af fjárhagsástæðum,
því veruleg eftirspurn er eftir frægð og hafa má ótrú-
legar fjárhæðir upp úr henni. Þeir ágætu alþýðufor-
ingjar Tony Blair og Bill Clinton voru framan af ekki
mikið betur fjáðir en sumir þeirra sem þeir sögðust
helst bera fyrir brjósti. En nú eru þeir báðir orðnir
prýðilega auðugir menn fyrir frægð sína og feril og
eilífðarumhyggju fyrir þeim sem voru fátækir þegar
þeir tveir byrjuðu á sínu pólitíska sprikli og eru það
langflestir enn.
Boltamaðurinn Beckham hefur fengið vel borgað
og að verðleikum fyrir leikni sína, en einnig fyrir
bossa sinn og brjóstkassa, sem eru frægari en aðrir
slíkir og hann leigir út undir auglýsingar og er fer-
sentimetraverðið ekki lágt.
Suma keyrir frægðin þó um koll, ekki síst þá sem
verða jafnuppteknir af sjálfum sér og þeir vildu að
aðrir yrðu og rísa ekki undir tvöfölduðu fárinu, frá
sjálfum sér og hinum. Svo eru þeir til sem láta sér
aldrei nægja að lifa á fornri frægð sem þeir ættu þó
létt með og hamast af ekki minni krafti núna en þeir
gerðu fyrir hálfri öld. Rolling Stones þeirra Jaggers
og félaga e r eitt undradæmið af þessari tegund. Þeir
eru fyrir löngu orðnir lögvarin gamalmenni, hafa
reykt, drukkið og dópað og gert hitt sem ekki er
nefnt lengur en elstu menn í hópi þeirra, sem forðast
hafa sukk, fá munað. Enn hlaupa þeir og hoppa um
sviðið fyrir framan hundrað þúsund áhorfendur í
hvert sinn. Fullyrt er að nokkrir úr hópi áhorfenda
látist úr elli á hverjum einustu tónleikum og heil-
brigðisyfirvöld segja það vera innan allra viðmið-
unarmarka.
Okkar frægð ekki verri en hin
Íslensk frægð er öll smærri í sniðum en heims-
frægðin og í réttu hlutfalli við bæði íbúafjölda og
þann skínandi skika sem okkur var skenktur. Íslensk
frægð heldur sig langoftast heima hjá sér og fer ekki
illa á því. Það er helst að Björk sé undantekningin frá
þeirri reglu. Það þýðir ekki að margur Íslendingur
hafi ekki orðið prýðilega þekktur í öðrum löndum og
fjölmennari fyrir sitt merka framtak. Sá hópur utan
lands sem fylgist með þeim einstöku atriðum sér-
staklega þekkir til persónunnar sem í hlut á og kann
gott að meta. Það góða orð og frægðarbútur getur
vissulega greitt fyrir viðkomandi í fjárhagslegum efn-
um sem öðrum. En þar er þó um annars konar frægð
að ræða en hina kynngimögnuðu sem að ofan var lýst.
En frægðina má stundum nýta góðum málstað til
framdráttar og jafnvel þannig að áfall sem frægðar-
persóna verður fyrir auðveldi okkur hinum að fást við
sambærilega hluti. Fréttir af kóngafólki hafa löngum
þótt brúklegar til slíks, en einkum þó til að lækna ást-
arsorgir alþýðumanna. „Mikið er á kóngafólkið lagt,“
sögðu gömlu konurnar, líka þær sem lásu hálfs mán-
aðar gamalt Hjemmet á læknastofu á Íslandi. Og þær
fundu að þessi læknisskoðun var lítið mál hjá öllu því.
Hvort þar sé um rökrétt áhrif að ræða skiptir ekki
öllu. „Það má vera að þetta sé tóm vitleysa, en stað-
reynd er að þetta virkar,“ sagði karlinn og margt vit-
lausara hefur verið haft eftir honum.
Leikkona segir frá
Amerísk leikkona, sem sögð hefur verið hin kyn-
þokkafyllsta í heimi af þeim sem gefa út slíkt mat og
fræg eins og þeir frægustu einir verða, sagði frá því á
dögunum að hún hefði ákveðið að fara í fyrirbyggj-
andi læknisaðgerð og láta fjarlægja bæði brjóst sín.
Nær leikkonan eyrum
sem lokuð voru
læknavísindamanni?
*Vera má að sú umræða sem núhefur farið af stað verði til þessað allur fjöldinn leiti slíkra upplýs-
inga, sem Kári bendir á að geti verið
innan seilingar og það leiði til að
fleiri bjargist eða öðlist lengra líf eða
bærilegra fyrir vikið.
Reykjavíkurbréf 17.05.13