Málfríður - 15.10.2005, Qupperneq 20

20 MÁLFRÍÐUR
Vaxandi fjöldi barna hefur formlegt enskunám
sitt með meiri færni og kunnáttu í ensku en gert er
ráð fyrir í markmiðum aðalnámskrár fyrir fimmta
bekk. Kunnátta þeirra og færni er þó ærið misjöfn
eftir því um hvaða færniþátt er að ræða: hlustunar-
skilning og tal, vald á samræðum, lestur eða ritun.
Undirrituð sóttu um styrk í þróunarsjóð grunn-
skóla til að vinna að gerð forsagnar að skimun
sem ætlað er að meta hve vel nemendur í fimmta
bekk skilja talað mál við upphaf formlegs ensk-
unáms og auðvelda með því kennurum að mæta
kröfum laga, námskrár og stefnu fræðsluyfirvalda
um nám á forsendum hvers og eins. Tilgangurinn
er að auðvelda kennurum að greina hvar nemendur
eru staddir þegar þeir hefja nám í ensku, til að val
á námsmarkmiðum verði við hæfi og val á náms-
efni og viðfangsefnum mæti þörfum hvers og eins.
Verkefnið var hugsað til tveggja ára. Haft var til
hliðsjónar samræmt evrópskt matskerfi sem fellur
að Evrópuramma í tungumálum (CEF).1
Markmið með skimuninni er að
a. kanna í hvaða mæli nemandinn skilur einfalt
talað mál á ensku.
b. stuðla að því að í enskunáminu verði gengið út
frá styrk nemenda og leitast verði við að mæta
þörfum hvers og eins.
c. vera hvatning til náms á forsendum hvers og
eins nemanda.
Styrkupphæðin sem til verksins fékkst hljóðaði upp
á kr. 300.000. Upphæðin var talsvert lægri en sótt
var um og í ljósi þess varð umfang verkefnisins viða-
minna en gert var ráð fyrir í umsókn. Verkefninu
var skipt í eftirfarandi stig:
a. undirbúning; þar sem ákveðið var að prófa
skilning nemenda á mæltu máli og valið var
efni með hliðsjón af því.
b. forprófun með þátttöku þriggja skóla í
Reykjavík
c. úrvinnsla gagna og kynning niðurstaðna
Framkvæmdin
Efnið var tekið saman sumarið 2004. Vegna verkfalls
kennara varð að fresta fyrirlögn þar til eftir áramót
2004 – 2005. Í byrjun febrúar 2005 var forskimun í
hlustun lögð fyrir nemendur í fimmta bekk í þrem-
ur skólum. Tóku 175 nemendur, 86 drengir og 89
stúlkur þátt í æfingunni og í skimuninni tóku 170
nemendur þátt; 82 drengir og 88 stúlkur. Verkefnið
sem fyrir nemendur var lagt var tvískipt. Lögð var
fyrir æfing í þeim tilgangi að nemendur fengju
sýnishorn af skimun áþekka þeirri sem þeir fengu
síðar. Hún var í þrennu lagi. Þetta var gert til að
nemendur kynntust forminu á skimuninni og til að
Í þessari grein segir frá niðurstöðum könnunar sem
unnin var með þátttöku nemenda og kennara í þremur
grunnskólum í Reykjavík dagana 7.–11. febrúar 2005
og kynntar voru á Rannsóknarþingi Kennaraháskóla
Íslands 8. október 2005.
Auður Torfadóttir, Brynhildur A. Ragnarsdóttir og
Samuel Lefever.
Auður Torfadóttir, dósent við KHÍ, Brynhildur A. Ragnarsdóttir, deildarstjóri í
Tungumálaveri og Samuel Lefever, lektor við KHÍ.
Námsmat í ensku fyrir byrjendur í
5. bekk grunnskóla
1 Á vegum Evrópuráðsins hefur verið þróaður stigbundinn viðmiðunarrammi/-matskvarði, sem nemandi/einstaklingur getur mátað kunnáttu sína
við og gildir þar einu á hvaða aldri hann/hún er.