Þjóðlíf - 01.12.1988, Blaðsíða 19

INNLENT
þaðan geti þurft á fjárhagslegri aðstoð að
halda er komið er til nýrra heimkynna. En
ekki man undirritaður eftir að hátt hafi verið
talað um fátækt á íslandi í dag. Og í ljósi þess
að ekki hefur þótt nauðsyn á í Gautaborg að
grípa til aðgerða á grundvelli laga um áfeng-
isvarnir eða barnavernd má ljóst vera að hér
er ekki um að ræða óreglufólk. Einhver skýr-
ing hlýtur þó að finnast á þessu.
Skýrsluhöfundar athuguðu einnig fjöl-
skyldugerð viðkomandi þjóða og ef til vill
leynist svarið þar. Það kom þannig í ljós að
meðal íslendinga var óvenju hátt hlutfall ein-
stæðra mæðra. 25% þeirra íslensku barna er
athugunin náði til bjuggu við þær heimilisað-
stæður að enginn faðir var á heimilinu. Nú
ber að vísu að hafa í huga að myndin getur
verið eitthvað skekkt. A þessum tíma mun
barn foreldra í óvígðri sambúð hafa verið
skráð eins og aðeins móðirin væri á heimil-
inu. Petta hefur í för með sér að allar Norð-
urlandaþjóðirnar sýna hátt hlutfall einstæðra
mæðra. í hversu ríkum mæli óvígð sambúð
hefur tíðkast meðal íslendinga á þessum ár-
urn er ekki vitað, en vafasamt er hvort rann-
sóknir breyttu verulegu urn niðurstöður.
Mikilvægast í þessu sambandi er að þó svo
hinar norrænu þjóðirnar, sem og raunar
fleiri þjóðir, sýni svipað hlutfall einstæðra
mæðra leita þær miklu síður aðstoðar hins
opinbera.
Tíðindamaður Pjóðlífs hafði samband við
annan höfund þessarar skýrslu, Ullu Alm-
gren, og spurði hana meðal annars hvaða
skýringu hún gæti gefið á þessari miklu sókn
íslendinga í félagslega aðstoð. Kvað hún því
fljótsvarað. Engin skýring! Auðvelt væri í
flestum tilfellum að skýra aðstoðarþörf ann-
arra innflytjendahópa er mikið leituðu eftir
sliku. En með Islendingana væri málinu
öðruvísi farið. Þar kæmi eitthvað til er hún
kynni ekki að skýra.
Stefán Ólafsson hefur bent á, í ritgerð
sinni Lífskjör og landflótti, að svo virðist sem
lífskjör séu helsti skýringarþáttur á sveiflum í
brottflutningi íslendinga. Samneysla og al-
menn velferðarþjónusta er mun minni á ís-
landi en gengur og gerist á hinum Norður-
löndunum. Það er því freistandi fyrir þá sem
eiga undir högg að sækja að flytja sig þangað
sem slík þjónusta er á hærra stigi. Kom það
einnig í ljós í athugun Stefáns að íslendingar
flytja í mjög ríkum mæli til Danmerkur og
Svíþjóðar sem bæði eru þekkt fyrir þróað
velferðarkerfi. Má raunar geta þess hér að
íslendingar búsettir í Svíþjóð eru nú vel á
fjórða þúsund.
Hugsanleg skýring hvað varðar einstæðar
mæður sérstaklega gæti legið á ástandi hús-
næðis- og dagheimilismála á íslandi. Margir
eiga erfitt hvað þau ntál varðar en fáir þó
trúlega jafn erfitt og einstæðar mæður. Mætti
því ímynda sér að hluti innflytjendahópsins í
Gautaborg séu einstæðar mæður sem gefist
hafi upp á ástandinu á íslandi og einfaldlega
flúið land til að geta búið sér og afkvæmum
sínurn þolanlegt líf. Að einhver aðstoð í upp-
hafi reynist þá nauðsynleg getur ekki talist
óeðlilegt. Sé þessi skýring rétt ætti mjög að
hafa fjölgað í þessum hópi á þeim árum sem
liðin eru frá því umrædd rannsókn var gerð.
Mætti þá ef til vill orða lausn gátunnar svo að
hátt hlutfall íslendinga meðal þeirra er fé-
lagslega aðstoð þiggja í Gautaborg stafi af
þeirri tilhneigingu íslenskra stjórnvalda að
flytja út félagsleg vandamál í stað þess að
leysa þau.
Lundi 2.11.1988
Ingólfur V. Gíslason
Skattafrádráttur vegna hlutabréfakaupa
Nýstofnuð sanitök smáatvinnurekenda innan Verslunarráðs Islands hafa vakið athygli á nauð-
syn þess að brevta skattareglum vegna hlutafjárkaupa. Núgildandi reglur hafa ekki gagnast
smáfyrirtækjum til eflingar ciginfjárstöðu fyrirtækja eins og markmiðið var með reglunum.
Smáfyrirtækin vekja athygli á skýrslu Enskilda Securities urn hlutabréfaviðskipti á íslandi,
þar sem tekið var fram að nauðsynlegt væri að koma á frádráttarreglum til tekju- og eigna-
skatts, sem næðu til smáfyrirtækja.
I skýrslunni var m.a. lagt til að sérstakar frádráttarreglur gildi um kaup á útgáfu nýrra
hlutabréfa í hlutafélögum. Heimilt verði að draga árlega frá tekjum allt að 500 þúsund krónur á
einstakling og flytja frádráttarheimildir milli ára. Breytingar af þessum toga hafa verulega
þýðingu fyrir smáfyrirtæki og vaxtarmöguleika þeirra. Þær eru ekki síst nauðsynlegar á þeim
erfiðleikatímum sem íslensk fyrirtæki þurfa nú að þrauka af, segir í áliti smáfyrirtækjanna.
— ó
Óviðunandi
ástand
hjáMR
— Það er kennt við algerlega óviðunandi
aðstæður, segir í samþykkt á aðalfundi
félags kennara við Menntaskólann í
Reykjavík 20. október 1988. í september-
hefti Þjóðlífs (9.tbl) var ítarleg úttekt á
húsnæðisástandi hjá MR.
Samþykkt aðalfundarins var svohljóð-
andi: „Félag kennara Menntaskólans í
Reykjavík vekur athygli á því, að skólinn
á nú við alvarlegan húsnæðisvanda að
stríða. Skólinn er tvísetinn, þrengsli mik-
il, og víða er kennt við algerlega óviðun-
andi aðstæður. Má í því sambandi benda
á nýlega úttekt Vinnueftirlits ríkisins á
húsnæði skólans. Ekki eru horfur á því að
nemendur verði færri í skólanum í náinni
framtíð, og því er brýn nauðsyn á skjótum
úrbótum.
Félag kennara Menntaskólans í
Reykjavík minnir á marggefin fyrirheit
um úrlausn í húsnæðismálum skólans.
Félagið skorar á ráðamenn að vinda
þegar bráðan bug að því að sjá skólanum
fyrir viðunandi húsnæði."
Sýnishorn af Samkorti.
Samkort
og
Þjóðlíf
Áskrifendur Þjóðlífs geta greitt áskrift
með Samkortum. Samkort eru ný tegund
greiðslukorta sem samvinnuhreyfingin
stendur að. Greiðslukortið gildir einungis
innan lands og eru öll samvinnufyrirtæki
og mörg önnur fyrirtæki meðal þeirra
sem taka við greiðslum með samkorti.
Þjóðlíf hefur einnig slegist í hóp þeirra
fyrirtækja.
19