Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2011, Blaðsíða 25

VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 68
Niðurstöður: Við útskrift af spítalanum var 61% sjúklinga lifandi, aðeins
6 sjúklingar (5%) með skerta heilastarfsemi og enginn meðvitundarlaus.
Svipaða útkomu mátti sjá 6 mánuðum síðar. Meðalaldur var 61 ár
(20-89 ára), 80% voru karlmenn, meðaltími frá stoppi að blóðflæði var
18 mín (0-60) og 83% voru með hjartasjúkdóma sem líklega ástæðu
fyrir hjartastoppi. Ef upphafstaktur var rafleysa og ekki var vitni að
hjartastoppi lifði enginn (n=7). Vitni að hjartastoppi og stuðanlegur
taktur jók líkur á lifun (76% og 42%, P <0,001) og góðri heilastarfsemi
(73% og 34%, P <0,001) við útskrift.
Ályktanir: Miðað við rannsókn á sambærilegum sjúklingahóp, áður
en kælimeðferð hófst, þá hefur lifun aukist úr 28% í 61%. Lifun hér er
sambærileg við aðrar rannsóknir. Af þeim sjúklingum sem lifðu af er stór
meirihluti með óskerta vitræna getu og enginn meðvitundarlaus. Góðar
horfur eru hjá þeim sem leggjast inn á gjörgæslu og hafa stuðanlegan
fyrsta takt en lélegar hjá þeim sem hafa rafleysu.
Tafía 1. Árangur kælingar eftir hjartastopp flokkaður eftir upphafstakti. Stuðanlegur taktur
(VT/VF): púlslaus sleglahraðtaktur/sleglatif.
N Aldur Vitni að Góð Lifun
(%) (Median) hjartastoppi heilastarfsemi við
við útskrift útskrift
-Stuðanlegur taktur 77 62(20-89) 83% 71% 75%
(VT/VF) (68%)
-Rafvirkni án 16 62 (44-89) 69% 43% 57%
dæluvirkni (Pulseless (14%)
electrical activity)
-Rafleysa (Asystole) 21 59 (21-79) 67% 14% 19%
(18%) (n=3)
V-55 Sjálfsprottin flysjun í kransæð unglingsstúlku. - Sjúkratilfelli
Girish Hirklear1, Oddur Ólafsson1, Valentínus Þ. Valdimarsson2, Hildur Tómasdóttir2,
Gylfi Óskarsson5, Hróðmar Helgason5, Sigurður E. Sigurðsson1, Kristján Eyjólfsson4,
Tómas Guðbjartsson3-6
'Svæfinga- og gjörgæsludeild Sjúkrahússins á Akureyri, 2svæfinga- og gjörgæsludeild, 3 *hjarta-
og lungnaskurðdeild, 4hjartadeild Landspítala, 5Bamaspítala Hringsins, 6læknadeild HÍ
girish@fsa.is
Inngangur: Kransæðastífla er afar sjaldséð hjá unglingum. Lýst er
sjálfkrafa flysjun í kransæð sem olli hjartabilun og hjartastoppi hjá áður
hraustum unglingi.
Tilfelli: Komið var með 12 ára stúlku á FSA eftir skyndileg uppköst
og andnauð á sundæfingu. Lungnamynd sýndi íferðir og hjarta-
línurit og hjartaómun bentu ekki til kransæðastíflu. Lék grunur á
svelgjulungnabólgu. Stuttu síðar fór hún í hjartastopp og var flutt
með sjúkraflugi á Landspítala. Við komu þangað hafði hjartahnoði
verið beitt með hléum í rúmar 2 klst. og alvarlegt lost til staðar. Á
meðan á hjartahnoði stóð var ECMO-slöngum komið fyrir í hæ.
náraslagæð og hálsbláæð. BÞ hækkaði við ECMO-meðferðina en
vegna hjartalínuritsbreytinga og hækkun á hjartaensímum var gerð
kransæðaþræðing. Þar sást flysjun með 90% þrengingu á LAD og var
æðin opnuð með stoðneti. Við tók fjöllíffærabilun og þurfti að opna fell
á hægri kálfavöðvum (fasciotomia) vegna skertrar blóðrásar. Samdráttur
hjarta hélst mikið skertur (EF 8-10%) og 5 dögum frá innlögn var hún
flutt til Gautaborgar til undirbúnings hugsanlegrar hjartaígræðslu. Þar
batnaði samdráttur hjartans af sjálfu sér (EF 30%) og var ECMO-meðferð
hætt 2 dögum síðar. Hún var flutt aftur á LSH og útskrifaðist 6 vikum
frá upphafi veikinda. í dag, tæpum 3 mánuðum síðar, er samdráttur
hjartans nánast eðlilegur (EF 45%). Hún er byrjuð í skóla en er áfram í
endurhæfingu.
Ályktun: Kransæðastífla getur greinst hjá hraustum unglingum. Aðeins
einu sinni áður hefur sjálfsprottinni flysjun verið lýst hjá unglingi, en þar
þurfti hvorki að beita ECMO-meðferð né stoðneti.
V-56 Áhættuþættir og afdrif sjúklinga sem fá rauðkornaþykkni eftir
kransæðaskurðaðgerðir
Kári Hreinsson1, Daði Jónsson2, Sólveig Helgadóttir2, Njáll Vikar Smárason4,
Gísli H. Sigurðsson11, Martin Ingi Sigurðsson2, Sveinn Guðmundsson14, Tómas
Guðbjartsson2-4
'Svæfinga og gjörgæsludeild, 2hjarta- og lungnaskurðdeild, 3Blóðbanka Landspítala,
4læknadeild HI
karih@landspitali.is
Inngangur: Rannsaka áhættuþætti blóðgjafar og afdrif sjúklinga sem fá
rauðkornaþykkni (RKÞ) eftir kransæðaskurðaðgerð.
Efniviður og aðferðir: Aftursýn rannsókn á 392 sjúklingum sem gengust
undir kransæðaskurðaðgerð á íslandi 2004-2006. Sjúklingum var skipt í
tvo hópa; 264 sem fengu rauðkornaþykkni (RKÞ-hóp) og viðmiðunarhóp
(V-hóp) sem í voru 128 sjúklingar sem ekki fengu blóðgjöf. Hóparnir
voru bornir saman m.t.t. magns blæðingar, RKÞ-gjafa, fylgikvilla og
skurðdauða (<30 daga). Aðfallsgreining var notuð til þess að meta
forspárþætti RKÞ-gjafar.
Niðurstöður: Sjúklingar í RKÞ-hópi voru 4,8 árum eldri og hlutfall kvenna
hærra (24,6% sbr. 3,1%, p<0,001). Áhættuþættir kransæðasjúkdóms voru
sambærilegir, einnig EuroSCORE og hlutfall aðgerða á sláandi hjarta
(OPCAB). Blóðrauði fyrir aðgerð var marktækt lægri hjá RKÞ hópi
(139 sbr. 150 g/L). Hærra hlutfall sjúklinga sem tóku asetýlsalisýlsýru
<5 daga fyrir aðgerð fengu rauðkornaþykkni, en munurinn var ekki
marktækur (p=0,07). Fylgikvillar voru sambærilegir í hópnum fyrir
utan gáttatif og fjölkerfabilun sem voru algengari í RKÞ-hópi (p=0,04).
Ekki var munur á skurðdauða (0 sbr. 2,3% p=0,09). Blæðing <24 klst. frá
aðgerð var 1036 og 641 ml í RKÞ- og V-hópi (p<0,0001) og 11 sjúklingar
f RKÞ-hópi gengust undir enduraðgerð vegna blæðingar. Að meðaltali
voru gefnar 3,9 ein af RKÞ (bil 1-31) og sjúkrahússdvöl í þeim hópi var 1
degi lengri. Sjálfstæðir áhættuþættir RBK-gjafar voru kvenkyn (OR 6,43,
p=0,002), asetýlsalisýlsýrunotkun fyrir aðgerð (OR 1,95, p=0,04), hærri
aldur (OR 1,06, p=0,001) og lengri aðgerðartími (OR 1,01, p=0,003). Hærri
líkamsþyngdarstuðull (0,88, p=0,004) og hár blóðrauði fyrir aðgerð (OR
0,93, p<0,0001) voru verndandi þættir.
Ályktun: Kvenkyn, asetýlsalisýlsýrunotkun og hærri aldur voru sjálf-
stæðir áhættuþættir RKÞ-gjafar. Tíðni fylgikvilla var hærri í RKÞ-
hópnum en ekki reyndist munur á skurðdauða.
V-57 Bráðaaðgerð og saga um hækkaðan blóðþrýsting
eru sjálfstæðir áhættuþættir á bráðum nýrnaskaða eftir
kransæðahjáveituaðgerð
Sólveig Helgadóttir1-4, Ólafur Skúli Indriðason2, Gísli H. Sigurðsson3-4, Martin Ingi
Sigurðsson4, Hannes Sigurjónsson4, Tómas Guðbjartsson1-4
‘Hjarta- og lungnaskurðdeild, 2nýmadeild, 3svæfinga- og gjörgæsludeild Landspítala,
4læknadeild HI
soh2@hi.is
Inngangur: Bráður nýrnaskaði er alvarlegur fylgikvilli hjartaaðgerða.
Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna áhættuþætt bráðs nýrnaskaða
eftir kransæðahjáveituaðgerð á Landspítala.
Efniviður og aðferðir: Aftursæ rannsókn er náði til sjúklinga sem
gengust undir kransæðaaðgerð á Landspítala 2002-2006. Nýrnaskaði var
skilgreindur skv. RIFLE-skilmerkjum og fjölbreytugreining notuð til að
skilgreina áhættuþætti bráðs nýrnaskaða.
LÆKNAblaðið 2011/97 25