Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2011, Blaðsíða 26

VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 68
Niðurstöður: Af 720 sjúklingum greindust 112 (15,5%) með bráðan
nýrnaskaða; 70 féllu í RISK flokk, 22 í INJURY og 16 í FAILURE flokk. Af
þeim fengu 14 (12,5%) skilunarmeðferð í framhaldinu. Sjúklingar með
bráðan nýmaskaða vom 3,9 árum eldri, með lægri gaukulsíunarhraða
(71 á móti 78 mL/mín/1,73 m2, p<0,001) og útstreymisbrot (EF) (49 á
móti 53%, p=0,02) en hærra EuroSCORE (7,1 á móti 4,4, p<0,001), auk
þess sem fleiri féllu í NYHA flokk III-IV fyrir aðgerð. Háþrýstingur var
algengari í hópnum með bráðan nýrnaskaða (71% á móti 60%, p<0,001)
en ekki reyndist marktækur munur á öðrum þekktum áhættuþáttum
hjarta- og æðasjúkdóma, umfangi kransæðasjúkdóms eða hlutfalli
aðgerða á sláandi hjarta. í hópnum með bráðan nýmaskaða vom fleiri
bráðaaðgerðir (13% á móti 2%, p<0,001) og tími á hjarta- og lungnavél var
lengri (100 á móti 83 mín., p<0,001). Sjúklingar með bráðan nýrnaskaða
lágu 8 dögum lengur á sjúkrahúsi og höfðu sexfalt hærri dánartíðni
<30 daga (11,1% á móti 1,8%, p<0,001). í fjölþáttagreiningu reyndust
bráðaaðgerð (OR 5,97), háþrýstingur (OR 1,78) og hátt EuroSCORE (OR
1,16) sjálfstæðir áhættuþættir fyrir bráðum nýrnaskaða.
Alyktanir: Sjötti hver sjúklingur hlaut bráðan nýrnaskaða eftir
kransæðaaðgerð og var sjúkrahúslega þeirra lengri og dánartíðni
umtalsvert hærri. Sjúklingar sem fara í bráðaaðgerð og hafa sögu um
háþrýsting eru í sérstakri áhættu að fá bráðan nýrnaskaða.
V-58 Áhættuþættir enduraðgerða vegna blæðinga eftir
kransæðahjáveituaðgerðir
Njáll Vikar Smárason1, Martin Ingi Sigurðsson1, Kári Hreinsson3, Þórarinn
Arnórsson2, Tómas Guðbjartsson1-2
‘Læknadeild Hí, 2hjarta-og lungnaskurðdeild, 3svæfinga- og gjörgæsiudeild Landspítala
nvsl@hUs
Inngangur: Enduraðgerð vegna blæðingar er alvarlegur fylgikvilli
kransæðahjáveituaðgerða. Tilgangur þessarar rannsóknar var að kanna
áhættuþætti enduraðgerða og afdrif þessara sjúklinga.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin náði til 42 sjúklinga sem gengust
undir enduraðgerð (EA-hópur) á Landspítala árin 2002-2006 og 168
sjúklinga í viðmiðunarhópi (V-hópur, 4 sjúklingar fyrir hvert tilfelli).
Hópamir voru bornir saman, m.t.t. lyfjanotkunar fyrir aðgerð,
fylgikvilla og skurðdauða. Fjölbreytugreining var notuð til að skilgreina
áhættuþætti enduraðgerðar
Niðurstöður: Tíðni enduraðgerða var 5,4% (42/778). Hópamir voru
sambærilegir m.t.t. aldurs, kyns, líkamsþyngdarstuðuls, EuroSCORE
og hlutfalls aðgerða á sláandi hjarta. í EA-hópi höfðu fleiri áður gengist
undir kransæðahjáveituaðgerð eða höfðu sögu um nýrnabilun (p<0,05).
Þriðjungur sjúklinga í báðum hópum tóku acetýlsalisýlsýru 5 daga
fyrir aðgerð en marktækt fleiri í EA-hópi klópídógrel og/eða warfarín
(p<0,01). Tíðni alvarlegra fylgikvilla og magn blóðgjafa var hærra í EA-
hópi og legutími 6 dögum lengri (p<0,02). Dánartíðni var einnig hærri,
eða 11,9% samanborið við 3,6% í V-hópi (p<0,05). I fjölbreytugreiningu
reyndust warfarín 5 daga fyrir aðgerð, NYHA-flokkun IV, reykingar
og langur tangartími sjálfstæðir áhættuþættir enduraðgerðar. Notkun
statína (OR 0,15, p=0,001) og acetýlsalisýlsýru (OR 0,17, p=0,01) voru
hins vegar vemdandi.
Ályktun: Rúm 5% sjúklinga gengust undir enduraðgerð vegna
blæðingar og var legutími og dánartíðni þeirra umtalsvert hærri. Notkun
warfaríns fyrir aðgerð og reykingar auka líkur á enduraðgerð. Á óvart
kom að sjúklingar á statínum og sérstaklega acetýlsalisýlsýru fóru
sjaldnar í enduraðgerð. Acetýlsalisýlsýra virðist því ekki auka áhættu á
alvarlegum blæðingum sem krefjast enduraðgerðar.
V-59 Lokuskipti vegna ósæðarlokuþrengsla á íslandi 2002-2006:
Langtíma fylgikvillar og lifun
Sindri Aron Viktorsson1, Inga Lára Ingvarsdóttir1, Kári Hreinsson3, Martin Ingi
Sigurðsson1, Ragnar Danielsen1-3, Tómas Guðbjartsson1-4
'Læknadeild HÍ, 2hjarta- og lungnaskurðdeild, 3svæfinga- og gjörgæsludeild, 4hjartadeild
Landspítala
sav2@hi.is
Inngangur: Markmið þessarar rannsóknar var að kanna langtíma-
árangur ósæðarlokuskipta vegna ósæðarlokuþrengsla á íslandi.
Efniviður og aðferðir: Afturskyggn rannsókn á 156 sjúklingum (aldur
71,7 ár, 64,7% karlar) sem gengust undir ósæðarlokuskipti vegna
ósæðarlokuþrengsla á Landspítala 2002-2006. Skráðir voru langtíma
fylgikvillar og irmlagnir tengdar aðgerðinni fram til 1. apríl 2010 og
stuðst við sjúkrakrár og stofunótur sérfræðinga. Eirtnig var farið yfir
hjartaómanir við eftirfylgd, reiknuð út heildarlifun og hún borin saman
við meðallifun Islendinga af sama aldri og kyni.
Niðurstöður: Gerviloku var komið fyrir hjá 29 sjúklingum en lífrænni
loku hjá 127. EuroSCORE fyrir aðgerð var 9,6%, hámarks þrýstingsfall
(AP) yfir lokuna 74,1 mmHg og útfallsbrot vinstri slegils (EF) 57%.
Hálfu ári frá aðgerð mældist þrýstingsfallandi yfir nýju lokuna 19,8
mmHg (bil 2,5-38). Ómskoðun eftir útskrift vantaði hjá 24% sjúklinga.
Á eftirlitstímanum var rúmur fjórðungur sjúklinga lagður inn vegna
vandamála sem tengdust lokunni; þar af fjórir oftar en einu sinni. Tíðni
endurinnlagna var 6,0 innlagnir/100 sjúklingaár. Algengustu ástæður
endurinnlagna voru hjartabilun (1,7/100 sjúklingaár), blóðsegarek
(1,6/100), blæðing (1,6/100), hjartaþelsbólga (0,7/100) og hjartadrep
(0,4/100). Eins og fimm ára lifun eftir aðgerð var 90% og 82%. Langtíma
lifun reyndist sambærileg við lifun íslendinga af sama aldri og kyni.
Ályktun: Tíðni langtímafylgikvilla eftir ósæðarlokuskipti hér á landi
er tiltölulega lág og lifun góð borið saman við erlendar rannsóknir. Of
snemmt er að segja til um endingu lífrænu lokanna.
V-60 Árangur opinna hjartaskurðaðgerða hjá öldruðum
Martin Ingi Sigurðsson1,2, Sólveig Helgadóttir2, Inga Lára Ingvarsdóttir2, Sin'dri Aron
Viktorsson1'2, Tómas Guöbjartsson1-2
‘Læknadeild HÍ, 2hjarta- og lungnaskurðdeild Landspítala
mis@hi.is
Inngangur: Mikilvægt er að þekkja til árangurs opinna hjartaaðgerða hjá
sífellt stækkandi hópi eldri sjúklinga á fslandi.
Efniviður og aðferðir: Afturskyggn rarmsókn á 876 sjúklingum sem
gengust undir kransæðahjáveitu- (n=720) og/eða ósæðarlokuskipti á
Landspítala 2002-2006. Kannaðir voru fylgikvillar, skurðdauði (<30 d.)
og liftrn sjúklinga eldri en 75 ára (n=221,25,2%) og þeir bornir saman við
yngri sjúklinga (n=655). Lifun eldri sjúklinga var einnig borin saman við
lifun viðmiðunarhóps.
Niðurstöður: Eldri sjúklingar höfðu hærri tfðni gáttatifs (57% sbr.
37%, p<0,001), heilablóðfalls (5% sbr. 1%, p=0,009), nýrnaskaða
(25% sbr. 12%, p=0,002) og skurðdauða (9% sbr. 2%, p<0,001)
eftir kransæðahjáveituaðgerð, samanborið við yngri sjúklinga. Eftir
ósæðarlokuskipti höfðu eldri sjúklingar hærri tíðni lungnabólgu
(24% sbr. 6%, p=0,003), gáttatifs (90% sbr. 71%, p=0,006), bráðs
andnauðarheilkennis (ARDS) (19% sbr. 7%, p=0,04), hjartadreps (21%
sbr. 8%, p=0,05) og skurðdauða (11% sbr. 2%, p=0,04), samanborið
við yngri hópinn. Legutími á gjörgæslu (6 sbr. 3 dagar, p=0,01)
og heildarlegutími var einnig lengri hjá eldri hópnum. Sjálfstæðir
áhættuþættir skurðdauða hjá eldri sjúklingum voru aldur (OR 1,24)
26 LÆKNAblaðið 2011/97