Frjáls verslun - 01.05.2010, Blaðsíða 76
76 F R J Á L S V E R S L U N • 5 . T B L . 2 0 1 0
S E N D I H E R R A Í S L A N D S Í K Í N A
nútímavæðingu Kína – sem á enn eftir að ná hámarki. Fræg eru
svör Dengs Xiaopings þegar hann var spurður hvort sósíalíska kerfið
hefði tapað eigindum sínum og hann svaraði að það væri sama hvort
köttur væri svartur eða hvítur svo lengi sem hann veiddi mýs.“
– Hversu mikið vita Kínverjar almennt um Ísland og Íslendinga?
„Það er erfitt um það að fullyrða enda býr hér í Kína þvílík mann
mergð, rúmlega 1,3 milljarðar manna, á landsvæði sem er gríðar lega
stórt og spannar þrjú tímabelti. Kína er stærra en Evrópa saman lögð.
Flestir þekkja nafnið, Bing Dao, sem hefur merkingu í kín verskri
tungu og þýðir íseyjan. Líklega tengja það reyndar flestir nú efna
hags hruni og náttúruhamförum. En það þykir um leið spennandi
fyrirbæri; örríkið í norðri sem er fullkomin andstæða Kína, þessa
aldagamla stórveldis.
Kínverjar hafa lengi verið jákvæðir í garð okkar Íslendinga og hafa
sýnt það með ýmsum hætti. Ég nefni t.d. útfærslu landhelginnar
þar sem Kína studdi sjónarmið Íslands og var meðal fyrstu ríkja til að
viðurkenna kröfur og rétt Íslands, og framboð Íslands til öryggisráðs
Sameinuðu þjóðanna, en það sætti tíðindum að Kína, sem á fast sæti í
öryggisráðinu, lýsti þá opinberlega yfir stuðningi við framboð Íslands.
Kínversk yfirvöld hafa jafnframt beitt sér innan Alþjóða gjaldeyris
sjóðsins og sýnt vilja í verki, t.d. með gjaldeyrisskiptasamningi við
Ísland sem nýlega var gengið frá.
Heimsókn He Guoqiang, sem á sæti í miðstjórn kínverska komm
únistaflokksins, til Íslands í júní sl. fékk mikla umfjöllun hér í Kína.
Kínverjar hafa horft til þess hvernig Íslendingar þrátt fyrir smæð byggja
upp samfélag með sterkum innviðum, og ekki síður nú hvernig tekist
er á við áföll og uppbygging tekur mið af adstæðum. Kín verjar lögðu
mikla áherslu á að af opinberri heimsókn Össurar Skarphéðinssonar
utanríkisráðherra til Kína gæti orðið nú í sumar og það er augljóst af
undirbúningi af þeirra hálfu að mikið er lagt upp úr heimsókninni.
– Kínverski forsetinn og forseti Íslands, Ólafur Ragnar Grímsson,
virðast í góðum tengslum. Hversu þýðingarmikil eru þessi tengsl
þjóðhöfðingjanna fyrir samskipti ríkjanna?
„Þau eru afar þýðingarmikil. Forseti Íslands er vel kynntur í Kína
og hefur ræktað vel samskiptin við ráðamenn hér, bæði núverandi
forseta, Hu Jintao, og forvera hans, Jiang Zemin, og fleiri. Forseti
Íslands hefur opnað hér margar dyr á undanförnum árum.“
– Samskipti ríkjanna eru mest á sviði viðskipta og menningar. Á
hvaða sviðum eru viðskipti þjóðanna mest?
„Á undanförnum árum hafa samskipti ríkjanna vaxið á mörgum
sviðum en viðskiptahalli hefur alltaf verið mikill. Stærsti hluti milli
ríkjaviðskipta þjóðanna tveggja er innflutningur á margvíslegri kín
verskri framleiðslu, þar sem hlutur iðnframleiðslu, tækjabúnaðar
og háþróaðrar tækni fer vaxandi. Við fluttum inn vörur fyrir 22
milljarða króna frá Kína á síðasta ári. Útflutningur til Kína er lang t
um minni, rétt um 10% af innflutningi.
Lengst af var fiskverslun okkar svið og enn er stór hluti viðskipt
anna vinnsla á tvífrystum fiski sem veiddur er víðs vegar um heim
inn. Þar að auki eru mörg áhugaverð verkefni í gangi sem ganga út
á að selja fiskafurðir sem e.t.v. mundu þykja óvenjulegar á markaði
heima á Íslandi, þ.á m. sala á grásleppu og sæbjúgum. Lýsi er
með umboðsmann í Kína og stóru íslensku fiskfyrirtækin eins og
Icelandic Group hafa lengi verið með starfsemi hér.
En fjölbreytnin eykst og fjölmörg fyrirtæki hafa sett stefnuna á
Kína. Enda eru hér mikil sóknarfæri á öllum sviðum fyrir íslensk
fyrirtæki, þekkingarfyrirtæki og tæknilausnir. Meðal þeirra íslensku
fyrirtækja sem hafa þegar haslað sér völl á þeim sviðum nefni ég tvö,
Össur, framleiðanda stoðtækja, og tölvuleikjafyrirtækið CCP, sem eru
með öfluga starfsemi hér í Kína.
Flestir þekkja nafnið, Bing Dao, sem hefur
merkingu í kínverskri tungu og þýðir íseyjan.
Líklega tengja það reyndar flestir nú
efnahagshruni og náttúruhamförum. En það
þykir um leið spennandi fyrirbæri.