Jón á Bægisá - 01.12.2005, Blaðsíða 83
Erlendir höfundar
Hans Christian Andersen (1805-1875), vinsælasti ævintýrahöfundur
heimsbókmenntanna; ólst upp í fátækt en komst til mennta fyrir atbeina
leikhússtjóra í Kaupmannahöfn; vakti fyrst athygli fyrir skáldsöguna
Improvisatoren (1835). í kjölfarið jomu m.a. skáldsögurnar O. T. (1836),
Kun en spillemand (1837) og Lykke-Peer (1870). Andersen varð þó fyrst og
fremst heimsþekktur fyrir ævintýri sín sem mörg eru byggð á ævintýrum
þjóðtrúarinnar en jarðbundnari og oft með írónískum blæ. Þau komu fyrst
út í Eventyr fortalte for born (1835) þar sem er að finna nokkur af þeim
þekktustu, m.a. Fyrtojet (Eldfærin), Lille Claus og Store Claus (Litli Kláus
og stóri Kláus) og Prinsessen pd œrten (Prinsessan á bauninni). Andersen
samdi alls 156 ævintýri og sögur sem komu út með stuttu millibili 1843-72
(ísl. Æfintýri og sögur 1904-08) en auk þess samdi hann leikrit, t.d.
ævintýraleikina OLe Lukoje (1850) og Hyldemor (1851), ljóð, ferðalýsingar,
t.d. En digters bazar (1842), og endurminningarnar Mit livs eventyr (1855).
Ernst Philipson, (1894-1973, Ótrúlegt en sattbls. 5, Bréfiðsemgleymdistbls.
n), danskur „direktor11 og áhugamaður um H.C. Andersen sem skrifaði
allmargar greinar í blöð og tímarit um ævintýraskáldið og verk hans á
árunum milli 1960 og 1970. Var einn af stofnendum H.C. Andersen-
Samfundet i Kobenhavn árið 1936.
á .ýjay/.já — Til þess þarf skrokk!
81