Þjóðmál - 01.09.2008, Blaðsíða 14
2 Þjóðmál HAUST 2008
í. þingkosningunum. í. nóvember. 2006.
gat.hann.þó.huggað.sig.við.eitt:.Hann.
hafði. haft. fullnaðarsigur. í. deilunni. við.
Íslendinga .
Ég. geri. ekki. ágreining. við. Val. um. fram-
komu. Rumsfelds. á. þessum. fundi .. Hann.
sýndi. okkur. viðmælendum. sínum. kurt-
eisi. í. hvívetna. og. lék. á. als. oddi .. Á. hinn.
bóginn. var. það. ekki. hans,. heldur. okkar.
Íslendinga.að.vekja.máls.á.framtíðarrekstri.
ratsjárkerfisins .. Ég. dró. þá. ályktun. af.
orðum,.sem.féllu.á. fundinum,.að.Banda-
ríkjamenn. hefðu. ekki. mikinn. áhuga. á.
framtíð.kerfisins .
Frásögn. Vals. Ingimundarsonar. af. að-
draganda. þessa. fundar. með. Rumsfeld. er.
í. stórum. dráttum. samhljóða. sýn. minni.
á. atburðarásina,. sem. leiddi. til. brottfarar.
varnarliðsins. frá. Íslandi .. Valur. fléttar. af-
stöðu.íslenskra.stjórnvalda.til.innrásarinnar.
í. Írak. saman. við. tilmælin. um,. að. Banda-
ríkjamenn. hverfi. ekki. á. brott. með.
orrustuþotur.frá.Íslandi .
Í. grein. í. Morgunblaðinu. 18 .. desember.
2004.sagði.ég:
„Í aðdraganda innrásarinnar var um fátt. . . . . .
meira.rætt.á.stjórnmálavettvangi.hér.á.landi.
og. annars. staðar. en. spennuna. í. alþjóða-
málum,. framgöngu. Saddams. Husseins.
og. viðbrögð. á. vettvangi. Sameinuðu. þjóð-
anna .
Ég.ætla.ekki.að.nefna.neinar.dagsetningar.
í. þeirri. atburðarás. allri. eða.hver. var. fram-
vinda. viðræðna.milli. einstakra. ríkisstjórna.
eða. á. sameiginlegum. fundum. fulltrúa.
þeirra ..Ég.veit.hins.vegar,.að.allir,.sem.áhuga.
hafa.á.þessum.málum,.minnast.þess,.þegar.
Tony. Blair,. forsætisráðherra. Breta,. tók. af.
skarið.í.umræðum.í.breska.þinginu.og.lýsti.
því,. að.með.öllu.væri.óviðunandi.að. ræða.
stríðsaðgerðir.gegn.Saddam.Hussein.innan.
öryggisráðs. Sameinuðu. þjóðanna,. eftir. að.
Jacques.Chirac.Frakklandsforseti.hefði.sagt,.
að.hann.mundi.segja.nei.við.öllum.tillögum.
í.þá.veru .
Þegar.þetta.lá.fyrir,.varð.ljóst,.að.Evrópu-
ríki.mundu.skipa.sér.í.fylkingar.vegna.þessa.
máls. og. mislíkaði. Frakklandsforseta. til.
dæmis.mjög,.þegar.umsóknarríkin.frá.Aust-
ur-Evrópu.um.aðild.að.Evrópusambandinu.
snerust. á. sveif. með. Bandaríkjastjórn. og. á.
móti.sjónarmiðum.Frakka.og.Þjóðverja .
Það. var. í. þessu. andrúmslofti,. sem.
ákveðið. var. í. ríkisstjórn. Íslands. að. standa.
með. Bandaríkjastjórn .. Hefði. það. í. raun.
orðið.miklu.meira.stílbrot. í. sögu.íslenskra.
utanríkismála,. ef. ríkisstjórn. Íslands. hefði.
á. þessari. örlagastundu. ákveðið. að. yfirgefa.
samstarf. þjóðanna. við. Atlantshaf. og. lagst.
á.árarnar.með.ríkisstjórnum.Frakklands.og.
Þýskalands .
Að. halda. því. fram,. að. þessi. ákvörðun.
ríkisstjórnar. Íslands. hafi. ekki. verið. rædd.
á. pólitískum. vettvangi. og. um. hana.
deilt. er. alrangt .. Við,. sem. tókum. þátt. í.
kosningabaráttu. vegna.þingkosninga.þetta.
vor,.vitum.vel,.að.þetta.mál.allt.og.afstaða.
ríkisstjórnar. Íslands. var. ofarlega. í. huga.
margra .. Oft. var. látið. í. veðri. vaka,. að. hin.
einarða. framganga. ríkisstjórnarinnar. og.
þá. sérstaklega. forsætisráðherra. og. utan-
ríkisráðherra.í.málinu,.kynni.að.verða.ríkis-
stjórninni.að.falli.í.kosningunum .“
Þegar. Valur. Ingimundarson. dregur.
saman. niðurstöður. athugana. sinna. segir.
hann:
Þótt.stjórnarandstaðan.reyndi.að.tengja.
stuðning. Íslands. við. Íraksstríðið. við.
stöðuna.í.varnarmálum.virðist.Íraksmálið.
ekki.hafa.haft.mikil.áhrif.á.niðurstöður.
kosninganna .. Þegar. andstaðan. við.
Bandaríkjaher.var.mun.meiri,.eins.og.á.
8 ..áratug.20 ..aldar.notuðu.andstæðingar.
varnarsamningsins. Víetnamstríðið. í.
áróðursherferð. sinni .. Engar. skipulegar.
tilraunir.í.þá.veru.voru.gerðar.árið.2003.