Þjóðmál - 01.09.2008, Blaðsíða 36
34 Þjóðmál HAUST 2008
fyrri.virðingar.og.áhrifa ..Það.gekk.eftir ..SUS.
eignaðist.formann.með.nýjar.hugmyndir,.sem.
setti.þær.fram.af.festu.og.myndugleik ..Mér.er.
til.efs.að.samtök.ungra.sjálfstæðismanna.hafi.
nokkurn.tímann.haft.meiri.áhrif.en.þegar.Geir.
H ..Haarde.veitti.þeim.forystu ..
Árið. eftir. –. vorið. 1982. –. var. Reykja-
víkurborg. endurheimt. úr. höndum. vinstri.
manna .. Annar. ungur. maður. –. Davíð.
Oddsson.–.leiddi.flokkinn.til.glæsilegs.sigurs.
og.markaði.upphafið.af.miklu.framfaraskeiði.
í.Reykjavík.og.síðar.landinu.öllu .
Í. upphafi. níunda. áratugarins. var. því.
bjartar. yfir. Sjálfstæðisflokknum. en. verið.
hafði.lengi,.þrátt.fyrir.að.Gunnar.Thorodd-
sen. hefði. sagt. skilið. við. meirihluta. flokks-
manna. við. myndun. ríkisstjórnar. 1983 ..
Kynslóðaskipti. voru. framundan. og. fram. á.
sviðið. höfðu. stigið. ungir. karlar. og. konur.
með.mikla.hæfileika.til.að.leiða.Sjálfstæðis-
flokkinn. til. frekari. landvinninga .. Þó. hér.
séu.aðeins.tveir.nefndir.til.sögunnar.þá.voru.
fleiri. sem. miklar. vonir. voru. bundnar. við .. Í.
flestu.stóðu.þessir.einstaklingar.undir.vonum ..
Framtíðin.var.því.sjálfstæðismanna.og.í.hönd.
fóru.yfir.tuttugu.ár.þar.sem.sjálfstæðismenn.
sáu. stoltir. margar. af. grunnhugsjónum.
sínum. komast. til. framkvæmda .. Fyrir. eldri.
sjálfstæðismenn. var. 10 .. áratugurinn. eins.
konar.„déjávu“. frá.Viðreisnarárunum,.þegar.
flokkurinn. leiddi. íslenskt. samfélag. inn. í.
nútíma. vestrænna. þjóða. og. grunnur. að.
velferð.þjóðarinnar.var.lagður ..
Árangur. Sjálfstæðisflokksins. á. tíunda.
áratug. síðustu. aldar. og. fyrstu. árum. nýrrar.
aldar. er. óumdeildur,. þó. auðvitað. hafi. verið.
tekin.feilspor.og.ekki.allt.náðst.fram.sem.að.
var.stefnt ..En.Sjálfstæðisflokkurinn.undirbjó.
jarðveginn. að. mesta. framfaraskeiði. íslensks.
samfélags,.þar.sem.athafnaþrá.ungra.fullhuga.
var.virkjuð ..Sótt.var.fram.á.flestum.sviðum.og.
íslenskir.athafnamenn.öðluðust.þrótt.og.þor.
til.að.sækja.til.annarra.landa ..Sú.saga.verður.
ekki.rakin.hér.en.í.sumu.var.farið.of.hratt.og.
af. of. lítilli. fyrirhyggju .. Íslenskt. samfélag. er.
sterkara.og.öflugra.en.áður,.þó.erfitt.sé.að.taka.
til.eftir.gleðihöldin ..
Ef.horft. er. til.verka.Sjálfstæðisflokksins.á.
umliðnum.árum.ætti. staða.flokksins. því. að.
vera. sterk .. Forystumenn. hans. ættu. að. vera.
í.stakk.búnir.til.að.takast.á.við.efnahagslega.
erfiðleika. –. taka. erfiðar. ákvarðanir. enda.
með.mikla.pólitíska.inneign ..Svo.er.þó.ekki ..
Staða. flokksins. er. erfið. og. inneignin. hefur.
rýrnað.hratt.og.er.orðin.lítil.sem.engin,.enda.
sólundað.með.ótrúlegum hætti ..
Pólitísk.útlegð?
Ímörgu. er. svipað. komið. fyrir. Sjálfstæðis-flokknum.og.breska.Íhaldsflokknum.eftir.
að.Margaret.Thatcher.lét.af.embætti.og.John.
Major.tók.við.sem.forsætisráðherra ..Eftir 18. .
ár.við.völd.hófst.löng.pólitísk.útlegð.árið.1997.
þegar. Tony. Blair. leiddi. Verkamannaflokk-
inn.til.sigurs. í.kosningum ..Íhaldsflokkurinn.
var.helsærður.og.hver.leiðtoginn.eftir.annan.
náði. ekki. vopnum. sínum .. Flokkurinn. var.
klofinn. í. afstöðunni. til. Evrópusambandsins.
og.ágreiningur.um.ýmis.grundvallarmál.ein-
kenndi.starf.íhaldsmanna ..
Ef. sjálfstæðismönnum. auðnast. ekki. að.
leysa. þau. vandamál. sem. blasa. við. getur.
flokkurinn. átt. á. hættu. að. verða. dæmdur. í.
pólitíska.útlegð.með.svipuðum.hætti.og.breski.
Íhaldsflokkurinn .. Vandi. Sjálfstæðisflokksins.
er. hins. vegar. í. nokkru. meiri. en. breskra.
íhaldsmanna,. þar. sem. forystumenn. hans.
hafa.alið.við.brjóst.sér.pólitíska.nöðru.í.mynd.
Samfylkingarinnar .. Sjálfstæðisflokkurinn. er.
einnig.ólíkur. Íhaldsflokknum.í.mörgu.enda.
ekki. hreinn. hægriflokkur,. heldur. bandalag.
borgaralegra. afla. þar. sem. sósíaldemókrat-
ískir. þræðir. hafa. verið. ofnir. við. hugmyndir.
frjálshyggju. og. sýnd. hefur. verið. festa. í.
utanríkis-.og.varnarmálum ..
. Ástæður. vanda. Sjálfstæðisflokksins. eru.
margar,. sumar. heimatilbúnar. en. aðrar. hluti.
af. eðlilegri. þróun. flokks,. sem. stóð. fasta.
varðstöðu.í.kalda.stríðinu.og.hafði.sigur.auk.