Þjóðmál - 01.09.2008, Blaðsíða 65
Þjóðmál HAUST 2008 63
Þessar. staðreyndir. eru. með. hreinum.
ólíkindum. nú. á. tímum. alþjóðlegrar.
umræðu. og. viðleitni. til. aðgerða. í. iðn-
væddu. ríkjunum. gegn. hlýnun. andrúms-
lofts.af.völdum.gróðurhúsalofttegunda ..
Lægst. er. bensínverðið. í. Venezúela,. 4.
kr/l,. í. Malasíu,. Mexíkó. og. Indónesíu. er.
það. um. 50. kr/l. og. í. Kína. um. 65. kr/l .. Í.
Bandaríkjunum.er.bensínverðið.um.80.kr/
l,.á.Íslandi.um.170.kr/l.og.í.Þýzkalandi.188.
kr/l,.þar.sem.það.er.einna.hæst .3)
Nú. eru. ríkissjóðir. þróunarlandanna. að.
sligast. undan. kostnaði. við. niðurgreiðslur.
á.olíuvörum,.sem.nema.allt.að.7%.af.VLF.
(í. Malasíu) .. Verð. á. olíuvörum. mun. þess.
vegna. fara. hækkandi. á. seinni. helmingi.
2008.í.þessum.löndum,.og.það.mun.draga.
úr.eftirspurnaraukningu.í.heiminum ..
Fjármálakreppan.og.hrun.húsnæðisverðs.
víða. í. heiminum. mun. valda. stöðnun. og.
jafnvel. samdrætti. víða .. Af. öllum. þessum.
sökum.er.líklegt,.að.hækkun.olíuverðs.muni.
stöðvast. árið.2008,.og.olían. síðan. taka.að.
lækka.að.raunvirði ..
Langtíma.afleiðingar.þessarar.ferföldunar.
á. olíuverði. verða. miklar,. eins. og. raunin.
varð.á.9 ..og.10 ..áratug.20 ..aldarinnar ..Það.
mun. taka. þær. 10–20. ár. að. koma. í. ljós ..
Þessi. þróun.mála. veitir. ríkjum.á.borð. við.
Ísland,. með. miklar. óvirkjaðar. sjálfbærar.
orkulindir,.mikil.tækifæri.í.tæknilegum.og.
efnahagslegum.efnum ..
Langtíma.afleiðingar
mikilla.olíuverðhækkana
Framleiðslukerfi. olíuiðnaðarins,. bæði.olíudæling. úr. jörðu. og. olíuhreinsi-
stöðvarnar,.er.nú.nánast.rekið.með.fullum.
afköstum ..Framleiðsluaukningin.hefur.þeg-
ar. náð. toppi. og. fer. nú. dvínandi,. og. það.
styttist.í,.að.toppi.verði.náð.í.framleiðslugetu.
á. olíu .. Olíuiðnaðurinn. hefur. nú. lifað. sitt.
blómaskeið,.og.feiknarlegir.markaðskraftar.
hafa.verið.leystir.úr.læðingi.til.að.leysa.hann.
af.hólmi.á.mikilvægum.sviðum ..
Mikilvægasta. afleiðing. þessarar. olíu-
kreppu.verður.að.líkindum.sú,.að.dísilolía.
og. bensín. verða. leyst. af. hólmi. sem. aðal-
eldsneyti.farartækja.á.landi.og.á.legi ..Flug-
vélaeldsneyti. verður. enn. um. hríð. ein-
vörðungu.unnið.úr.jarðolíu ..
Fyrir. Íslendinga. mun. þetta. hafa. mjög.
jákvæð. áhrif. á. þjóðarbúskapinn,. þar. sem.
farartæki. á. láði. og. á. legi. munu. að. mestu.
leyti. verða. knúin. innlendri. og. umhverfis-
vænni. orku ..Verða. bifreiðar. ýmist. knúnar.
rafhreyflum. tengdum. rafgeymum. og. raf-
þéttum. eða. sprengihreyflum. knúnum.
eldsneytisblöndu,.sem.að.miklu.leyti.verð-
ur.framleidd.með.innlendum.orkulindum ..
Þetta. þýðir,. að. innflutningur. mun.
spar-ast.á.um.0,5.milljónum.tonna.af.um.
0,83.milljónum.tonna.af.eldsneyti.eða.um.
60%.að.andvirði.yfir.30.milljarða.kr.á.ári.
í. innflutningskostnaði. m .v .. verðlag. fyrri.
hluta. árs. 2008 .. Hér. er. um. að. ræða. um.
24.PJ .4).Til.að.framleiða.þá.orku.og.til.að.
anna.afltoppum.með.íslenzkum.virkjunum.
lætur. nærri. að. þurfi. nýjar. virkjanir. með.
aflgetu. á. borð. við. Kárahnjúkavirkjun. og.
Búrfellsvirkjun.til.samans ..
Reikna. má. með. tvöföldun. á. orkunýtni.
í. kjölfar. þessarar. olíukreppu,. eins. og.
gerðist. eftir. þær. fyrri .. Af. þessum. sökum.
mun.þurfa.minni.orku.en.nemur.vinnslu-
getu. ofangreindra. virkjana .. Þar. sem. raf-
orkuhleðsla. farartækjanna. og. framleiðsla.
eldsneytis. innanlands. getur. farið. fram. á.
roftaxta,.þar.sem.álagið.verður.rofið.sjálfvirkt.
frá. stofnkerfinu,. þegar. vélarafl. vantar. í.
virkjunum.um.skamma.hríð,5).á.þessi.starf-
semi. að. geta. samið. um. „stóriðjutaxta“. á.
rafmagninu.að.virðisaukaskatti.viðbættum ..
Þessi. orkubylting. getur. lækkað. orku-
kostnað.farartækja.um.80–90%.miðað.við.
verðlag.2008,.ef.hið.opinbera.lætur.duga.að.
leggja. virðisaukaskatt. á. innlendu. orkuna ..