Þjóðmál - 01.12.2007, Blaðsíða 78
76 Þjóðmál VETUR 2007
bókarinnar.gæti.varnað.því.að.upplýst.þjóð.
láti.alkunn.sannindi.koma.sér.á.óvart.þegar.
þau.banka.uppá .
Til.marks.um.hve.virk.umræðan.er.annars.
staðar,.má.benda.á.að.af.50.tilvitnuðum.verk-
um. í. ritaskrá. bókarinnar. eru. aðeins. fimm.
rituð. fyrir. árið. 2000 .. Ber. þar. Frelsið. eftir.
John.Stuart.Mill.hæst,.en.þar.á.eftir.kemur.
verkið. Biedermann og brennuvargarnir. eftir.
svissneska. skáldið. Max. Frisch .. Vísunin. í.
brennuvargana.er.þeim.mun.áhrifaríkari.fyrir.
að.óöldin.sem.reið.yfir.París.2005,.og.geisar.
reyndar.enn.víða.um.Evrópu,.lifir.góðu.lífi.
í.minningu.manna ..En.áhrifaþunginn. felst.
ekki.síður.í.þeirri.vísun.sem.í.verkinu.býr.um.
andvaraleysið.gagnvart.uppgangi.nasisma.og.
kommúnisma.á.síðustu.öld ..
.Upplegg.Karenar.og.Ralfs.er.að.íslömsk.
trú. tekur. nú. breytingum .. Róttæk. túlkun.
á. íslam. sækir. mjög. á .. Íslamistar. (þeir.
sem. aðhyllast. þá. stefnu). hafa. komið. sér.
upp. sterkri. stöðu. í. Evrópu .. Stöðu. sem.
gerbreytt. gæti. þeirri. samfélagsmynd. sem.
við. nú. þekkjum .. Höfundarnir. telja. að.
verði. látið. að. kröfum. þeirra. muni. þrengja.
svo. að. tjáningarfrelsi. Vesturlandabúa. að.
á. endanum. verði. það. minningin. ein .. Í.
þeirri.stöðu.er.vel.til.fundið.hjá.höfundum.
að.vísa. í.verk.Max.Frisch,.þegar.þeir.vekja.
athygli.á.brotalömum.dansks.samfélags ..Þar.
ganga. naívistar. (friðkaupendur). í. hlutverk.
Biedermanns.og.neita.að.horfast.í.augu.við.
aðsteðjandi.ógn ..Þeir.eru. tilbúnir.að. slá.af.
kröfum.um.málfrelsi.ef.það.bara.kaupir.þeim.
frið ..Þessari.friðkaupastefnu.hafna.höfundar.
bókarinnar .. Þeir. benda. ennfremur. á. að.
með.því. að. láta.undan. sífellt.fleiri.kröfum.
íslamista.sé.ekki.aðeins.verið.að.grafa.undan.
undirstöðum.vestrænnar.menningar,.heldur.
sé. einnig. verið. að. svíkjast. aftan. að. þeim.
múslimum. sem. kosið. hafa. að. aðlagast. því.
samfélagi.sem.þeir.hafa.valið.sér.búsetu.í.og.
gefið.hefur.þeim.rödd.til.að.tjá.sig ...
Átökin. um. Múhameðsteikningarnar. og.
óeirðirnar.á.heimsvísu,.sem.fylgdu.í.kjölfarið,.
setja.mikinn.svip.á.bókina ..Átökin.vörpuðu.
ljósi. á. það. sem. hafði. verið. að. malla. með.
hægð. í. dönsku. samfélagi. og. vakti. margan.
Danann. upp. við. vondan. draum .. Átökin.
leiddu.til.aukins.þrýstings.á.dönsk.stjórnvöld.
og.í.þeim.efnum.voru.ekki.allir.á.einu.máli.
um. hvernig. bregðast. skyldi. við .. Höfundar.
eru. ósáttir. við. rök. þerra. sem. héldu. því.
fram. að. „virða. beri. trúartilfinningu. fólks“.
þeir. hafi. horft. framhjá. þeirri. staðreynd. að.
íslamistar.skeyta.ekkert.um.trúartilfinningar.
annarra .. Höfundar. telja. hins. vegar,. að.
stjórnvöld.hafi.brugðist.rétt.við.og.staðið.á.
sínu,. þrátt. fyrir. að. Evrópusambandið. hafi.
verið.hálfvolgt.í.afstöðu.sinni.og.stuðningi ..
Á. endanum. hafnaði. Evrópusambandið.
þó.helstu.kröfum.íslamista.og. telja.þau.að.
ætla.megi.að.stuðningur.Evrópuráðsins.við.
Dani.hafi.ráðið.úrslitum.þar.um ..Það.sem.
Múhameðsdeilan. dró. þó. fram,. umfram.
annað,. var. að. þar. til. hún. var. uppvakin.
hafði.engin.krafa.verið.uppi.um.að.íslömsk.
sharía-lög. giltu. utan. íslamskra. ríkja .. Það.
sem. infidelar. (allir. sem. ekki. trúa. á. íslam).
tóku. sér. fyrir. hendur,. heima. fyrir,. var.
talið. þeirra. mál .. Deilan. um. teikningarnar.
breytti.þessu ..Krafan.um.að.innleidd.verði.
sharía-löggjöf. við. hlið. vestræns. réttarkerfis.
verður. sífellt. háværari .. Dauðadómurinn.
yfir. rithöfundinum. Salman. Rushdie. var.
fyrsta.vísbendingin.um.að.íslam.væri.tilbúið.
að. takast. á. við.Vesturlönd ..Síðan.þá.hefur.
fjöldi. inflytjenda.margfaldast.og.hefur.það.
aukið. þrýsting. í. flestum. löndum. Evrópu ..
Og.þá.má.heldur.ekki.vanmeta.það.tak.sem.
íslömsk. ríki. hafa. á. Vesturlöndum. í. krafti.
olíuauðsins .
Bókin.Íslamistar og naívistar.er.kaflaskipt ..
Fyrsti. kaflinn. er. kynning. á. samfélagi. sem.
neitar.að.horfast.í.augu.við.aðsteðjandi.ógn ..
Þar.spila.Biedermann.stórt.hlutverk ..Þar.er,.
í. grófum. dráttum,. gerð. grein. fyrir. undir-
stöðuhugtökum.íslamskrar.trúar.og.hvernig.