Þjóðmál - 01.12.2007, Blaðsíða 64
62 Þjóðmál VETUR 2007
skólanna,.Sigurðarnir.tveir,.mættu.ævinlega.
á.fundum.og.höfðu.málfrelsi.og.tillögurétt,.
en.greiddu.ekki.atkvæði ..Kynni.okkar.Péturs.
Halldórssonar.urðu.ekki.eingöngu.gegnum.
starf. skólanefndar,. því. ég. varð. sama. árið.
varamaður.Framsóknarflokksins.í.bæjarstjórn.
Reykjavíkur.og.það.æxlaðist.þannig.til,.að.ég.
tók. mjög. bráðlega. við. sem. aðalmaður,. og.
gegndi.því.starfi.tvö.kjörtímabil,.
sem. urðu. reyndar. stundum. æði.
róstusöm ..En.það.er.önnur.saga .
Skoðað. frá. þeim. grunni,. sem.
hér. hefur. verið. dreginn. upp,.
virðist. það. ekki. sennilegt,. að.
vinátta. hafi. tekist. með. okkur.
Pétri. Halldórssyni,. þó. hygg. ég.
að. aldrei. hafi. verið. um. neina.
andúð. að. ræða. okkar. í. milli ..
Þeir. Pétur. og. maðurinn. minn,.
Haraldur. Nielsson,. prófessor,.
þekktust. auðvitað,. og. hafa.
sjálfsagt. metið. hvor. annan,. en.
þar.að.auki.var.Haraldur.tengdur.
vináttuböndum. við. ætt. Ólafar.
Björnsdóttur,.konu.Péturs ..Björn.
Jensson. faðir. hennar. hafði. verið. kennari.
hans.við.Lærða.skólann.og.næst.elsti.sonur.
Haralds,.Björn.Daníel.Kornelíus,.var.einmitt.
heitinn.eftir.þessum.elskaða.kennara ..Náin.
vináttubönd.voru. einnig. á.milli. fyrri. konu.
Haralds,.Bergljótar.Sigurðardóttur,.og.þeirra.
Svendsen-mæðgna .. Sigríður. Björnsdóttir,.
systir.Ólafar,.var.hins.vegar.náin.vinkona.mín.
og.var.ég.tíður.gestur.á.heimili.þeirra.systra,.
Arndísar. og. hennar .. Kynni. okkar. Péturs.
urðu. ekki. á. einum. degi,. heldur. í. gegnum.
margs. konar. árekstra. og. tilraunir. beggja.
til. þess. að. finna. sæmilega. lausn. á. erfiðum.
vandamálum ..En.upp.úr.því.öllu.óx.einhvers.
konar.trúnaður.og.samvinna,.þar.sem.hægt.
var.að.koma.því.við ..Við.treystum.drengskap.
hvort.annars ..
Átök.hörðnuðu.bráðlega.á.milli.skólanna,.
Miðbæjarskólans. og. Austurbæjarskólans,.
og. kom. það. fram. á. margvíslegan. hátt .. Af.
mér.var.heimtað,.að.ég. fylgdi. skilyrðislaust.
stefnu. hinna. yngri. og. róttækari. manna. og.
mönnunum.sjálfum,.upp.á.hverju.sem.þeir.
fyndu,. en. til. þess. var. ég. ekki. reiðubúin,.
og. fór. samkomulagið. versnandi .. Þá. fann.
kennarafélag. Austurbæjarskólans. upp. á. því.
að. biðja. um. fund. með. skólanefndinni,. til.
þess. að. ræða. ýmis. mál. að. sagt.
var ..Skólanefndin.taldi.sig.ekki.
geta.neitað.þessari.beiðni ..For-
maður. kennarafélagsins. var.
Arngrímur. Kristjánsson,. vel.
gefinn. maður,. en. ógætinn,. og.
kappið. oft. meira. en. forsjáin ..
Hann. flutti. inngangsræðuna,.
sem.var.heiftarleg.árás.á.mig.sem.
skólanefndarformann .. Hvern-
ig.ég.hefði.brugðist.hinu.mikla.
trausti,. sem. til. mín. hafði. ver-
ið. borið. af. yngri. mönnum. og.
frjálslyndari ..Ég.ætlaði.vitanlega.
að. svara,. en.Pétur.Halldórsson.
var.staðinn.upp.áður.en.ég.fékk.
nokkurt. svigrúm .. Hann. talaði.
með.gætni.og.þó.miklum.þunga ..Lýsti.því.
hversu. erfið. aðstaða. mín. væri,. og. reyndi.
ég. þó. alltaf. að. gera. öllum. nokkra. úrlausn ..
Mætti. ekki. minna. vera. en. að. þeir,. sem.
þættust. vilja. aðstoða. mig,. reyndu. ekki. að.
gera.mér.allt.sem.erfiðast ..Sjálfsagt.væri.ekki.
hægt.að.sameina.hér.öll.hin.ólíku.sjónarmið,.
en.drengskap.væri.hægt.að.sýna.og.á.honum.
ætti.ég.heimtingu .
Ég.hélt.aldrei.ræðuna,.sem.ég.hafði.ætlað.
að. flytja,. því. þegar. Pétur. settist. niður. var.
Arngrímur. orðinn. eyðilagður. yfir. frum-
hlaupi. sínu .. Hann. gerði. mér. aldrei. framar.
neina. erfiðleika,. og. nokkrum. árum. seinna.
gekk.hann.fram.í.því.við.Alþýðuflokkinn,.að.
ég. fengi. kross. frá. ríkinu. fyrir. störf. mín. að.
skólamálum ..Þá.kom.hann. til.mín.og.bað.
mig.að.þiggja.krossinn.og.sýna.með.því,.að.
ég.erfði.ekki.við.sig.gamlar.væringar ..Hitt.er.
Pétur.Halldórsson
(1887–1940)
bóksali.(Eymundsson)
og.borgarstjóri.á
árunum.1935–1940 .