Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2013, Blaðsíða 37

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 1. tbl. 89. árg. 2013 33
Sólveig Helga vann á göngudeildinni
á Landspítala þegar henni var lokað.
Hjartaeiningin stóð frammi fyrir því að
þurfa annaðhvort að loka göngudeildinni
eða skera niður í bráðaþjónustunni en
búið var þegar að skera mikið niður þar.
Því var valið einfalt en sáraukafullt engu
að síður því starfsemin er þörf.
Hugmyndin vaknar
Mjög fljótlega vaknaði umræða á hjarta-
deildinni um hvað hjúkrunar fræðingar
gætu gert í þessu. „Fólki fannst ansi
mikið tekið af hjúkrun út af því að
þetta var hjúkrunarstýrð göngudeild. Svo
fórum við Hildur Rut að tala saman
og funduðum með deildarstjóranum á
hjartadeildinni en hún hefur hvatt okkur
óspart í þessu ferli,“ segir Sólveig Helga.
„Við fundum líka mikinn hljómgrunn hjá
læknum sem sinna þessum sjúklingahópi.
Fólk hefur tekið okkur gríðarlega
vel, bæði sjúkraþjálfarar, læknar og
hjúkrunarfræðingar á deildinni. Margir af
sjúklingunum okkar hafa sagt að þessi
endurkoma, sem göngudeildin sinnir, sé
mjög þörf þannig að við fengum einnig
meðbyr þar,“ bætir Hildur Rut við.
Komnar í Læknasetrið
Síðan gekk allt hratt fyrir sig. „Við
töluðum við Þórarin Guðnason en hann er
hjartalæknir og stjórnarformaður Lækna-
setursins og vinnur einnig á hjartadeild.
Þórarinn ásamt Karli Andersen hjartalækni
eru þeir læknar sem hafa verið okkur
mest innan handar. Þeir tóku báðir vel
í málið þegar við sögðum að okkur
vantaði aðstöðu,“ segir Hildur Rut. „Þetta
er fólk sem þekkir vel starfsemina og
þær leiðbeiningar sem við vinnum eftir
svo við þurftum ekki að eyða miklum
tíma í sannfæra menn um hugmyndina
miðað við marga aðra sem eru að koma
með alveg nýja viðskiptahugmynd,“ segir
Sólveig Helga.
Starfsemin gengur fyrir sig á mjög
svipuðum nótum og á Landspítalanum.
Þeim sem útskrifast af hjartadeild eftir að
hafa gengið í gegnum kransæðavíkkun
er boðið viðtal hjá hjúkrunarfræðingi á
göngudeildinni. Móttakan er hins vegar
opin öllum og hver sem er getur pantað
tíma.
Munurinn frá því á Landspítala er
að Hildur Rut og Sólveig Helga reka
móttökuna sjálfar, taka gjald fyrir og
borga aðstöðugjald til Læknasetursins.
Komugjaldið er 4.900 krónur og
sjúklingurinn fær ekki endurgreitt frá
Sjúkratryggingum Íslands. Þegar þær
fóru af stað með móttökuna var þeim tjáð
að það þýddi ekki að senda inn umsókn
til Sjúkratrygginga því hún myndi ekki
verða samþykkt. „Við vorum pínulítið
leiðar yfir þessu og vorum að vandræðast
með hvað við ættum að gera en svo
höfum við fengið hvatningu frá ýmsum
aðilum til þess að senda inn umsókn og
sjá hvað gerist. Við munum því gera það
til þess að fá að minnsta kosti skriflegt
nei,“ segir Sólveig Helga. Í núverandi
árferði getur það reynst þrautin þyngri
að ná fram niðurgreiðslu fyrir sjúklingana.
Margir samningar við lækna eru upp í loft
og greiðsluhlutfall sjúklinga hefur hækkað
talsvert því ríkið telur sig ekki geta greitt
meira fyrir heilbrigðisþjónustu.
Starfsemin
Flestir sjúklingar koma á móttökuna um
það bil viku eftir kransæðavíkkun. Sumir
hafa farið áður í víkkun en aðrir hafa
nýlega greinst með kransæðasjúkdóm.
„Við fræðum þá um sjúkdóminn,
áhættuþættina og lífsstílsbreytingar sem
mikilvægt er að gera til þess að reyna
að hafa áhrif á sjúkdóminn og framgang
hans. Svo fræðum við um lyfin og hvernig
þau virka til þess upplýsa um verkun
þeirra og auka meðferðarheldni. Þá
veitum við almennan stuðning við að lifa
með þessum sjúkdómi. Hann getur snúist
um mataræði, hreyfingu og svo margt
annað,“ segir Hildur Rut. „Markmiðið er í
víðu samhengi að hver og einn geti lifað
góðu lífi með sínum kransæðasjúkdómi.
Þess vegna reynum við að grípa inn í ef
eitthvað er að hjá fólki. Sumir hafa kannski
dottið út úr hjartaendurhæfingunni. Svo
getum við verið að hjálpa einum að
hætta að reykja á meðan annar er að
fræðast um sykursýki. Við erum í góðu
sambandi við lækna, næringarráðgjafa
og þá sjúkraþjálfara sem sinna hjarta-
endurhæfingu á Landspítala því við
reynum að líta á hjartaendurhæfingu
sem eina heild,“ segir Sólveig Helga.
Stundum koma til þeirra sjúklingar sem
hafa einhverra hluta vegna afþakkað boð
um endurhæfingu og sjá eftir því. Eins
getur verið að sjúklingur, sem hefur lokið
sjúkraþjálfun, hafi í raun þörf fyrir meiri
þjálfun eða upprifjun. Sjúkraþjálfararnir
hafa þá tekið vel í að koma þessum
sjúklingum í endurhæfingu.
„Okkur finnst hraðinn á spítalanum vera
orðinn þannig að þessi móttaka sé
mjög þörf þjónusta. Margir liggja bara
á hjartadeild í einn til tvo sólarhringa
og á þeim tíma eru þeir í fjölmörgum
rannsóknum og fá ýmiss konar fræðslu
og upplýsingar og það er full vinna að
vera sjúklingur. Þá er gott að geta fengið
að koma og fara yfir málin aftur,“ segir
Sólveig Helga.
Mjög misjafnt er hversu oft og lengi
sjúklingarnir koma. Í klínísku leið bein-
ingunum, sem þær Hildur Rut og Sólveig
Helga styðjast við, er talað um fimm skipti
árið eftir kransæðavíkkun en í raun er
þetta einstaklingsbundið. „Þeir sem eru að
hætta að reykja velja oft að koma örar til
að byrja með og svo sjaldnar þegar líður á.
Oft þegar einhver blóðþrýstingsvandamál
eru viljum við sjá fólkið oftar eða læknirinn
óskar eftir því,“ segir Sólveig Helga. Svo
eru margir sem vilja bara koma einu sinni
og fá fræðslu og vilja svo bara spreyta
sig sjálfir og það er líka bara allt í lagi. Oft
á tíðum er fólk í góðum málum, hreyfir
sig mikið og hefur áður gert breytingar á
mataræði,“ segir Hildur Rut.
Þær Hildur Rut og Sólveig Helga
fylgjast með lyfjameðferð sjúklinganna
og hafa gott aðgengi að sérfræðingum
sjúklinganna ef breyta þarf lyfjameðferðinni
eða sjúklinginn vantar lyfseðil. Þær geta
hringt í lækni sjúklingsins og hann getur
þá oft lagt til breytingar á lyfjameðferð
eða skrifað lyfseðil. Stundum fær
sjúklingurinn tíma hjá lækni fyrr en áætlað
var eða er beðinn að hringja í lækninn.
Einnig geta þær greint vandamál, eins
og háan blóðþrýsting eða brjóstverk,
sem leiðir til að flýta þarf næsta komu
til læknis. Hildur Rut og Sólveig Helga
telja sig þannig á margan hátt bæta
þjónustuna við sjúklinginn.
Einkarekstur
Hildur Rut og Sólveig Helga eru báðar
í fullri vinnu á Landspítala og hafa ekki