Helgarpósturinn - 31.08.1979, Blaðsíða 9

he/garpástutinh- Föstudagur 31. ágúst 1979
9
nmtándi hver maður dæmdur til kvalar og dauða?
Ágreiningur við
„gamla skólann.”
Blaðamaður segir i inngangi að
,,baráttumenn fyrir bindindi af

g *y;- f V tif
'feiyííæ'v?5^'^'
.‘r * **'*íí>k,
4l^á^5s’
*&**&$**
on:
itihúsið
ði
félaginu og til þess að mæta þeim
kröfum lagði Kaupfélag Patreks-
fjarðar fram 30 milljón króna
hlutafé árið 1977, en það hefur
verið hluthafi i HraðfrystihUsi
Patreksf jarðar frá upphafi.
Þannig stóðu málin nií i sumar
þegar samþykkt var að veita
verulega fyrirgreiðslu til fyrir-
tækisins til að ljúka framkvæmd-
um og koma húsinu i gagnið.
Þá er haldið fram að hér ste
veruleg vöntun á vinnuafli.
Hér er næg atvinna og er það
vel. Hitt verður á að lita, að vél-
væðing og tæknivæðing i frysti-
húsunum hér er skammt á veg
komin og afkastageta þeirra mið-
að við mannafla litil. Með betri
aðstöðuogaukinnitækni má auka
afköst verulega i frystihúsi sem
annarsstaðar. Málið snýst að
verulegu leyti um þetta, að það
þarf fjármagn til að ná fram
þeirri hagkvæmni sem nútima-
rdcstur krefst.
Erlent vinnuafl er ekkert sér-
stakt fyrirbæri á Patreksfirði.
Frystihúsum alltlandhafa meira
ogminna þurftá þviað halda, þar
sem ekki hefur fengist innlent.
fólk i störfin. Þörfin fyrir erlent
vinnuafl er mest þar sem aö-
bUnaður og vinnuskilyrði eru
verst, ásamt lélegum tekjumögu-
leikum. Þannig er það hér og úr
þvi erveriðað reyna að bætameð
nýbyggingunni. Það hefur sýnt
sig að þar sem hlutirnir eru
komnir i sæmilegt horf er ekki
skortur á innlendu vinnuafli.
Hafter eftir sérfræðingum að 2
— 3 nýja skuttogara þurfi i viðbót
á staðinn ef nást eigi rekstrar-
grundvöllur fyrir hUsið.
Þetta er hrein blekking. Það
virðist sem Halldór hafi alveg
gleymt þvi að i Hraðfrystihúsi
Patreksfjarðar eru unnin um 3000
tonn af fiski á ári nú þegar og
auðvitað fer það magn i nýja hUs-
ið. Mun þurfa 5000 — 5500 tonn til
þess að hafa sæmilegan rekstrar-
grundvöll. 2000 — 2500 tonn er þvi
þaðsem á vantar. Raunar er það
efamál að nokkurn viðbótarafla
vanti i bili ef sá fiskur sem gera
má ráð fyrir að veiddur verði
fyrir suðurhluta vestfjarða verði
miðlað i hagkvæmustu vinnslu á
hverjum timaeinsogstefnt er að.
Öháð þvi hvaða tonnafjölda eða
skipafjölda menn geta sér til um
að þurfi i viðbót, þá skulu Halldór
og sérfræöingarnir hans hafa það
sem fulla vissu aö Patreksfirðing-
ar ætla sér sinn hlut i sjávar-
aflanum og gefa hann engum eft-
ir.
Óttinn við að nýtt fullkomið
frystihús á Patreksfirði komi til
meðaðvalda óbætanlegum skaða
á fiskistofnum, staðnum sjálfum
og þjóðarbúinu i heild er grýla
sem ekki er enn séð hvaða til-
gangi á að þjóna.
Svavar Júliusson,
kaupfélagsstjóri,
Patreksfirði.
gamla skólanum hafa ekki getað
fallist á vinnubrögðin” sem
S.A.A. hafi.
Þetta held ég að sé ekki rétt.
Það sem á milli ber er að við
ýmsir af „gamla skólanum” er-
um bindindismenn, boðum bind-
indi og reynum að mynda áfeng-
islaust umhverfi en ýmsir af hin-
um „nýja skóla” segjast ekki
vera á móti áfengi ,,sem sliku.”
Það sem ég
kalla ofstæki
Hilmar segir að „leikreglur
stúknanna” séu „boð og bönn ’en
AA samtökin „byggjast á aðsjúk-
irlækni sjúka” og þvi eigi þessir
aðilar ekki samleið. Samkvæmt
þessu virðist ekki geta verið um
neitt samstarf að ræða af hálfu
alkóhólistanna við okkur sem
aldrei höfum verið drykkjumenn.
Þaðkalla ég ofstæki.enda þósatt
sé að okkur er ekki ætlað rúm i
AA samtökunum. Samt veit ég að
forustumenn AA meta og viður-
kenna þá hjálp sem t.d. séra Are-
lius Nielsson hefur veitt þeim, þó
að hann hafi aldrei þurft að vera
afturhvarfsmaður í þeim efnum.
En S.A.A. er allt annað en AA.
Ógætilegar áætianir
Hilmar segir enga vissu um
fjölda drykkjusjúkra hér á landi.
Þó skipar hann íslendingum hik-
laust i röð meðal þjóða eftir þvi
hvað það mein sé algengt. Um
þetta eru engar öruggar tölur til.
Enginn veit hvort talning alkóhól-
ista i löndunum er sambærileg og
bendir margt til að svo sé alls
ekki. Það virðist vera fljótfærni
að setja Islendinga neðar en t.d.
Dani og Frakka á slikan lista.
Hitt mun liggja flestum i augum
uppi að meðan við vitum ekki ör-
uggar hlutfallstölur fyrir okkur
sjálfa getum við ekki með neinni
vissu vitað hvar við eigum heima
i þjóðarröðinni.
Félagsmannaf jöldi
S.Á.Á.
Okkur er sagt að félagar i
S.A.A. séu 9 þúsund. Þeir voru
taldir á niunda þúsund á aðal-
fundi i fyrrahaust en þriðjungur
þeirra hafði ekkert félagsgjald
greitt. Það er ágætt ef niu þúsund
hafa greitt félagsgjald þetta árið.
Sambandið við
félagsmenn
S.A.A. hefur ekki samband við
einstaka félagsmenn annað en að
senda þeim timarit sitt þegar það
kemur út og gefa þeim kost á að
koma á aðalfundinn og vera þar
eina kvöldstund.
Starfsaðferðir
templara
Hilmar Helgason segir að
starfsaðferðir templara séu „ekki
einni, heldur tveimur kynslóða-
bilum á eftir timanum”. Þetta tel
ég vanhugsuð orð.
Þegar templarar hófu samtök
sin um miðja siðustu öld tóku þeir
upp þær starfsaðferðir sem enn
eru i fulli gildi og m.a. AA menn
nota. Þeir bundust samtökum um
að hafna áfengi, og til þess
styrktu þeir hver annan með fé-
lagslifi og samfundum og leituðu
hjálpar og verndar æðri máttar-
valda. Þæraðferðireruenn i fullu
gildi og aðrar betri kunna menn
ekki.
Þessi félagsskapur var opinn
öllum sem vildu vera bindindis-
menn, hvort sem þeir höfðu verið
það áður eða ekki. Markmiðið var
að vernda menn frá áfengi og út-
rýma þvi. Og það er markmið
templara enn i dag.
Eru 6% vonlaus?
Bjartsýnir menn á þýðingu og
áhrif drykkjumannahæla eins og
t.d. i Freeport og þeirra sem hér
eru rekin, segja að 70% þeirra
sem hjálpar leita þar fái lækn-
ingu. Samkvæmt þvi fá 30% ekki
bata. Hilmar segir að 20% áfeng-
isneytenda eigi við áfengisvanda-
mál að striða. Segjum að hann
lækni 70% þeirra. En er þá engin
von fyrir hina? Þeir eru sex af
hundraði hverju. Eigum við að
sætta okkur við að þeir farist?
A.m.k. þrjár kynslóðir
á eftir timanum
Þeir sem ekki berjast gegn
drykkjuskapnum en láta sér
nægja aö,,sjúkirlækni sjúka” eru
a.m.k. þremur kynslóðum á eftir
timanum. Það tókst ekki að sigr-
ast á holdsveiki, berklum og
taugaveiki fyrr en girt var fyrir
það að menn smituðust. Þá
vannst sigur — en fyrr ekki.
Eins er það hér. Þess vegna
viljum við templarar vinna að þvi
uppeldi að fólk sýkist aldrei af á-
fengissýkinni.
Hvað ber svo á milli?
Helgarpósturinn hefur eftir
Hilmari:
„Égvilað góð fræðsla og fyrir-
byggjandi störf verði stunduð fyr-
ir alla unglinga frá tólf til að
minnsta kosti átján ára.” Að þvi
athuguðu að unglingarnir verða
sjálfir að starfa en ekki er nóg að
starfa fyrir þá held ég nú að ekki
beri mikiðá milli Hilmarsog okk-
ar templaranna. En hverjir hafa
gert meira af þvi að fræða þjóð-
ina i þessum efnum en templar-
ar? Hverjir hafa unnið lengst og
best með börnunum að þessu
marki?
Nú er vakningartimi
NU eru þjóðirnar hver af ann-
arri að gera sér ljóst að fjöldi á-
fengissjUklinga hjá þeim fer vax-
andi á næstu árum ef svo heldur
fram sem horfir. Heilbrigðis-
stofnun sameinuðu þjóðanna heit-
ir á menn að minnka áfengis-
neyslu og fækka drykkjustundun-
um. Mönnum er ljóst að lif liggur
við að svo verði gert.
Ég vil trúa þvi að þessi vitn-
eskja, — þetta að menn sjá voð-
ann fram undan, — geri ýmsa á-
kveðna að fylgja betri stefnu. Ég
vil trúa þvi að þeim fjölgi nU ört
sem ganga til liðs við okkur bind-
indismenn og láta alla vita að þeir
muni aldrei hafa áfengi um hönd,
svo að sjaldnar og minna verði
drukkið og færri verði áfengis-
sjúklingar. Er það of mikil bjart-
sýni?
Ofdrykkjunnar
gætir lengi
Það skulum við muna að enda
þótt ofdrykkjumaður hætti að
drekka .er hæpið að hann verði
s-amur maður. Afengisneysla
veldur varanlegum heila-
skemmdum. Það skyldi enginn
gera að gamni sinu að drepa
heilafrumur sinar og skemma
æðsta og þýðingarmesta liffæri
sitt. Þeim sem slikt hafa leikið
hættir löngum til fordóma og eins
konar ofstækis, enda þótt þeir séu
hættir eiturlyfjaneyslunni og ekki
orðnir öryrkjar.
Það má aldrei gleymast
En svo skulum við ekki heldur
gleyma þeim sem drekka sér og
öðrum til auðnuleysis áður en
þeir verða áfengissjúklingar. Það
á svo oft og viða við sem Jónas
Hallgrimsson kvað forðum:
Vonarstjarna
vandamanna
hvarf i dauðadjúp
Er þessi kynslóð svo köld og
kærleikssnauð að slikt snerti
hana ekki? Því vil ég ekki trúa.
En ef þeir harmar snerta okkur,
hvaðgerum viðþá til þessaðslik-
um hörmungum megi létta?
Halldór Kristjánsson.
Pilturinn, sem var vísað út af Hótel Borg:
„ÞÁ FÓR ÉG AD ÖSKRA OG
GARGA”
Undanfarnar vikur hafa verið
töluvert skrif i Helgarpóstinum
um dyravörslu a Hótel Borg i
Reykjavik. Upphaf þessara
skrifa voru þau, að Halldór
Halldórsson blaðamaður Helgar-
póstsins kvaðst hafa orðið vitni að
þvi þegar dyraverðir umrædds
veitingastaðar voru fremur harð-
hentir við einn gestinn.
Maðurinn, sem öll þessi skrif
spunnust Ut af, hefur nU komið að
máli við Helgarpóstinn til þess að
koma sögu sinni á framfæri.
Hann segir, að kvöld það er
atburðirnir gerðust, hafi hann
verið með „læti og stympingar
inni”. Þá hafi dyraverðirnir beðið
hann um að hætta þvi. „Ég lofaði
þvi, en sneri mér svo aftur að
þessu. Þá báðu þeir mig um að
koma meö sér”, sagði hann.
Þegar kom fram I fatahengið,
bað hann um jakkann sinn, sem
hann hafði hent þangaö er inn
kom, án þess að hirða um að taka
númer. Dyraverðirnir sögðu þá,
að hann gæti komið daginn eftir
til að sækja hann. „Þá fauk I mig
og ég ýtti einum dyraverðinum til
hliðar. Þá settu þeir mig út. Ég
byrjaði að lemja og sparka i
hurðina, en þeir tóku mig þá inn
fyrir. Ég réðist á þá og reif jakka
hjá einum dyravarðanna.”
. Eftir þessa atburði, settu dyra-
verðirnir hann i gólfið og héldu
höndum hans fyrir aftan bak. „Þá
fór ég að öskra og garga eins og
verið væri að drepa mig.”
„Það var skrifað i blöðin, að
það hafi verið tekið harkalega á
mér, en það var ekkert I þvi.”
Það kom fram i svari dyra-
varðanna við grein Halldórs
Halldórssonar blaðamanns, að
þeir töldu drenginn flogaveikan,
þar sem um tima vall froða út um
munn hans. Aðspurður um það
hvort hann ætti við þennan sjúk-
. kóm að striða, svaraði hann þvi,
til, að hann væri „ekki fyrir fimm
aura flogaveikur”. Hann hafi
einungis verið að hrækja. SjUkra-
bill kom á staðinn, en hans gerðist
ekki þörf.
Lögreglan var einnig kölluð til
og járnaöi piltinn. Tók hann þá,
að eigin sögn, að sparka i þá og
dyraverðina. Var þá farið með
hann á stöðina og slðan heim.
Helgarpósturinn telur að
með birtingu þessara tveggja
sjónarmiöa um dyravörsíu-
málið, sé skrTum um þí>oá sið
um blaðsins lokið og mun
ekki ljá frekara rúm undir
þau. Ritstj.
UNDIRMAL?
Dyravörslumál Hótel Borgar
riða ekki við einteyming. Nú
hefur unglingurinn, sem blaða-
maður Helgarpóstsins og félagi
hans reyndu að halda hlifiskildi
yfir, tekið á sig glæp dyravarð-
anna, og þar með bitið höfuöið
af skömminni.
Við undirritaðir vorum áhorf-
endur að vægast sagt harkalegri
meðferð á téðum unglingi,
Björgvin Guðbjörnssyni, og við
höfum vitni að þvi, að lýsing á
aðförunum var a.m.k. ekki orð-
um aukin. Björgvin var illa leik-
inn, hvað sem hann segir um
það nú.
Ef drengurinn man ekki hvað
gerzt hefur eða finnur sig nú
knúinn af einhverjum sökum til
að segja eitthvað annað en
sannleikann, þá er það ekki okk-
ar mái.
Þetta kann hins vegar að vera
mál dyravarðanna sjálfra. Það
kemur ekki fram i viðtalinu við
piltinn, að það voru dyraverðir
Hótel Borgar, sem komu með
hann i pússi sinu upp á ritstjórn-
arskrifstofur Helgarpóstsins.
Það skyldi þó aldrci vera, aö
einhver undirmál séu hér á
ferðinni? Félagi hans umrætt
kvöld gæti e.t.v. borið um það.
„Ég skal kæra þessa and-
skota,” var viðkvæði Björgvins
i áheyrn lögregluþjóna á Ieið á
lögreglustöðina. Andskotarnir
voru dyraverðirnir. Ætlaði hann
að kæra þá fyrir sin eigin afbrot,
sem hann viðurkennir upp á sig
hér á siðunni, eða fyrir fanta-
brögðin, sem margir urðu vitni
að og margir hafa séð eða orðið
fyrir I fjölmörg önnur skipti?
Raunar er rétt, að það komi
fram hér, að félagi Björgvins
segir, að dyraverðir Hótel Borg-
ar hafi rotað sig þetta sama
kvöld. Það hefur ekki komið
fram fyrr.
Við höfum þá trú, að rothögg-
ið breytist ekki i bliðuhót, jafn-
vel þótt hópur dyravarða arkaði
með hann upp á ritstjórnar-
skrifstofur Helgarpóstsins og
bæðu um viðtal fyrir hann.
Þessi litla saga sýnir, að litið
virðist við þvi að gera, þótt til
séu menn, sem eru i dyravörzlu
til að þjóna lund sinni, og með
öllu óhæfir i þokkabót.
Halldór Halldórsson
Hallgrimur Guömundsson