Helgarpósturinn - 08.08.1980, Blaðsíða 3

3
halrjrRrpn^fi irinn Fostudagur 8. ágúst i9so.
urinn bauð upp á, fyrir áratug eöa
rúmlega þaö.
„Þiö hlæið,” sagöi sölumaöur-
inn. „Ég sé ekkert aö þessum föt-
um. Sjáiö þiö mig t.d. Hér er ég i
glerfinum buxum og ekki er jakk-
inn beint slorlegur — eöa hvaö
finnst ykkur?”
,,Þú ert nú bara eins og Rúss-
arnir sem komu inn I búöina til
okkar áöan,” sagöi ein af-
greiðslustúlkan. „Þú og Rússam-
ir eruö eins og nýstignir fram Ur
steinöldinni hvað klæðaburð
varðar”.
Og þessa „meldingu” réöi sölu-
maöurinn ekki við. Hann gafst
upp og sagöi á sér deili. Sybil
Kristinsdöttir verslunarstjóri,
sagöi viö HP -menn, að þaö væri
helst til of stutt siöan þessi föt
voru i tisku. „Það er ekki fjarri
lagi, aöáætla að eftir 15 ár verði
þetta oröiö gjaldgengt á nýjan
leik, þvi tiskan endurtekur sig
oftast aö einhverju leyti.”
Hún sagöi einnig, aö ekki væri
mikið um það aö farandsalar litu
viö i versluninni, þar sem það
væri á vitoröi heildsala aö versl-
unin 17 keypti beint inn frá út-
löndum.
,,Nú losa ég mig
við lagerinn”
Siguröur sölumaöur Steinars-
Þessi var full vorkunnsemi meö
sölumanninum og sagöist þess
fullviss aö einhver keypti af hon-
um — einhvern tima.
son haföi nú fengiö sig algjörlega
fullsaddan á duttlungum tiskunn-
ar. „Nú losa ég mig viö lagerinn i
einni svipan i einhverri góöri
verslun, sem eltir ekki tiskuna
svona nákvæmlega frá degi til
dags heldur er á klassiska sviö-
inu.” Aö þeim oröum sögöum,
snaraöi hann sér inn í kvenfata-
verslunina Gluggann viö Lauga-
veginn.
Þaö var snöfurmannleg af-
greiöslasem hannfékk þar. „Nei,
blessaður vertu ekkert að hafa
fyrir þvi aö opna töskuna,” sagöi
eigandi verslunarinnar, Hildur
Þorsteinsdóttir. „Ég fer margar
feröir á ári i innkaupaferðir og
kaupi þvi ekki af heild* eða far-
andsölum.”
En Siguröi var ekki þokaö og
hann sagðist vera fullviss um, aö
Hildur félli fyrir fötunum hans,
þegar hún sæi þau. Og taskan var
opnuö. En áhrifin uröu önnur en
sölumaðurinn haföi vonast eftir.
„Ég lit nú ekki á svona drasl,”
sagði Hildur. „Ég rek hérna 1.
klassa verslun, en enga 3. flokks
tuskuverslun.” Þar með var úti
þaö ævintýri og sölumaöurinn
hrökklaöist út.
Eftir þessar misheppnuöu til-
raunir viö aö losna viö fatalager-
inn i stórum skömmtum var af-
ráöiö aö lækka örlitiö flugiö og
reyna frekar aö selja eitthvaö af
fötunum til fólks úti i bæ. „Þaö er
alltof mikil ihaldssemi i þessum
verslunum. Tiskan, tiskan og
tiskan. Það er ekki hugsaö um
annaö” sagöi Siguröur þungum
rómi. „Ég held að almenningur
sé i raun ekki svona pjattaöur. Ég
hleyp bara i nokkur hús og sel
þetta fólki úti i bæ. Þaö kaupir
þetta upp hjá mér á ,,no time”.”
Og þaö var rennt vestur i bæ
meösölumanninn og töskuna meö
fatnaöinum — model 1960 og
byrjaö á þvi aö herja á ibúa viö
Hagamelinn.
En ekki hýrnaöi brúnin á sölu-
manninum iþeirri feröinni. Hann
náöi rétt aö byrja rullu sina:
„Góöan daginn. Ég er hérna meö
fatnaö i töskunni sem mig langar
til aö sýna þér og bjóöa til kaups
fyrir..” Nei, takk ég hef engan
áhuga á sliku” var þá sagt og
huröinni hallaö aftur. Slik var af-
greiöslan i fyrstu þremur Ibúöun-
um sem sölumaöur baröiuppá.
Hann var oröinn ansi framlágur,
en þá rættist örlitiö úr.
Skyrtur á 700 krónur
„Hvaösegiröu föt til sölu. Láttu
„ Ýmsir farandsalar
óprúttnir fagurgaiar”
Þaökemur jú fyrir, aö viö fáum
kvartanir vegna farandsölu-
manna," sagöi Bjarki Eliasson
yfirlögregluþjónn i Reykjavik.
„Oftast eru þetta kvartanir yfir
mönnum sem selja bækur eöa rit,
gjarnan I tengslum viö einhverja
sértrúarsöfnuöi og þá þykir fólki
þetta fólk um of ágengt.”
Bjarki sagöi einnig, aö þaö væri
nánast ekkert um aö menn
kvörtuöu yfir þvi aö varan sem
seld væri heföi slöan reynst
gölluö. „Þaö var meira um þaö
áöur fyrr, þegar gengiö var I hús
og seld voru egg og önnur mat-
væli,” sagöi Bjarki.
„Ég held svona almennt talað
sé minna um farandsölumenn en
áöur var,” sagöi Bjarki Elias-
son. „Menn hafa stundum verið
gripnir vegna sviksemi i slikum
söluferöum. Ég minnist þess t.d.
fyrir nokkrum árum, þegar
nokkrir aöilar gengu I hús og buöu
útlendan bjór til sölu. Þeir létu
siöan fólkiö greiöa inn á pöntun-
ina, en komu siöan aldrei meö
bjórinn.”
Samkvæmt upplýsingum
Bjarka Eliassonar þarf strangt til
tekiö verslunarleyfi eöa a.m.k.
farandsöluleyfi til aö ganga i hús
og bjóöa varning til sölu. Farand-
söluleyfi gefur borgarfógeti hér i
Reykjavik, en sýslumenn úti á
landi. Þaö eru ýmsar reglur sem
fylgja þarf þegar vara er seld.
Sölumaöur þarf t.a.m. aö standa
skil á söluskatti. Hins vegar virö-
ist þó ekki langt bil á milli þess,
aö ganga i hús og bjóöa hitt og
annaö til sölu, sem er i eigu viö-
komandi sölumanns og svo hins
aö selja ýmsa eigin muni i gegn-
um smáauglýsingar.
Jónas Þór Steinarsson fram-
kvæmdastjóri Félags stórkaup-
manna, sagöi viö Helgarpóstinn,
aö litiö yröi vart viö töskufarand-
sala. „1 Félagi stórkaupmanna
eru um 200 aöilar og þeir hafa
fulla atvinnu af heild- og umboös-
verslun. Þess utan eru kannski
um lðOaöilar sem flytja inn vörur
I smærri stil. Um leyfislausa far-
andsala heyrir maöur litiö, en
engu aö siöur skyldu kaupmenn
og aörir vera á varöbergi gagn-
vart biræfnum réttindalausum
fagurgölum, sem bjóöa vörur á
ótrúlega lágu veröi, en geta siðan
ekki staöiö i skilum meö skuld-
bindingarsinar þegar til kemur.”
Jón I. Bjarnason hjá Kaup-
mannasamtökunum kvaöst ekki
geta neitaö þvi, aö óprúttnir
sölumenn fyrirfyndust. Þaö kæmi
fyrir aö óvandaöir náungar ferö-
v uöust um landiö meö sýnishorn og
byöu kaupmönnum varning til
kaups. Þessir menn væru meö
nótnabækur á fyrirtæki sem
raunverulega væru ekki til en
léku þó hlutverk stórheildsala úr
borginni. Sagöi Jón aö þaö kæmi
allt of oft fyrir aö kaupmenn og þá
sérstaklega þeir sem væru aö
opna nýjar verslanir iétu blekkj-
ast af fagurgala slikra svikara
sem færu um i gervi heild- eöa
farandsala, þvi oftast væri varan
allt önnur en sýnishornin þegar til
kæmi, ef þá nokkur vörusending
kæmi til kaupmanna. Létu þessir
menn kaupmenn samþykkja
vixla fyrir vörunni og seldu siöan
vixlana óhikaö, þótt enga sendu
þeir vöruna. Vildi Jón I. Bjarna-
son eindregið beina þvi til kaup-
manna um allt land aö vera á
varöbergi gagnvart söluferðum
slikra útsendara.
mig lita á,” var sagt I fjóröu at-
rennu viö Hagamelinn. Þaö var
ungur maöur sem tók þannig á
móti Siguröi. Siguröur sýndi hon-
um siðan vörurnar og um siðir
sýndi ungi maöurinn nokkurn
áhuga á skyrtunum sem sölu-
maöurinn bauö upp á, enda þær
ekki hátt verðlagöar. ,,Þú getur
fengiö stykkiö fyrir svona 700
kall,” sagöi sölumaöurinn. ,,Þaö
er ágætur pris. Þaö er ekki af og
frá aö ég kaupi af þér nokkrar til
aönota I vinnuna. Komdu aftur og
viö sjáum til,” sagöi þá kúnninn.
Það var harla kampakátur
sölumaöur sem hljóp léttstigur
niöur tröppurnar frá unga mann-
inum á Hagamelnum. Þarna var
þá glæta. Þaö var þá kannski von
i þessum bransa eftir allt saman.
En næstu heimsóknir hans áttu
eftir að koma honum niður á jörö-
ina. Það voru stuttaraleg, „nei
takk”, sem hann fékk I næstu
fimm húsum.
Sigurður sölumaöur geröi a 11-
viöreist um Vesturbæinn. Hann
| 13
Þær i Glugganum sögöu fatnaðinn hjá Sigga sölumanni algjört drasl.
„ Við byrjuðum árið 1980 með
Ayds og þannig œtlum
við að halda áfram ”
Hvers vegna
Ayds verkar
Ayds hjálpar til að hafa
hemil á matarlystinni. Það
hjálpar til að borða hita-
einingasnauða fæðu og
forðast fitandi mat. Það er
eina leiðin til að grennast
og halda áfram að vera
grannur. Og — vegna þess
að það tekur tima að venj-
ast nýjum matarsiðum —
fæst Ayds i pökkum sem
innihalda fjögurra vikna
birgðir. Hver skammtur
inniheldur 25 hitaeiningar.
Hvernig Ayds verkar
l*;ió ir álit margra \isindamanna að þi-gar
lilóósskurinn minnkar. srgi luilinn: ,.Lg ir stangur!"
Augljnsli'ga girisl þilla oflast skonunu f>rir U'iiiiikgan
malinálsluna in þaó gilur lika gir/l a milli mala. I I þu
horðar iill cða lui A\ds (giarnan iiki'i luiliim dnkk
sini hjalp;>r þir að nulla þaðl hall'líma l\rir mallið.
r\ksl hlóðs\ knrinn og malarhslin minnkar.

Liz og Joanna Lawrencc cru mæðgur. Hvorug þcirra var fcit cn báðar
máttu við því að missa fáein kíló. Þær voru báðar ákvcðnar í þvi að hvrja árií
1980 fallcga grannar. Svo að þær lóku að fækka við sig hitaeiningum i byrjun
desember og héldu matarlystinni í skcfjuni með aðstoð Ayds — lika um jólin!
Og þær nutu máltiðanna með hinum í fjölsky Idunni. Hvcrnig fóru þær að
þessu?
Liz: „Ég þurfti að losa mig við 3—4 kiló. Þcssi fáu aukakiló voru nóg til
þess að ég var svolítið fcitabollulcg í bikinibaðfötunum mínum þcgar ég hcim-
sótti systur mína í Kaliforniu síðasta sumar. Ég ákvað því að prófa Ayds.
Astæðan til pcss að mér gcðjast svo vcl að Ayds cr sú að mér finnst gaman að
borða og ég vil njóta máltiðanna mcð fjölskyidunni. Ayds hjálpar mér að borða
minni skammta og forðast fitandi fæðu.”
Joanna: „Ég cr nýbvrjuð að vinna sem Ijósmyndafvrirsæta
ég varð að losa mig við 7—8 kíló til þcss að passa í nr. 10,
sem cr það númer sem fyrirsætur nota. Það krefst
heilmikillar orku að þjóta um á milli Ijósmyndara og maður
vcrður að borða almcnnilega.
Og það cr einmilt það scm Ayds
gcrir —
það hjálpar mér að borða
almcnnilcga.”