Þjóðviljinn - 27.10.1945, Blaðsíða 5
Laugardagur 27. okt. 1945.
Þjóðviljanum hefur hor-
izt eftirfarandi bréf frá
miðstjórn Alþýðusam-
hands íslands:
Sunnudagmn 21. okt. þ. á.
birtist í Alþýðublaðinu grein
undir nafninu „Kommúri.st-
ar gera Alþýðusamband ís-
lands að kosningahreiðri
sínu“. Undirfyrirsögn:
„Kommúnistar í stjóm þess
heimta nafnaskrár félaganna
t:l afnota fyrir flokk sinn“.
Þá er því haldið fram:
1) að Alþýðusambandið
hafi ekkert að gera með með-
limaskrár félaga sinna, nema
þegar Alþýðusambandsþing
standi fyrir dyrum,
2) að í umræddu bréfi sam-
bandsins sé það beinlínis tek-
ið fram „að það sé - nauð-
synlegt fyrir hana (miðstjórn
ina) að f.á í sínar hendur
nafnaskrárnar þar sem kosn-
ingar standi nú fyrir dyrum“,
3) að „verkalýðsfélögin eigi
ekki að .afhenda þeim (þ. e.
sambandinu) meðlimaskrár
sínar“.
Vér sjáum ekki'ástæðu til
þess að Svara hér ýmsum ó-
sæmilegum getsökum í
nefndri. Alþýðublaðsgrein, en
viljum þó taka fram eftir-
farandi;
1. Inhköllun á nafnaskrám
sambandsins er og hefur ætíð
verið sjálfsögð skipulagsráð-
stöfun hjá sambandinu og
stendur eigi í neinu sam-
bandi við Alþýðusambands-
þing.
í öllum löndum þar sem
verkalýðssamtök eru komin
í sæmilegt - horf, hafa sam-
bandsskrifstofurnar mjög
glögga skrá yfir alla meðlimi
sambandsdeildanna, til þess
að geta fylgzt með flutningi
sambandsmeðlima milli staða
og félaga og' geta gefið upp--
lýsingar um það.
í lögum og skipulagi Al-
þýðusambandsins er greini-
lega gert ráð fyrir þessu, þótt
þetta þýingarmikla skipu-
lagsatriði hafi hinsvegar ekki
verið framfylgt sem skyldi af
fyrrverandi sambandsstjórn-
um.
Þráfaldlega kemur það fyr-
ir, að sambandsfélög snúa sér
til sambandsskrifstofunnar og
óska upplýsinga um það
hvort viðkomandi einstakling
ar, nýkoimnir í félags- eða
starfssvæði þeirra, með ó-
fullkomnum eða engum fé-
lagsskírteinum, hafi verið eðá
séu félagsbundnir í þessu eða
hinu sambandsfélagi, sem
viðkomandi einstaklingur til-
greinir. Ekkert er sjálfsagð-
ara og eðlilegra en það, að
stjórnir sambandsfélaganna
leiti upplýsinga hjá sambands
skrifstofunni um svona mál.
Undir ýmsum kringumstæð-
um er ekki hægt að gefa slik
ar upplýsingar, nema skrif-
stofa sambandsins hafi- með-
limaskrár
höndum.
félaganna undir
2. Til þess að hrekja þá ó-
skammfeilnu staðhæfingu í
nefndri Alþýðublaðsgrein, að
í bréfinu til sambandsfélag-
ánna hafi innköllun meðlima-
skránna verið sett í samband
við kosningar, leyfum vér oss
hér með að tilfæra orðrétt
allt, sem þar er sagt um þetta
mál, en þar segir:
„1) Þar sem nauðsynlegt er
að sambandið hafi sem bezt
yfirlit. yfir meðlimatölu
.hvers einstaks sambandsfé-
lags á hverjum tíma, og að
það geti sem bezt fylgzt með
flutningi sambandsmeðlima
milliifélaga og .staða, og gef-
ið upplýsingar í því efni,
þegar með þarf, felur mið-
stjórnin skrifstofunni að
skrifa öllum sambandsfélög-
um og fá þau til að senda
sambandinu meðlimaskrár
sínar eins og þær voru um
s. 1. áramót, og halda þeirri
reglu framvegis að senda ár-
lega skrá yfir nöfn nýrra
meðlima, yfir þá sem ganga
úr viðkomandi félagi, láta
yfirfæra sig í önnur félög,
flytjast burtu, hvert þeir
flytjast og skrá yfir þá sem
látizt hafa á umliðnu ári
o. s. frv“.
En. það sem sagt er í
nefndu bréfi voru undir 2.
lið þess varðandi kosningar,
hefur verið birt í tímariti
sambandsins „Vinnunni“, og
hljóðar svo:
„Með tilliti til kosninga
þeirra, sem háðar verða um
land i allt á næsta ári, og að
búast má við . sterkum átök-
um milli flokka í sambandi
við þær, vill miðsþjórnin á-
minna öll sambandsfélög Ai-
þýðusambandsins um að
standa ^som bezt á verði um
hina' stéttarlegu. einingu á
grundvelli stéttarlegra sjón-
armiða alþýðunnar, hvað sem
átökum stjórnmálaflokka líð-
ur.
Þetta má þó engan \reginn
skiljast þannig, að stéttarsam
tök verkalýðsins eigi að líta
á þessar kosningar sem óvið-
komandi mál — þvert á móti.
— Kosningar þessar eiga
verkalýðsfélögin beinlinis að
nota til allsherjar liðssöfn-
unar vinnandi stétta um hags
munamálin. Kemur þá eink-
um til greina nýsköpun at-
vinnuveganna, þ. e. sköpun
einingar vinnandi fólks um
framkvæmd þeirra stefnu-
mála, sem núverandi stjórn-
arsamvinna byggist á — og
stéttarleg eining gegn þeim
öflum, sem vilja koma henni
á kné.
Með skírskotun til ályktana
18. þings Alþýðusambands-
ins um stuðning verkalýðsins
við stefnuskrá núverandi rík-
isstjórnar og þátttökú hans
í nýsköpun: atvinnuveganna
(til áð fyrirbyggja átvinnu-
leysi í framtíðinni), leggur
miðstjórnin ríkt á við sam-
bandsfélögin, að þau einbeiti.
baráttu sinni sem mest á at-
vinnumálin og nýsköpunina,
hvert, á sínum stað, og s;*ái
svo um,. að þessi og önnur
knýjandi hagsmunamál vinn—
andi stétta,.. maxki. línurnar
milli afturhaldsaflanna ann-
arsvegar, hvar 1 flökki sem
þau standa, og framfaraafl-
anna hinsvegar, við þessar
kosningar.
Atvinnumólanefndir -þær,
sem sambandsfélögin hafa
komið sér upp, hafa í þessu
sambandi miklu hlutverki að
gegna, hver á.sinum stað, —
og hvetur miðstjörnin öll
þau sambandsfélög, sem ekki
hafa þegar kosið sér sldkar
nefndir, til að gera það sem
allra fyrst, og láta samband-
ið fylgjast með, hvað gert
er í þessum efnum“.
2. Það má vel vera að vond
kosningasamvizka setjist nú
að þeim, sem telja eigi flokks
hagsmuni eiga samleið með
hagsmunum stéttarsamtaka
vinnandi fólks og að skyldu-
rækni Alþýðusambandsins
við skipulagsmál sín valdi
þeim ofsjónum. En svo ein-
falt og sjálfsagt mál sem það,
að Alþýðusambandið hafi
skrá yfir meðlimi sambands-
félaganna, getum vér eigí séð
að sé til miska einum flokki
fremur en öðrum, með tilliti
til kosninga. Því kjörskrárnar
standa þeim opnar að jöfnu,
að því er vér bezt vittim.
Vér látum hér staðar num-
ið í þeirri fullu vissu, að sam-
bandsfélög vor láti eigi undir
.höfuð leggjast að senda sam-
þándsskrifstofunni nieðlima-
skrár sínar, þau sem þegar
hafa eigi orðið við þeim til-
mælum, né hiki við að rækjá
aðrar sjálfsagðar og lagaleg-
ar skyldur sínar við heildár-
samtök verkalýðsins.
Umrætt bréf Alþýðusam-'
bandsins leyfum vér- oss að
senda blaði yðar hér með,
til birtingar, ef bér teljið
ástæðu til og rúm heiðraðs
blaðs yðar leyfir.
Virðingarfyllst,
M'ðstjórn Alþýðusambands
íslands,
Hermann Guðmundsson,
Stefán Ögmundsson,
Björn Bjamason,
Jón Rafnsson,
Jón Guðlaugsson,
Guðbrandur Guðjónsson.
Sigurður Guðnason,
Bjarni Erlendsson,
Kristján Eyfjörð.
Munið
Kaffisöluna
Hafnarstræti 16
Þjöðfrelsishreyfing Indónesa
yiÐ KRUM FÚSIR til að gera allt fyrir Indónesa
nema lofa þeim að stjórna .landi sínu, — þannig
segir enska blaðið Daily Wo'rker að sé afstaða hol-
lenzku stjórnarinnar til hinnar öflugu þjóðfrelsis-
hreyfingar Indónesa.
JJOLLENZKU afturhaldsblöðin hafa reynt að koma
óorði á hreyfinguna með því að ófrægja þann
mann, sem kosinn hefur verið forseti hins nýstofn-
aða Indonesalýðveldis. Hi'tt er Hollendingum vel
ljóst, að þjóðfrelsishreyfingin 1 Austur-Indíum Hol-
lands á s.ér djúpár rætur meðal íbúannav og að hrfeyf-
ingin hefur stælzt 1 40 ára baráttu gegn höllenzkri
kúgunarstjórn.
ý FYRSTA ÁRATUG tuttugustu aldarinnar hófst
þjóðernishreyfing á eyjunum, og var hún í fyrstu
trúarleg hreyfiríg Múhameðsmanna. En á seinni ár-
, um sameinuðust hreyfingunni róttæk stjórnmálaöfl
og hin unga verkalýðsfélagahreyfing, og árið 1917
birtu samtökin stefnuskrá, þar sem aðaláherzlan var
lögð á sjálfstæði Indónesiu frá Hollandi, en Indó-
■ nesía nær yfir allar Austur-Indíur Hollands.
JJREYFINGIN óx óðfluga áratugina eftir heims-
styrjöldina, stæltist í stöðugri og harðri baráttu
gegn verstu arðránsaðferðum, og náði hámarki í
uppreisn árið 1926, er miðaði að fullu sjálfstæði.
Kommúnistaflokkurinn, sem var í fylkingarbrjósti,
var bannaður og 1300 meðlimir hans reknir í út-
legð. Frá þeim tíma fóru Hollendingar að taka
þéssa öflugu hreyfingu alvárlega. Hvað eftir annað
var hún svipt forustu sinni með því, að leiðtogarn-
ir voru fangelsaðir eða gerðir útlægir. Fyrir kom að
tókst að kaupa ■ einstöku þjóðfrelsisieiðtoga með .
feitum stöðum í hollenzku nýlenduþjónustunni.
þEGAR Japanar höfðu hertekið Austur-jíndíur
Hollands,1 fann hollenzka stjórnin. sig knúða til
að gefa Indónesum einhver fyrirheit sem kynnu að
hindra að þe.ir notuðu tækifærið til áð losa sig við
hollenzka yfirstjórn fyrir fullt og allt. Löfað var að
koma upp ríkisráði, er semja ætti stjórnarskrá
þar sem hinir ýmsu hlutar hollenzka heimsveldisins
urðu jafnréttháir. Hollendingar hafa lýst yfir að
Indónesar hafi reynzt fúsir til að vinna að fram-
kvæmd þessara fyrirætlana, en raunar hefur aldrei
verið sagt hver staða Austur-Indía ætti að vera inn-
an hollenzka ríkisins. Og nú hafa hollenzku stjórn-
arvöldin reynt að kljúfa sjálfstæðishreyfinguna með
því að nota Indónesa sem vilja vinna með þeim.
- JJINSVEGAR sýnir sú ráðstöfun þjóðfrelshreyfing-
árinnar að lýsa yfir sjálfstæðu lýðveldi áð Indó-
nesar ætla sér ekki að búa við forsjá Hollendinga
hér eftir. Fylgi hreyfingarinnar sést á því, að hún
nær á vald sitt allri Jövu nema borgunum Zotavíu
og Sourabaya, þar sem brezkur og hollenzkur her
hefur tekið völdin. — Indónesar eru ekki einir í
baráttunni gegn heimsvaldastefnunnl. Indversk,
: áströlsk og bandarísk alþýða hefur sýnt þeim sam-
úðarvott, Kommúnistaflokkur Hollands beitir öllum
áhrifum sínum gegn framferði hollenzka afturhalds-
ins, og ' hefur lýst yfir samúð með frelsisbaráttu
Indónesa. Þáð getur líka haft áhrif, að voldug auð-
valdsöfl í Bandaríkjunum virðast þess albúin að
nota tækifærið til að. binda endi á einokúir Breta
og Hollendinga á tini og náttúrugúmmíi.
pYRIR LÝÐRÆÐISSINNA 'um allan heim eru
það sorglegar fregnir, að hollenzkir, brezkir og
•franskir herir séu sendir til að bæla niður frelsis-
hrfeyfingar vaknandi þjóða — með lýðræði á vör-
. unum, en arðrán auðvaldshringa að markmiði. En
.. erfitt mun reynast að kúga vaknandi nýlenduþjóðir
heimsins ■ undir pýtt ok, nú þegar bví japanská
•hefur verið aflétt.