Morgunblaðið - 07.05.1989, Blaðsíða 24

MORGUNBLAÐIÐ MENNINGARSTRAUMAR SUNNUDAGUR 7. MAÍ 1989
24 i C
4
DJASS/Enn fremstur eftir öllþessi ár?
Viðar snýr afiur
Þ AÐ hefiir mikið verið að gerast í heita pottinum í Duushúsi
undanfarið og margt á prjónunum í mai. Á miðvikudagskvöld í
síðustu viku blés bandaríski saxafónleikarinn Charles MePhear-
son í Pottinum með íslenskum djassleikurum. McPhearson er
traustur hljóðfæraleikari þó ekki sé hann frumlegur. Egill B.
Hreinsson, Arni Scheving, Tómas R. Einarsson og Birgir Baldurs-
son léku með McPhearson og var undirleikur nokkuð í molum
fyrra kvöldið en stórum betri það seinna. Sýnir þetta hve nauðsyn-
legt er að fá sem oftast reynda erlenda einleikara til að leika
með okkar mönnum, það þurfa ekki að vera neinar stórstjörnur
sem kosta morð §ár því nóg er afhinum ágætustu hljóðfæraleik-
urum sem flakka um heiminn og leika fyrir lítið. Arni Scheving
er að sjálfsögðu reyndastur þeirra félaga og átti frábæra spretti
og gaf McPhearson ekkert eftir í uppbyggingu einleikskafla
sinna. Það verður aldrei of oft sagt hve grátlegt það er að fá
ekki að heyra oftar menn á borð við Árna Scheving og Rúnar
Georgsson takast á við verðug verkeftii.
Þann 21. maí leika ágætir
gestir í Heita pottinum: pía-
nistinn Kristian Blak og gítarleik-
arinn Lelle Kullgren.'/s hljómsveit-
arinnar frábæru Yggdrasil er
■■■■■■■■■■■ gisti Island sl.
vor og lék sig
inní hjörtu djass:
geggjara. í
kvöld verður
einnig mikið um
að vera í Heita
pottinum, því þá
blæs Viðar Ál-
freðsson þar,
með honum leika Kristján Magn-
ússon, Tómas R. Einarsson og
Guðmundur R. Einarsson, en Við-
ar hefur ekki blásið í Reykjavík
í fjögur ár og sl. þrjú ár hefur
hann verið skólastjóri Tónlistar-
skólans í Mývatnssveit og djamm-
eftir Vernharð
Linnet
að þar á góðum kvöldum með
gestum og gangandi auk þess
sem hann blés á Jazzhátíðinni á
Egilsstöðiím sl. sumar. Sú hátíð
verður haldin í annað sinn í júlí
nk.
Viðar Alfreðsson er í hópi
fremstu djassleikara íslenskra og
hefur blásið í trompet í þrjátíu
og fimm ár. Viðar varð þekktur
í hljómsveit Gunnars Ormslevs
og fór í hina frægu ferð á Heims-
mótið í Moskvu 1957 þar sem
hljómsveitin hreppti gullverðlaun
fyrir djassieik. Það haust heldur
Viðar til Þýskalands og er þar í
tvö ár við nám en síðan til Eng-
lands þar sem hann dvelur til
ársins 1971. í Englandi skiptir
Viðar frá trompet yfir í franskt
horn eða valdhom. „Mig hafði
alltaf grunað að það ætti betur
við mig, tónsvið þess liggur ekki
eins hátt og trompetsins," segir
Viðar. „Ég var í Guildhall-tónlist-
arskólanum og þegar ég lauk
námi var auglýst eftir þriðja horn-
leikara í Bresku þjóðaróperunni
(Sadler’s Wells). Við fórum þrett-
án í prufu, allt Englendingar
nema ég. Ég var ráðinn og með
harðfylgi óperumanna fékkst at-
vinnuleyfi næsta dag. Þar blés
ég í fimm ár og spilaði 72 óperur
og balletta þennan tíma, besti
skóli sem ég hef gengið í gegnum
á ferlinum. Þar kom að mig lang-
aði að breyta til og komast uppúr
gryfjunni og fékk vinnu hjá BBC.
Þar spilaði ég með BBC-radíó-
sveitinni sem lék allar tegundir
tónlistar. Þar var það talið mér
til tekna að geta spilað djass, því
fjölhæfari þeim mun betra. Ekki
miðaldahugsunin sem maður
kynntist svo hér heima. Einu sinni
var Stan Kenton-vika og þar
hljóðrituðum við flest af því sem
Kenton hafði skrifað og ég blés
í franska hornið.
Árið 1971 kem ég heim og tek
við að blása með Sinfóníunni og
var þar þangað til mér var sagt
upp árið 1979. Það var vegna
ferðar til Austurríkis sem ég neit-
aði að taka þátt í þar sem ferðin
var illa skipulög af framkvæmda-
stjóra hljómsveitarinnar, Sigurði
Björnssyni, auk þess sem hann
bar uppá mig hrein ósannindi.
Ég fór í mál við stjórn hljómsveit-
arinnar og 'fór það fyrir hæsta-
Viðar Alfreðsson. — „Uppsögnin í Sinfóníuhljómsveitinni
mesti heiður sem mér hefur verið sýndur í íslensku tónlist-
arlífi...“
rétt. Ég vann málið hundrað pró-
sent. Uppsögnin í Sinfóníuhljóm-
sveitinni er mesti heiður sem mér
hefur verið sýndur í íslensku tón-
listarlífí. Það var alltaf mjög er-
fítt að vinna í Sinfóníunni heima
eftir þá reynslu sem ég hafði
fengið f Englandi."
— En þú spilaðir alltaf djass
með vinnunni?
„Þegar djasskvöld voru mætti
maður á staðinn, oftast með
trompetinn eða takkabásúnuna.
Ég spilaði mikið með Ormslev
síðustu árin sem hann lifði. Hann
var einstakur maður og stórgóður
músíkant. það var alltaf jafn
gaman að spila með Gunna.
Djass er stórkostlegt listform
og það er erfítt að setja hömlur
á djassleikara. Menn njóta sín
best ef þeir fá að tjá sig að vild,
fá útrás fyrir sköpunargleði sína.“
— Og hvað á að spila í kvöld,
Viðar?
„Ég mæti með trompetinn og
flygilhomið og blæs bæði þekkt
lög og svo önnur sem heyrast
sjaldan.“
Viðar í Reykjavík eftir fjögurra
ára hlé. Það verður mikil veisla.
Því miður er ekki mikið til á
hljómplötum með Viðari frekar
en öðrum íslenskum djassleikur-
um; nokkur lög á minningarskí-
funni um Gunnar Ormslev; Jazz
í 30 ár, Jazzvaka á fímm ára
afmæli Jazzvakningar og svo ein-
leiksskífa hans: Viðar spilar og
spilar, sem var mjög vinsæl. Þar
leikur hann á trompet, flygilhorn,
takkabásúnu, franskt hom og
túbu en Viðar hefur alltaf átt
ótrúlega auðvelt með að skipta á
milli málmblásturshljóðfæra.
íslendingar hafa ekki átt
marga djasstrompetleikara og er
á engan hallað þó fullyrt sé að
Viðar sé þeirra fremstur. Því er
þetta einstakt tækifæri fyrir okk-
ur sem eldri emm að endumýja
kynnin við Viðar og fyrir yngstu
djassgeggjarana að heyra hann í
fyrsta sinn.
KVIKMYNDIRA/// Kvikmyndahátíb fara ad vara sig?
Frönsk kvikmyndavika lauk
göngu sinni í Regnboganum um
síðustu helgi en þar gat að líta um
átta eða níu myndir af þeim 150
sem Frakkar gera á ári hveiju og
allar voru þær frá
síðasta ári og
þessu sem nú er
að líða.
Franska vikan,
sem haldin er á
vegum Franska
eftjr sendiráðsins, All-
Arnald iance Francaise í
Indriðason Reykjavík og
Regribogans, er árlegur viðburður
og hún fer batnandi með hveiju
árinu jafnvel svo að nú er hægt að
kalla hana kvikmyndahátíð með
réttu. Það sama er að segja um
sovésku kvikmyndavikuna. Hvor
vikan um sig er í raun minni gerð
af Kvikmyndahátíð Listahátíðar
sem haldin er annað hvert ár en
þessir atburðir saman, ásamt sýn-
ingum hins nýstofnaða Kvikmynda-
klúbbs íslands, mynda blessunar-
legt mótvægi við einhæft kvik-
myndaúrvalið í Reykjavík ásamt
einstaka Evrópumyndum sem kom-
ast á reglulegar sýningar bíóhús-
anna.
E n kvikmyndavikumar em líka
teknar að stefna á hinn breiða hóp
þótt aðsókn sé alltaf takmörkuð út
af enska textanum (og jafnvel þeim
spænska!). Franska vikan er ekki
lengur fyrir þann sem vildi kynnast
verkum meistara Renoir eða þurfti
að fá endurgreitt þegar gamla
fílmueintakið af Tmffautmyndinni
komst ekki í gegnum sýningarvél-
ina. Sovéska vikan (sú síðasta og
besta, haldin í desember sl.) býður
ekki lengur uppá hallærislegar
flokkslínumyndir og dráttarvéla-
raunsæi. Öllu þessu hefur verið
sópað í burtu. í dag em þetta
nútímavikur með nútímamyndum
um nútímafólk í nútímaumhverfí.
Sovésk vika er barmafull af Um-
bótastefnu. Frönsk vika er með
myndir frá 1989.
Vikurnar em kannski ekki ennþá
famar að veita bíóhúsunum mikla
samkeppni en Kvikmyndahátíð má
fara að vara sig. Það er löngu orð-
in útjöskuð klisja að tala um banda-
ríska kvikmyndamarkaðinn hér og
hversu hressilegt það er að fá að
sjá myndir frá Evrópu en það verð-
ur aldrei sagt .nógu oft að þótt hér
sé yfirleitt ósköp gaman að fara í
bíó af því myndimar em skemmti-
legar margar hveijar þá em þær
sjaldnast mikið meira en bara það.
Annað má segja um vikurnar. Það
er allt annað líf í þeim, allt annað
fólk, allt annar heimur. Að fara á
bandaríska bíómynd er eins og að
skreppa oní bæ. Að horfa á evr-
ópska mynd er eins og að fara til
útlanda.
VECNA SOUU MIÐA OG ENDURNYJUNAR
ARSMIÐA 06 FIDKKSMIÐA £R_____
AÐAUIMBOÐIÐ ..
TJARNARCOTU10
OPIDÍDAGFRÁ KL13TIL17.
HAPPDRÆTTI DVAlARHEÍNtlUS ALDRAÐRA SJÓMANNA 1
Eflum stuðning við aidraða. Miði á mann fyrir hvern aldraðan. |