Morgunblaðið - 29.08.1999, Blaðsíða 1

194. TBL. 87. ÁRG.
SUNNUDAGUR 29. ÁGÚST 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Blóðug átök á Austur-Tímor í aðdraganda þjóðaratkvæðagreiðslu
Gert ráð fyrir að íbúar
A-Tímor velji sjálfstæði
íbúi þorpsins Memo í Maliana-héraði á A-Tímor lætur geðshræringu sína í ljós eftir að and-
stæðingar sjálfstæðis brenndu hús hans til grunna. Ódæðismennirnir lögðu Memo í rúst í að-
gerðum, sem miðast að því að hræða fólk frá því að kjósa í þjóðaratkvæðagreiðslu á morgun.
Sergej Stepashín ýjar
að forsetaframboði
Moskvu. Reuters.
SERGEJ Stepashín, fyrrverandi forsætisráð-
herra Rússlands, gefur í sjónvarpsviðtali, sem
sýnt er í rússneska sjónvarpinu í dag, í skyn að
hann hyggist bjóða sig fram í forsetakosningum
sem fram eiga að fara í Rússlandi á næsta ári.
Stepashín ákvað nýlega að ganga til kosn-
ingabandalags við hinn frjálslynda Jabloko-
flokk Grígorís Javlinskýs vegna þingkosning-
anna í desember en hefur fram að þessu ekki
viljað svara því hvort hann hafi áhuga á for-
setaembættinu.
I viðtali á RTR-sjónvarpsstöðinni er
Stepashín spurður um framtíðaráform sín í
stjórnmálum. „Eg er fyrrverandi íþróttamað-
ur, hljóp millivegalengdir, 400 til 800 metra,“
svarar Stepashín. „Það skiptir ekki máli
hvaða númer er á keppnisskyrtunni, eða á
hvaða braut maður hleypur, heldur hvort
maður kemur fyrstur í mark.“
Dili. Reuters.
HÖRÐ átök brutust út á ný í Austur-Tímor í
gær en íbúar eyjunnar ganga til þjóðarat-
kvæðagreiðslu á morgun, mánudag, þar sem
þeim gefst kostur á að veija á milli þess að
hljóta fullt sjálfstæði, eða verða sjálfstjórnar-
hérað í Indónesíu. Mikil spenna var í höfuð-
borginni Dili í gær þrátt fyrir að fulltrúai-
Sameinuðu þjóðanna hafi farið fram á still-
ingu. Fastlega er gert ráð fyrir að íbúar eyj-
unnar kjósi sjálfstæði í kosningunum.
Fylgjendur sjálfstæðis A-Tímor sögðu að
öfgahópar manna, sem fylgjandi eru áfram-
haldandi sambandi við Indónesíu, hefðu skotið
mann til bana í Dili í gær en talið er að sjö
manns hafi fallið í átökum á föstudag þegar
andstæðingar sjálfstæðis gerðu lokatilraun til
að hræða landsmenn frá þvi að velja aðskilnað.
Öfgahópar hafa staðið fyrir blóðugri áróð-
ursherferð í aðdraganda þjóðaratkvæða-
greiðslunnar og jafnframt hafa yfirmenn
indónesíska hersins verið sakaðir um að
• styðja við bak andstæðinga sjálfstæðis, og sjá
þeim fyrir vopnum, en hemaðaryfirvöld eru
sögð óttast að aðskilnaður A-Tímor frá
Indónesíu gæti gefið aðskilnaðarhreyfingum
annars staðar í Indónesíu byr undir báða
vængi.
Atkvæðagreiðslunni þegar
verið frestað tvisvar
Talið er að um 430.000 manns muni greiða
atkvæði í kjörinu á mánudag, en um 800.000
manns búa á A-Tímor. Atkvæðagreiðslunni
hefur þegar verið frestað tvisvar sinnum
vegna ófremdarástands á eyjunni. Fastlega
er gert ráð fyrir að meirihluti íbúa A-Tímor
muni kjósa fullt sjálfstæði frá Indónesíu en
ekki er þó búist við að úrslitin verði kunn fyrr
en eftir um viku, þegar búið verður að telja
atkvæði frá afskekktum bæjum og byggðum.
Síðasta áhöfn
Mír til jarðar
LÍTIL geimflaug, er var með siðustu áhöfn
geimstöðvarinnar Mír innanborðs, lenti
heilu og höldnu á steppum Kasakstans
snemma í gærmorgun en þrímenningamir
höfðu yflrgefið Mír á föstudagskvöld.
Mír var eitt sinn helsta flaggskip rúss-
nesks tækniiðnaðar og brottför áhafnar-
innar markar því tímamót í rússneskri
geimferðasögu. Rússar sendu fyrsta gervi-
hnöttinn, fyrsta geimfarann og fyrstu kon-
una út í geiminn, en nú er geimferðastofn-
un landsins fjárvana og engin verkefni
bíða.
„Með sorg í hjarta... yfírgefum við hluta
af Rússlandi, yfirgefum það sem við
byggðum í geimnum. Óvíst er hvað við
byggjum næst,“ sagði Viktor Afanasjev,
leiðtogi geimfaranna, í ávarpi á föstudags-
kvöldj áður en þrímenningamir yfirgáfu
Mír. A myndinni sjást þeir Afanasjev,
Sergej Advejev og Frakkinn Jean-Paul
Haignere kveðja geimstöðina og koma sér
fyrir í geimflauginni, sem síðan flutti þá til
jarðar.
Mír, sem hefur verið þrettán og hálft ár
á braut um jörðu, er orðin heldur hrörleg
og hefur bilað alls sextán hundmð sinnum.
Gert er ráð fyrir að henni verði beint inn í
gufuhvolf jarðar á næsta ári, þar sem
mestur hluti hennar mun brenna upp en
afgangurinn falla í Kyrrahafið.
Sjónvarpsmaður spurði Stepashín þá hvað
800 metra hlaup þýddi í pólitískum skilningi
og svaraði Stepashín þá: „Næsta ár,“ en þá
kjósa Rússar nýjan forseta í stað Borís
Jeltsíns. Sögðu fréttaskýrendur að þessi um-
mæli Stepashíns væru í raun „afdráttarlaus"
yfirlýsing um að hann hygðist sækjast eftir
forsetaembættinu.
Aðrir líklegir forsetaframbjóðendur í Rúss-
landi hafa verið tregir til að gefa afdráttar-
laus svör um fyrirætlanir sínar en líklegt er
talið að Jevgení Prímakov, sem einnig er
fyrrverandi forsætisráðherra, bjóði sig fram.
Aðrir sem nefndir eru til sögunnar eru þeir
Gennadí Zjúganov, leiðtogi kommúnista, og
þjóðernissinninn Vladímír Zhírínovskí.
Jeltsín hefur hins vegar sagt að hann vilji
að Vladímír Pútín forsætisráðherra taki við af
sér.
Fornleifafundur í Noregi
Óslri. Morgunblaðið.
NORSKIR fomleifafræðingar hafa fundið
merkilegar fomminjar, m.a. stórt víkinga-
skip, sem legið hafa óhreyfðar í haugi
óþekkts höfðingja í tólf hundmð ár á
miðju landbúnaðarsvæði í Gausel í
Stafangri.
Hér er kannski ekki á ferðinni nýtt
Gauksstaðaskip en fomleifafræðingamir
hafa engu síður fundið um sjö metra lang-
an haug sem hefur að geyma víkingaskip
með mikinn fjölda verkfæra eins og sverð,
spjót, axir og leifar af aktygjum og öðmm
reiðbúnaði, að því er fram kemur í Aften-
posten.
„Þetta er afar merkilegur fundur. Það
er ekki á hverjum degi sem maður finnur
tólf hundruð ára gamlan haug, sem ekkert
hefur verið hróflað við,“ sagði Ragnar
Borsheim, stjómandi fomleifauppgraftr-
arins og sérfræðingur við Fomleifasafnið
í Stafangri.
„Hér liggja verkfærin nákvæmlega eins
og þegar þau vom lögð í hauginn. Þetta
gæti gefið okkur nýja vitneskju um greftr-
unarsiði til forna og búsetu hér í Gausel,“
bætti Bprsheim við í samtali við Aften-
posten.
Ovenjulegt er að bátar finnist grafnir í
jörðu svo langt inni í landi í Noregi. Frá
bakka Gausel er útsýni yfir Gandsfjörð en
frá gröfinni til sjávarmáls er hins vegar
um tveggja kílómetra vegalengd.
ÞJONA EKKI
26 HÉGÓMA