Morgunblaðið - 09.11.2000, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2000 13
FRÉTTIR
Tilkynning um bát
í vanda gabb?
TILKYNNING barst til Reykjavík-
urradíós um klukkan tvö í gær í gegn-
um talstöð, að bátur ætti í vandræð-
um út af Faxaflóa. Tilkynninga-
skyldunni og Landhelgisgæslunni var
gert viðvart og skip og bátar á Faxa-
flóasvæðinu beðnir að svipast um.
Eins var reynt að kalla bátinn upp í
gegnum talstöð, en án árangurs.
Þyrla vai' send til leitar, en starfsmað-
ur Gæslunnar telur líklegt að um
gabb hafí verið að ræða.
Þyrla Landhelgisgæslunnar fór í
loftið um klukkan þrjú til að svipast um
eftir bátnum, en lenti al'tur í Reykjavík
um klukkan hálffimm án þess að finna
neitt. Að sögn starfsmanns í stjómstöð
Landhelgisgæslunnar var skráningar-
númer bátsins, sem gefið var upp, af
bát sem var afskráður fyrir 16 árum.
Hann sagði að til öryggis hefði verið
farið að grennslast fyrir um bátinn, ef
vera kynni að ekki hefði verið farið
með rétt skipaskráningarnúmer.
ÍÞRÓTTAMÖNNUNUM sem
kepptu á Ólympíumóti fatlaðra í
Sydney var í fyrrakvöld boðið í
ráðherrabústaðinn af Ingibjörgu
Pálmadóttur heilbrigðisráðherra
og Páli Péturssyni félagsmála-
ráðherra. Á myndinni eru auk
ráðherranna, Bjarki Birgisson,
Pálmar Guðmundsson, Gunnar
Örn Ólafsson, Einar Trausti
Sveinsson, Geir Sverrisson,
Kristín Rós Hákonardóttir Ól-
ympíumótsfarar. Ellert B.
Schram forseti Iþróttasambands
Islands er lengst til vinstri og
Sveinn Áki Lúðvíksson formaður
Iþróttasambands fatlaðra lengst
til hægri.
Hlíf vill 35-40% hækk-
un lágmarkslauna
VERKALÝÐSFÉLAGIÐ Hlíf í
Hafnarfirði fer fram á að lægstu
laun félagsmanna sem starfa hjá
ríkinu hækki um 35-40% á næsta
samningstímabili. Félagið samdi
við Samtök atvinnulífsins í vor
um 30% hækkun lágmarkslauna.
Sigurður T. Sigurðsson, for-
maður Hlífar, sagði að frá því að
Hlíf og önnur félög sem tóku
þátt í Flóabandalaginu sömdu í
vor hefði ýmislegt farið á verri
veg. Samningur Flóabandalag-
sins hefði byggst á þeirri for-
sendu að verðbólga myndi
minnka. Það hefði hins vegar
ekki gengið eftir. Verðbólga
hefði aukist, vextir hefðu hækk-
að og matvöruverð hefði hækk-
að. Hlíf yrði að taka mið af þessu
í kröfugerð sinni á hendur rík-
inu.
Sigurður sagðist ekki telja 35-
40% hækkun neina ofrausn.
„Kennarar fara fram á verulegar
hækkanir bara til að vera við-
ræðuhæfir. Ef þeir kvarta yfir
sínum 130-160 þúsund ki’óna
launum, hvað má þá maður á 75
þúsund króna launum segja, en
það eru okkar lágmarkslaun í
dag,“ sagði Sigurður.
Hlíf er búin að vísa kjaradeilu
sinni við ríkið til ríkissáttasemj-
ara. Sigurður sagði að ástæðan
fyrir þessu væri ekki sist sú að
Hlíf hefði átt í miklum erfiðleik-
um með að ná fundum samning-
anefndar ríkisins, sem væri mjög
upptekin þessi misserin. Það
lægi við að brotinn hefði verið
lögbundinn réttur á félaginu
hvað þetta varðar því félagið
hefði varla fengið tækifæri til að
kynna nefndinni kröfur félags-
ins.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Ólympíumótsförum boðið
í ráðherrabústaðinn
SKÝRR endurgreiðir
gjald vegna pappírs-
lausrar tollafgreiðslu
RÍKISTOLLSTJÓRI gerði munn-
legan samning við SKÝRR hf. um
umsýslu með pappírslausri tollaf-
greiðslu og innleiddi SKÝRR
gjaldtöku fyrir þessa þjónustu en
áður var tollafgreiðsla hjá Ríkis-
tollstjóra án endurgjalds. Innflutn-
ingsfyrirtækið Tækja Tækni ehf.
sætti sig ekki við það að vera sett í
viðskipti við SKÝRR án þess að
hafa viðskiptalega samningsstöðu í
málinu og greiddi fyrirtækið mán-
aðarlegt gjald og sérstakt stofn-
gjald til SKÝRR fyrir þessa þjón-
ustu með fyrirvara. SKÝRR hefur
nú endurgreitt fyrirtækinu allan
útlagðan kostnað.
Að sögn Magnúsar Jóns Árna-
sonar, framkvæmdastjóra Tækja
Tækni, hefur ríkistollstjóri fallist á
það sjónarmið fyrirtækisins að
heimild SKÝRR til gjaldtöku sé
ekki fyrir hendi. Ríkistollstjóri
segir hins vegar í samtali við
Morgunblaðið að hann telji
SKÝRR hafa fulla heimild til gjald-
töku en málið snúist um hversu
hátt endurgjaldið eigi að vera.
200 fyrirtæki í viðskiptum við
SKÝRR 15. september sl.
15. september sl. höfðu 200 fyr-
irtæki fengið aðgang að pappírs-
lausri tollafgreiðslu í gegnum
SKÝRR og fullvíst má telja að þau
séu orðin enn fleiri nú þar sem lög
kveða á um að öll innflutningsfyrir-
tæki skuli skila tollskýrslum á
tölvutæku formi frá og með næstu
áramótum. Fyrirtæki sem starfa
að innflutningi hér á landi eru talin
vera hátt í fimm þúsund. Líklegt
þykir ennfremur að önnur fyrir-
tæki eigi rétt á endurgreiðslu líkt
og Tækja Tækni.
Samkvæmt lögum sem samþykkt
voru frá Alþingi áttu allar toll-
skýrslur að vera gerðar á tölvu-
tæku formi frá og með 1. janúar
2000. Með nýjum lögum var síðan
gildistökunni frestað til janúar
2001. Mörg innflutningsfyrirtæki
hafa hins vegar nýtt sér skjala-
lausa tollafgreiðslu allt þetta ár og
hluta af árinu 1999. Magnús Jón
segir að kerfið virki vel og mikið
hagræði sé af því að þurfa ekki að
fara sérstakar ferðir til tollstjóra
til að afgreiða tollskjöl.
Það hafi hins vegar komið á
óvart að greiða þurfti sérstakt
stofngjald sem var 25.000 kr. og
síðan mánaðarlegt notkunargjald,
tæpar 3.000 kr. með virðisauka-
skatti, sem hvert einasta fyrirtæki
þarf að greiða sem notar þessa
þjónustu. Ekkert gjald er tekið
fyrir afgreiðslu tollskýrslna hjá
ríkistollstjóra. Sum fyiirtæki
keyptu í leiðinni aðgang að öðrum
gagnagrunnum og greiða allt að
6.000 kr. í notkunargjald á mánuði.
Magnús Jón segir að sömuleiðis
hefði það komið sér á óvart að
reikningarnir voru allir útgefnir af
SKÝRR.
Tækja Tækni sendi fyrirspurn til
ríkistollstjóra og SKÝRR um mál-
ið. Fyrirtækið benti á að hvorki
væri kveðið á um það í lögunum né
reglugerð um pappírslausa tollaf-
greiðslu að fyrirtæki skyldu vera í
viðskiptum við SKÝRR. Tækja
Tækni gerði fyrst athugasemd við
þetta í febrúar á þessu ári og málið
var til lykta leitt í október sl.
„Þetta stenst ekki lög og hvergi
er kveðið á um þetta í reglugerð-
um. Ríkistollstjóri hafði ekki heim-
ild til þess að láta málið fara í
þennan farveg. Þetta hefur nú ver-
ið viðurkennt. Ég hef fengið afsök-
unarbréf frá SKÝRR og ávísun
fyrir öllum útlögðum kostnaði. Rík-
istollstjóri hefur jafnframt tilkynnt
fjármálaráðuneytinu að þessi að-
ferð gangi ekki upp,“ segir Magnús
Jón.
Enginn skriflegur
samningur
Hann krafðist þess jafnframt að
ríkistollstjóri afhenti sér afrit af
samningnum sem embættið átti að
hafa gert við SKÝRR, þar sem
gjaldtakan hlyti að vera byggð á
þeim samningi. Magnús Jón segir
að ríkistollstjóri hafi ekki getað af-
hent sér hann enda skriflegur
samningur aldrei verið gerður milli
þessara aðila. Aðeins hafi verið um
munnlegan samning að ræða.
Magnús Jón innti Ríkistollstjóra-
embættið eftir svörum um hvernig
staðið væri að skjallausum við-
skiptum með tollskýrslur og samn-
ing og tengsl ríkistollstjóra við
SKÝRR um þau málefni. Óskað
var eftir upplýsingum um hverjir
sömdu um gjaldtöku vegna stofn-
kostnaðar og prófunar kerfisins
sem og mánaðargjaldið.
Spurt var hvort gerð hefði verið
verðkönnun á þessum viðskiptum.
Einnig var spurt hvort farið hefði
fram opinbert eða lokað útboð
vegna þessarar þjónustu. Óskað
var eftir almennum upplýsingum
um á hvaða lagagreinum samning-
ar SKÝRR og ríkistollstjóra byggj-
ast. Loks var óskað eftir upplýs-
ingum um málið í heild sinni,
aðdraganda þess og framvindu og
ástæðu þess að samið var við
SKÝRR.
15. september barst svar frá rík-
istollstjóra.
Þar kemur m.a. fram að SKÝRR
og Ríkistollstjóraembættið hófu
samskipti vegna tölvuvinnslu toll-
skjala 1985 og á þeim tíma var
ákveðið, í samráði við fjármála-
ráðuneytið, að forritun og vistun
tollakerfisins yrði hjá SKÝRR.
Einnig kemur fram að ríkistoll-
stjóri samdi ekki við SKÝRR um
gjald fyrir pappírslausa tollaf-
greiðslu. Embættið hafi hins vegar
lagt áherslu á við SKÝRR að verð-
lagning á þessari þjónustu yrði
haldið í lágmarki. Þá kom fram í
svarinu að engin verðkönnun eða
útboð fóru fram vegna þessarar
þjónustu en ríkistollstjóri benti á
að þar sem aðrir aðilar geti ekki
veitt þessa þjónustu, nema því að-
eins að tollakerfið sé í heild sinni
vistað annars staðar, hafi verið
samið við SKÝRR.
12. október sl. voru fulltrúar
Tækja Tækni boðaðir á fund með
ríkistollstjóra. Niðurstaða fundar-
ins var, að sögn Magnúsar Jóns, sú
að heimild SKÝRR fyrir gjaldtöku
fyrir skjalalaus tollskjöl er ekki
lengur fyrir hendi í þeirri mynd
sem verið hafði.
Gjaldtakan byggð á samkomu-
lagi við ríkistollstjóra
Hreinn Jakobsson, forstjóri
SKÝRR, segir að fyrirtækinu
Tækja Tækni hafi verið endur-
greiddur sá kostnaður sem fyrir-
tækið hefði haft af þessu. Fram-
kvæmdastjórinn hefði verið ósáttur
við þjónustu SKÝRR. „Við höfum
rekið upplýsingakerfi ríkistoll-
stjóra og þetta er hluti af þeirri
þjónustu sem við höfum verið að
veita,“ sagði Hreinn. Aðspurður
um hvort samningur hefði verið
gerður milli ríkistollstjóra og
SKÝRR sagði Hreinn að almennur
rekstrarsamningur væri í gildi
milli þessara aðila um rekstur á
upplýsingakerfunum. Hann vildi
hins vegar ekki svara því til hvort
skriflegur samningur hefði verið
gerður milli SKÝRR og ríkistoll-
stjóra um að SKÝRR veiti þjón-
ustu um rafræna afgreiðslu toll-
skjala.
Hann sagði að gjaldtakan hefði
verið byggð á samkomulagi við rík-
istollstjóra og ákveðin af SKÝRR
og ríkistollstjóra. Hreinn var
spurður hvort SKÝRR hygðist
endurgreiða öðrum fyrirtækjum
sem fengu svipaða þjónustu og
Tækja Tækni. Hann sagði að ef
fyrirtæki væru ósátt við þjónust-
una yrði það skoðað í hverju tilviki
fyrir sig. Jafnframt yrði allt þetta
mál tekið til skoðunar í nánu sam-
starfi við ríkistollstjóra.
„Við erum með samkomulag við
ríkistollstjóra um þessa þjónustu
og ég veit ekki annað en menn hafi
verið ánægðir með hana. Hún hef-
ur sparað fyrirtækjum mikinn tíma
og framtíðin liggur í því að geta
gert þetta með rafrænum hætti.
En ef eitthvað er að þjónustunni
erum við að sjálfsögðu tilbúnir að
skoða það,“ sagði Hreinn.
I endurskoðun hjá
fjármálaráðuneytinu
Sigurgeir A. Jónsson ríkistoll-
stjóri segir að SKÝRR hafi fulla
heimild til þess að innheimta fyrir
þá þjónustu sem fyrirtækið veitir.
Spurningin snúist fyrst og fremst
um hversu mikið endurgjald á að
innheimta fyrir hana. Hann segir
að gerður hafi verið munnlegur
samningur við SKÝRR þegar
tölvuvæðing embættisins fór af
stað í kringum 1989. Á þessum
tíma átti ríkið og Reykjavíkurborg
fyrirtækið. Sá samningur hafi verið
látinn haldast. Enginn skriflegur
samningur hafi verið gerður milli
embættisins og SKÝRR um þessa
tilteknu þjónustu. Ríkistollstjóra-
embættið hafi enga tölvudeild til
að sinna slíkum verkefnum. Sigur-
geir segir að þessi mál hafi verið í
endurskoðun hjá fjármálaráðu-
neytinu og hann kveðst gera ráð
fyrir því að tekið verði á þeim og
þau leyst.
Aðspurður um hvort ekki hafi
komið til greina að hafa útboð um
þessa þjónustu sagði Sigurgeir að
ákveðinn grunnsamningur hefði
verið gerður af hálfu fjármálaráðu-
neytisins við SKÝRR. Síðan séu
gerðir aðrir samningar við fyrir-
tækið um ýmsar framkvæmdir.
„Það er erfitt að eiga við útboð á
þessu vegna þess að öll okkar gögn
eru miðlæg og við þurfum að sækja
þau inn í gagnasafnið hjá SKÝRR.
En hvernig þetta þróast í framtíð-
inni get ég ekki tjáð mig um,“
sagði Sigurgeir.